-Hello các đồng dâm, nhân dịp năm mới, nhân dân VN vừa đón 1 cái Tết cổ truyền, Series về lịch sử huyền bí sẽ tiếp tục với 1 chủ đề liên quan đến Việt Nam. Đó là đi tìm ông tổ của dân tộc.
-Người dân VN có tục lệ giỗ tổ Hùng Vương, dân tộc ta cũng mặc định vua Hùng là người đầu tiên thành lập đất nước. Vậy thì trong khuôn khổ bài viết này tao muốn cùng anh em đàm đạo, Vua Hùng thực sự là ai?
Trước đây, người dân không có tục đi lễ đền Hùng vào ngày 10/3. Họ thường tự chọn ngày tốt theo bản mệnh của từng người và nô nức đến lễ bái các vua Hùng suốt năm, đông nhất là vào mùa xuân, mùa thu chứ không định rõ ngày nào. Lễ cúng Tổ ở địa phương thì được cử hành vào ngày 12/3 âm lịch kết hợp với thờ Thổ kỳ. Thường khi con cháu ở xa về sẽ làm giỗ trước một ngày (11/3) chứ không mở hội lớn với quy mô toàn quốc.
Như vậy, thời gian lễ bái thường kéo dài liên miên, vừa tốn kém tiền của vừa không bày tỏ được rõ lòng thành kính, không tập hợp được lòng dân. Nhận thấy điều này, vào năm 1917 (triều Khải Định), Tuần phủ Phú Thọ là Lê Trung Ngọc làm bản tấu trình lên Bộ Lễ, xin định lệ lấy ngày 10/3 Âm lịch hàng năm làm ngày tế của cả nước. Từ đó về sau, cứ vào ngày 10/3, nhân dân cả nước lại hướng về vùng đất cội nguồn - xã Hy Cương, Lâm Thao, Phú Thọ để tôn vinh công lao của các vị vua Hùng. Ngày 10/3 được gọi là ngày Giỗ Tổ Hùng Vương. Đến nay, Giỗ tổ Hùng Vương vẫn được coi là Quốc giỗ, là ngày lễ quan trọng của đất nước. Người lao động được nghỉ làm việc trong ngày này.
-Đầu tiên sẽ nói đến các ghi chép mang tính chất huyền thoại, hoặc là huyền sử cũng đc.
-Trung Quốc khi xưa có Tam Hoàng - Ngũ Đế, là các vị quân chủ mang tính huyền thoại, thần thánh. Tam hoàng là 3 vị quân chủ đầu tiên bao gồm Phục Hy, Nữ Oa, Thần Nông.
-Thần Nông (3220 TCN—3080 TCN), còn được gọi là Thần Nông thị (神農氏), Khôi Ngôi thị (魁隗氏), Liên Sơn thị (連山氏), Liệt Sơn thị (列山氏), Tắc thần (稷神), thường được biết với tên gọi Viêm Đế (炎帝). Theo thần thoại Trung Quốc, Thần Nông là một vị thần huyền thoại của Trung Hoa, ông cũng được coi là một trong Tam Hoàng và được xem là một anh hùng văn hóa, cùng với Hoàng Đế là thuỷ tổ của dân tộc Hoa Hạ. Ông cũng được xem là thuỷ tổ của họ Hồng Bàng trong truyền thuyết của Việt Nam.
-Cháu 3 đời của Viêm Đế - Thần Nông là Đế Minh. Trong 1 lần đi tuần ở Phương Nam, đến Ngũ Lĩnh, Đế Minh lấy con gái Vụ Tiên, sinh đc 2 người con trai là Đế Nghi và Lộc Tục. Đế Minh thấy Lộc Tục thông minh lanh lợi định truyền ngôi cho nhưng Lộc Tục không chịu nên ông đã chia đất nước làm 2 phần lấy sông Dương Tử làm giới tuyến, phía bắc giao cho Đế Nghi còn phía nam giao cho Lộc Tục gọi là nước Xích Quỷ.
-Từ truyền thuyết này, có thể thấy Trung Quốc và VN xa xưa có chung nguồn gốc, Đế Nghi là vua phương Bắc (Trung Quốc), Lộc Tục là vua phương Nam (Việt Nam) là 2 anh em ruột.
Có lẽ, lão sư chùa lửa Thích Chân Quang dựa vào thuyết này để nói Trung Quốc là anh, VN là em cũng có phần đúng.
-Lộc Tục làm vua nước Xích Quỷ, lấy hiệu là Kinh Dương Vương (2919 TCN - 2792 TCN), sau này truyền ngôi cho con trai Sùng Lãm, lấy hiệu là Lạc Long Quân. Đến đây, thì ai đi học cũng biết sự tích con rồng cháu tiên, Lạc Long Quân lấy Âu Cơ, đẻ ra trăm trứng, trăm con, 50 người lên non, 50 người xuống biển. Lạc Long Quân truyền ngôi cho người con cả, lập ra nước Văn Lang, lấy hiệu là Hùng Vương.
-Theo truyền thuyết, Hùng Vương thứ I là con trai của Lạc Long Quân, lên ngôi vào năm 2524 TCN, đặt quốc hiệu là Văn Lang, chia nước làm 15 bộ, truyền đời đến năm 258 TCN thì bị Thục Phán (An Dương Vương) của tộc Âu Việt chiếm mất nước. Truyền thuyết về Hùng Vương được ghi chép lại lần đầu tiên vào cuối đời Trần tại Hồng Bàng Thị truyện trong sách Lĩnh Nam Trích quái, sau đó được sử gia Ngô Sĩ Liên đưa vào Đại Việt Sử kí Toàn thư ở cuối thế kỉ XV.
--> Nếu chỉ dựa vào những truyền thuyết mang tính huyền bí ntn thì sự tồn tại của các đời vua Hùng chỉ mang tính chất tưởng tượng, vì 18 đời vua trải qua khoảng 2000 năm trị vì, tính trung bình mỗi đời vua Hùng ngồi trên ngai vàng hơn 100 năm, tức là tuổi thọ phải lớn hơn (cỡ 150 năm), điều này là phi lý. Chưa kể, Lạc Long Quân và Âu Cơ là dòng giõi rồng - tiên, lấy nhau đẻ trứng...
-Mặc dù, những nhân vật như Thần Nông, Đế Minh, Kinh Dương Vương, Lạc Long Quân và 18 đời vua Hùng đều có năm sinh năm mất, thời gian trị vì... Nhưng các mốc thời gian này, chỉ là các ông sử gia bịa thêm vào cho con cháu đời sau đọc để thêm căn cứ lịch sử, còn tính xác thực lại ko có.
-Tiếp đến, ta xét các sử liệu thực tế
-Các tài liệu nghiên cứu hiện đại cũng như các bằng chứng khảo cổ học, phần lớn đều đồng ý theo ghi chép của Việt sử lược về một vương quốc Văn Lang của người Lạc Việt có niên đại thành lập vào thế kỷ VII TCN cùng thời Chu Trang Vương (696 TCN – 682 TCN) ở Trung Quốc. Vương quốc này tồn tại ở khu vực mà ngày nay là vùng trung du và đồng bằng Bắc Bộ cũng như ba tỉnh Thanh Hóa-Nghệ An-Hà Tĩnh. Nhà nước này có thể đã giao lưu buôn bán với các bộ tộc Việt khác, có thể là cả với nước Việt của Việt Vương Câu Tiễn ở khu vực hạ lưu sông Trường Giang (Trung Quốc) ngày nay.
Bộ máy nhà nước Văn Lang đã bước đầu phỏng theo thể chế quân chủ. Ở trung ương do vua Hùng đứng đầu, có các Lạc hầu và Lạc tướng giúp việc. Ở địa phương chia thành 15 bộ (là 15 bộ lạc của vùng đồng bằng Bắc Bộ trước khi nhà nước ra đời) do Lạc tướng cai quản. Dưới bộ là các làng do Bồ chính cai quản.
Cách gọi "Hùng vương", chữ Hùng có lẽ là từ chữ Lạc nhầm sang. Nguyên ở chữ Hán, chữ 駱 với chữ 雒 cùng một âm là lạc. Chữ Lạc 雒 này với chữ Hùng 雄 có mặt chữ rất giống nhau. Hoặc vì thế mà chữ Lạc 駱 này lẫn sang chữ Lạc 雒 này, rồi lại lẫn sang chữ Hùng 雄, cho nên Sử Việt Nam ghi là Hùng vương mà ở sách cổ của Trung Hoa thì lại ghi là Lạc vương.
Trong Sử có chép về chức quan Lạc hầu 駱侯, Lạc tướng 駱將; Hai Bà Trưng cũng là con gái quan Lạc tướng ở Phong Châu. Cho nên rất có thể là từ chữ Lạc nhầm sang chữ Hùng. Sự nhầm lẫn đó, truyền nối đã lâu; nay người Việt đã quen gọi là Hùng vương nên không cần đổi lại, nhưng mà nên biết chữ "Hùng" đó vốn ban đầu là chữ "Lạc".
-Theo bộ sử ký xuất hiện còn sớm hơn bộ Đại Việt sử ký toàn thư là bộ Đại Việt sử lược vào thế kỷ 13 thì ghi chép, nước Văn Lang được thành lập bởi thủ lĩnh bộ tộc Văn Lang thu phục các bộ tộc Bách Việt (15 bộ) khác vào khoảng thế kỷ 7 TCN cùng thời với vua Chu Trang Vương của nhà Chu - Trung Quốc. Ông lên ngôi xưng hiệu là Hùng Vương, đặt tên nước là Văn Lang, đóng đô tại Văn Lang. Về sau các sử gia nước ta bị ảnh hưởng của các sử gia Trung Quốc nên gọi kinh đô thời Văn Lang là Phong Châu. Trong bộ Việt sử lược có dành những dòng sau cho các vua Hùng
--> Giả thiết này có lẽ đáng tin cậy nhất, cũng có tài liệu ghi chép rằng, Hùng ko phải là hiệu của Vua mà là 1 chức vụ đứng đầu bộ lạc.
Cosplay Âu Cơ
Lạc Long Quân - Âu Cơ trên thực tế có thể trông như thế này
-Phân tích thêm về dòng chảy lịch sử.
-Năm 938, Ngô Quyền đánh bại quân Nam Hán trên sông Bạch Đằng. Mở ra giai đoạn người Việt ở phương Nam thoát khỏi sự lệ thuộc của người phương bắc. Tuy nhiên, cái tính cách xứ tự trị chưa thể bỏ được hết thay vì tính chất một quốc gia tự chủ hoàn toàn. Và để lịch sử ghi nhận 1 quốc gia độc lập, có chủ quyền, có vị thế, thì các đời vua nước Nam sau này (Đinh, Lê, Lý Trần...) cần 1 vị quân chủ của nước Nam mang biểu tượng huyền thoại để sánh ngang với lịch sử 4000 năm của người Hán. Có thể, vì lý do này, các nhà sử học đã vay mượn, thêm thắt từ 1 số truyền thuyết, sử thi của các dân tộc để tô vẽ ra hình ảnh 1 ông vua Hùng, từng có thời gian dài trị vì ở nước Nam. Để tộc Giao Chỉ cũng có lịch sử , có văn hóa lâu dài, sánh ngang với mẫu quốc đã từng đô hộ mình. Vì tất cả các sử liệu ghi chép về các đời Vua Hùng và các nhân vật liên quan đều xuất hiện rất muộn (ít nhất từ thế kỷ 13) và đều mang màu sắc huyền bí.
-Ví dụ như Lang Liêu (Vua Hùng Vương thứ 7) người đc cho là cha đẻ của Bánh chưng, bánh giày ngày Tết. Hay Mai An Tiêm, con rể vua Hùng thứ 17, là ông tổ nghề trồng dưa hấu. Hoặc Sơn Tinh con rể vua Hùng thứ 18, cũng đều là những nhân vật mang hình tượng truyền thuyết.
-Kết : Hiện nay, chưa có nghiên cứu sử học nào xác nhận tính chính xác về nhà nước Văn Lang và các đời Vua Hùng một cách cụ thể rõ ràng, cũng có thể giai đoạn từ thế kỷ thứ 7 TCN - thế kỷ thứ 2 TCN, tại đất Giao Chỉ, có 1 nhóm các bộ lạc đc điều hành bởi 1 vị quân chủ nào đó, nhưng chưa có lời giải đáp thỏa đáng về mặt lịch sử cho hậu thế?
-Trên xàm nhiều cao nhân, ai học cao hiểu rộng, có thể chia sẻ cho anh em biết, thực sự các vị vua Hùng là ai? Có thật ko? hay chỉ là sản phẩm của trí tưởng tượng.
-Người dân VN có tục lệ giỗ tổ Hùng Vương, dân tộc ta cũng mặc định vua Hùng là người đầu tiên thành lập đất nước. Vậy thì trong khuôn khổ bài viết này tao muốn cùng anh em đàm đạo, Vua Hùng thực sự là ai?
Trước đây, người dân không có tục đi lễ đền Hùng vào ngày 10/3. Họ thường tự chọn ngày tốt theo bản mệnh của từng người và nô nức đến lễ bái các vua Hùng suốt năm, đông nhất là vào mùa xuân, mùa thu chứ không định rõ ngày nào. Lễ cúng Tổ ở địa phương thì được cử hành vào ngày 12/3 âm lịch kết hợp với thờ Thổ kỳ. Thường khi con cháu ở xa về sẽ làm giỗ trước một ngày (11/3) chứ không mở hội lớn với quy mô toàn quốc.
Như vậy, thời gian lễ bái thường kéo dài liên miên, vừa tốn kém tiền của vừa không bày tỏ được rõ lòng thành kính, không tập hợp được lòng dân. Nhận thấy điều này, vào năm 1917 (triều Khải Định), Tuần phủ Phú Thọ là Lê Trung Ngọc làm bản tấu trình lên Bộ Lễ, xin định lệ lấy ngày 10/3 Âm lịch hàng năm làm ngày tế của cả nước. Từ đó về sau, cứ vào ngày 10/3, nhân dân cả nước lại hướng về vùng đất cội nguồn - xã Hy Cương, Lâm Thao, Phú Thọ để tôn vinh công lao của các vị vua Hùng. Ngày 10/3 được gọi là ngày Giỗ Tổ Hùng Vương. Đến nay, Giỗ tổ Hùng Vương vẫn được coi là Quốc giỗ, là ngày lễ quan trọng của đất nước. Người lao động được nghỉ làm việc trong ngày này.
-Đầu tiên sẽ nói đến các ghi chép mang tính chất huyền thoại, hoặc là huyền sử cũng đc.
-Trung Quốc khi xưa có Tam Hoàng - Ngũ Đế, là các vị quân chủ mang tính huyền thoại, thần thánh. Tam hoàng là 3 vị quân chủ đầu tiên bao gồm Phục Hy, Nữ Oa, Thần Nông.
-Thần Nông (3220 TCN—3080 TCN), còn được gọi là Thần Nông thị (神農氏), Khôi Ngôi thị (魁隗氏), Liên Sơn thị (連山氏), Liệt Sơn thị (列山氏), Tắc thần (稷神), thường được biết với tên gọi Viêm Đế (炎帝). Theo thần thoại Trung Quốc, Thần Nông là một vị thần huyền thoại của Trung Hoa, ông cũng được coi là một trong Tam Hoàng và được xem là một anh hùng văn hóa, cùng với Hoàng Đế là thuỷ tổ của dân tộc Hoa Hạ. Ông cũng được xem là thuỷ tổ của họ Hồng Bàng trong truyền thuyết của Việt Nam.
-Cháu 3 đời của Viêm Đế - Thần Nông là Đế Minh. Trong 1 lần đi tuần ở Phương Nam, đến Ngũ Lĩnh, Đế Minh lấy con gái Vụ Tiên, sinh đc 2 người con trai là Đế Nghi và Lộc Tục. Đế Minh thấy Lộc Tục thông minh lanh lợi định truyền ngôi cho nhưng Lộc Tục không chịu nên ông đã chia đất nước làm 2 phần lấy sông Dương Tử làm giới tuyến, phía bắc giao cho Đế Nghi còn phía nam giao cho Lộc Tục gọi là nước Xích Quỷ.
-Từ truyền thuyết này, có thể thấy Trung Quốc và VN xa xưa có chung nguồn gốc, Đế Nghi là vua phương Bắc (Trung Quốc), Lộc Tục là vua phương Nam (Việt Nam) là 2 anh em ruột.
Có lẽ, lão sư chùa lửa Thích Chân Quang dựa vào thuyết này để nói Trung Quốc là anh, VN là em cũng có phần đúng.
-Lộc Tục làm vua nước Xích Quỷ, lấy hiệu là Kinh Dương Vương (2919 TCN - 2792 TCN), sau này truyền ngôi cho con trai Sùng Lãm, lấy hiệu là Lạc Long Quân. Đến đây, thì ai đi học cũng biết sự tích con rồng cháu tiên, Lạc Long Quân lấy Âu Cơ, đẻ ra trăm trứng, trăm con, 50 người lên non, 50 người xuống biển. Lạc Long Quân truyền ngôi cho người con cả, lập ra nước Văn Lang, lấy hiệu là Hùng Vương.
-Theo truyền thuyết, Hùng Vương thứ I là con trai của Lạc Long Quân, lên ngôi vào năm 2524 TCN, đặt quốc hiệu là Văn Lang, chia nước làm 15 bộ, truyền đời đến năm 258 TCN thì bị Thục Phán (An Dương Vương) của tộc Âu Việt chiếm mất nước. Truyền thuyết về Hùng Vương được ghi chép lại lần đầu tiên vào cuối đời Trần tại Hồng Bàng Thị truyện trong sách Lĩnh Nam Trích quái, sau đó được sử gia Ngô Sĩ Liên đưa vào Đại Việt Sử kí Toàn thư ở cuối thế kỉ XV.
--> Nếu chỉ dựa vào những truyền thuyết mang tính huyền bí ntn thì sự tồn tại của các đời vua Hùng chỉ mang tính chất tưởng tượng, vì 18 đời vua trải qua khoảng 2000 năm trị vì, tính trung bình mỗi đời vua Hùng ngồi trên ngai vàng hơn 100 năm, tức là tuổi thọ phải lớn hơn (cỡ 150 năm), điều này là phi lý. Chưa kể, Lạc Long Quân và Âu Cơ là dòng giõi rồng - tiên, lấy nhau đẻ trứng...
-Mặc dù, những nhân vật như Thần Nông, Đế Minh, Kinh Dương Vương, Lạc Long Quân và 18 đời vua Hùng đều có năm sinh năm mất, thời gian trị vì... Nhưng các mốc thời gian này, chỉ là các ông sử gia bịa thêm vào cho con cháu đời sau đọc để thêm căn cứ lịch sử, còn tính xác thực lại ko có.
-Tiếp đến, ta xét các sử liệu thực tế
-Các tài liệu nghiên cứu hiện đại cũng như các bằng chứng khảo cổ học, phần lớn đều đồng ý theo ghi chép của Việt sử lược về một vương quốc Văn Lang của người Lạc Việt có niên đại thành lập vào thế kỷ VII TCN cùng thời Chu Trang Vương (696 TCN – 682 TCN) ở Trung Quốc. Vương quốc này tồn tại ở khu vực mà ngày nay là vùng trung du và đồng bằng Bắc Bộ cũng như ba tỉnh Thanh Hóa-Nghệ An-Hà Tĩnh. Nhà nước này có thể đã giao lưu buôn bán với các bộ tộc Việt khác, có thể là cả với nước Việt của Việt Vương Câu Tiễn ở khu vực hạ lưu sông Trường Giang (Trung Quốc) ngày nay.
Bộ máy nhà nước Văn Lang đã bước đầu phỏng theo thể chế quân chủ. Ở trung ương do vua Hùng đứng đầu, có các Lạc hầu và Lạc tướng giúp việc. Ở địa phương chia thành 15 bộ (là 15 bộ lạc của vùng đồng bằng Bắc Bộ trước khi nhà nước ra đời) do Lạc tướng cai quản. Dưới bộ là các làng do Bồ chính cai quản.
Cách gọi "Hùng vương", chữ Hùng có lẽ là từ chữ Lạc nhầm sang. Nguyên ở chữ Hán, chữ 駱 với chữ 雒 cùng một âm là lạc. Chữ Lạc 雒 này với chữ Hùng 雄 có mặt chữ rất giống nhau. Hoặc vì thế mà chữ Lạc 駱 này lẫn sang chữ Lạc 雒 này, rồi lại lẫn sang chữ Hùng 雄, cho nên Sử Việt Nam ghi là Hùng vương mà ở sách cổ của Trung Hoa thì lại ghi là Lạc vương.
Trong Sử có chép về chức quan Lạc hầu 駱侯, Lạc tướng 駱將; Hai Bà Trưng cũng là con gái quan Lạc tướng ở Phong Châu. Cho nên rất có thể là từ chữ Lạc nhầm sang chữ Hùng. Sự nhầm lẫn đó, truyền nối đã lâu; nay người Việt đã quen gọi là Hùng vương nên không cần đổi lại, nhưng mà nên biết chữ "Hùng" đó vốn ban đầu là chữ "Lạc".
-Theo bộ sử ký xuất hiện còn sớm hơn bộ Đại Việt sử ký toàn thư là bộ Đại Việt sử lược vào thế kỷ 13 thì ghi chép, nước Văn Lang được thành lập bởi thủ lĩnh bộ tộc Văn Lang thu phục các bộ tộc Bách Việt (15 bộ) khác vào khoảng thế kỷ 7 TCN cùng thời với vua Chu Trang Vương của nhà Chu - Trung Quốc. Ông lên ngôi xưng hiệu là Hùng Vương, đặt tên nước là Văn Lang, đóng đô tại Văn Lang. Về sau các sử gia nước ta bị ảnh hưởng của các sử gia Trung Quốc nên gọi kinh đô thời Văn Lang là Phong Châu. Trong bộ Việt sử lược có dành những dòng sau cho các vua Hùng
--> Giả thiết này có lẽ đáng tin cậy nhất, cũng có tài liệu ghi chép rằng, Hùng ko phải là hiệu của Vua mà là 1 chức vụ đứng đầu bộ lạc.
Cosplay Âu Cơ
Lạc Long Quân - Âu Cơ trên thực tế có thể trông như thế này
-Phân tích thêm về dòng chảy lịch sử.
-Năm 938, Ngô Quyền đánh bại quân Nam Hán trên sông Bạch Đằng. Mở ra giai đoạn người Việt ở phương Nam thoát khỏi sự lệ thuộc của người phương bắc. Tuy nhiên, cái tính cách xứ tự trị chưa thể bỏ được hết thay vì tính chất một quốc gia tự chủ hoàn toàn. Và để lịch sử ghi nhận 1 quốc gia độc lập, có chủ quyền, có vị thế, thì các đời vua nước Nam sau này (Đinh, Lê, Lý Trần...) cần 1 vị quân chủ của nước Nam mang biểu tượng huyền thoại để sánh ngang với lịch sử 4000 năm của người Hán. Có thể, vì lý do này, các nhà sử học đã vay mượn, thêm thắt từ 1 số truyền thuyết, sử thi của các dân tộc để tô vẽ ra hình ảnh 1 ông vua Hùng, từng có thời gian dài trị vì ở nước Nam. Để tộc Giao Chỉ cũng có lịch sử , có văn hóa lâu dài, sánh ngang với mẫu quốc đã từng đô hộ mình. Vì tất cả các sử liệu ghi chép về các đời Vua Hùng và các nhân vật liên quan đều xuất hiện rất muộn (ít nhất từ thế kỷ 13) và đều mang màu sắc huyền bí.
-Ví dụ như Lang Liêu (Vua Hùng Vương thứ 7) người đc cho là cha đẻ của Bánh chưng, bánh giày ngày Tết. Hay Mai An Tiêm, con rể vua Hùng thứ 17, là ông tổ nghề trồng dưa hấu. Hoặc Sơn Tinh con rể vua Hùng thứ 18, cũng đều là những nhân vật mang hình tượng truyền thuyết.
-Kết : Hiện nay, chưa có nghiên cứu sử học nào xác nhận tính chính xác về nhà nước Văn Lang và các đời Vua Hùng một cách cụ thể rõ ràng, cũng có thể giai đoạn từ thế kỷ thứ 7 TCN - thế kỷ thứ 2 TCN, tại đất Giao Chỉ, có 1 nhóm các bộ lạc đc điều hành bởi 1 vị quân chủ nào đó, nhưng chưa có lời giải đáp thỏa đáng về mặt lịch sử cho hậu thế?
-Trên xàm nhiều cao nhân, ai học cao hiểu rộng, có thể chia sẻ cho anh em biết, thực sự các vị vua Hùng là ai? Có thật ko? hay chỉ là sản phẩm của trí tưởng tượng.
Sửa lần cuối:
