Johnny Lê Nữu Vượng
Già làng
Đêm qua (ngày 2/4 giờ Mỹ), Tổng thống Mỹ Donald Trump mang theo tấm bảng ghi mức thuế áp dụng với từng nền kinh tế. Trong đó, Anh, Brazil, Singapore sẽ chịu 10% thuế. Liên minh châu Âu, Malaysia, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ chịu 20-26%. Trung Quốc và Việt Nam nằm trong nhóm các nước bị áp mức thuế cao nhất, lần lượt là 34% và 46% (Campuchia chịu đến 49%)
Xem toàn màn hình
Tổng thống Mỹ cầm tấm bảng ghi mức thuế nhập khẩu đối ứng áp dụng cho các nước
30 phút sau khi cầm chiếc bảng công bố mức thuế đối ứng với từng đối tác thương mại, Tổng thống Trump ký sắc lệnh áp thuế.
Ông Trump cũng cho biết sẽ áp dụng thuế nhập khẩu 10% với toàn bộ hàng nhập khẩu vào Mỹ, từ ngày 5/4. Tức là tất cả quốc gia và vùng lãnh thổ đều phải chịu mức thuế nhập khẩu chung 10% này. Sau đó, kể từ ngày 9/4, các đối tác thương mại lớn nhất của nước này sẽ chịu thuế đối ứng ở mức cao hơn, theo bảng ông Trump đã công bố.
Trên chiếc bảng công bố mức thuế, Nhà Trắng liệt kê mức thuế các nước "đang áp cho Mỹ" nhưng không đưa ra giải thích cách tính toán các con số đó. Ví dụ, theo họ, Việt Nam, Trung Quốc, Liên minh châu Âu đang áp Mỹ mức thuế lần lượt 90%, 67%, 39%.
Thuế đối ứng sẽ là "mức trần" mà Mỹ áp dụng với các nước. Mức này có thể giảm xuống nếu các đối tác thương mại đáp ứng yêu cầu của chính quyền Trump.
Cái khó hiểu ở đây là tại sao lại tính ra Việt Nam đang áp Mỹ thuế 90% dựa trên công thức tính nào ?
Lược dịch thêm fact sheet của trang chủ Nhà trắng thì có những ý sau đây:
Tổng thống Donald J. Trump tuyên bố rằng các thực tiễn thương mại và kinh tế quốc tế đã tạo ra một tình trạng khẩn cấp quốc gia, và lệnh của ông áp đặt thuế quan đáp trả nhằm tăng cường vị thế kinh tế quốc tế của Hoa Kỳ và bảo vệ người lao động Mỹ.
- Các thâm hụt thương mại hàng hóa kéo dài và lớn của Hoa Kỳ đã dẫn đến việc làm suy yếu cơ sở sản xuất trong nước, thiếu động lực để tăng cường năng lực sản xuất trong nước, làm suy yếu các chuỗi cung ứng quan trọng, và khiến cơ sở công nghiệp quốc phòng của chúng ta phụ thuộc vào các đối thủ nước ngoài.
- Tổng thống Trump đang sử dụng quyền hạn của mình theo Đạo luật Các quyền Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế năm 1977 (IEEPA) để đối phó với tình trạng khẩn cấp quốc gia gây ra bởi thâm hụt thương mại lớn và kéo dài, do thiếu sự đối ứng trong các quan hệ thương mại của chúng ta và các chính sách có hại như thao túng tiền tệ và thuế giá trị gia tăng (VAT) cao mà các quốc gia khác áp dụng.
- Theo quyền hạn của IEEPA, Tổng thống Trump sẽ áp đặt thuế quan 10% đối với tất cả các quốc gia.
Lệnh này sẽ có hiệu lực từ ngày 5 tháng 4 năm 2025 lúc 12:01 sáng theo giờ EDT.
- Tổng thống Trump sẽ áp đặt thuế quan cao hơn tùy chỉnh đối với các quốc gia có thâm hụt thương mại lớn nhất với Mỹ. Các quốc gia khác sẽ vẫn bị áp dụng mức thuế cơ bản 10%.
Lệnh này sẽ có hiệu lực từ ngày 9 tháng 4 năm 2025 lúc 12:01 sáng theo giờ EDT.
- Các thuế này sẽ vẫn có hiệu lực cho đến khi Tổng thống Trump xác định rằng mối đe dọa từ thâm hụt thương mại và sự đối xử không tương xứng đã được giải quyết, giảm thiểu, hoặc giảm thiểu.
- Lệnh IEEPA hôm nay cũng chứa quyền sửa đổi, cho phép Tổng thống Trump tăng thuế nếu các đối tác thương mại trả đũa hoặc giảm thuế nếu các đối tác thương mại có các bước đáng kể để khắc phục các thỏa thuận thương mại không đối ứng và hòa hợp với Mỹ về các vấn đề an ninh kinh tế và quốc gia.
- Một số hàng hóa sẽ không chịu thuế quan đối ứng. Những hàng hóa này bao gồm: (1) các mặt hàng theo Điều 50 USC 1702(b); (2) thép, nhôm và ô tô, phụ tùng ô tô đã chịu thuế theo Điều 232; (3) đồng, dược phẩm, chất bán dẫn và gỗ; (4) tất cả các mặt hàng có thể bị áp dụng thuế theo Điều 232 trong tương lai; (5) kim loại quý; và (6) năng lượng và các khoáng sản nhất định không có sẵn tại Mỹ.
- Đối với Canada và Mexico, các lệnh IEEPA hiện tại về fentanyl/migration vẫn có hiệu lực và không bị ảnh hưởng bởi lệnh này. Điều này có nghĩa là hàng hóa tuân thủ USMCA sẽ tiếp tục được hưởng thuế suất 0%, hàng hóa không tuân thủ USMCA sẽ chịu thuế suất 25%, và năng lượng và potash không tuân thủ USMCA sẽ chịu thuế suất 10%. Trong trường hợp các lệnh IEEPA hiện tại về fentanyl/migration bị chấm dứt, hàng hóa tuân thủ USMCA sẽ tiếp tục được ưu đãi, trong khi hàng hóa không tuân thủ USMCA sẽ chịu thuế quan đối ứng 12%.
Tổng thống Trump từ chối để Mỹ bị lợi dụng và tin rằng thuế quan là cần thiết để đảm bảo thương mại công bằng, bảo vệ người lao động Mỹ, và giảm thâm hụt thương mại.
Đây là một tình trạng khẩn cấp.
- Các chính sách và thực tiễn kinh tế có hại của các đối tác thương mại của Mỹ đã làm suy yếu khả năng sản xuất các hàng hóa thiết yếu cho công chúng và quân đội, đe dọa an ninh quốc gia.
- Các công ty Mỹ, theo ước tính nội bộ, phải trả hơn 200 tỷ USD mỗi năm dưới dạng thuế giá trị gia tăng (VAT) cho các chính phủ nước ngoài—đây là một “cú đấm kép” đối với các công ty Mỹ, vì họ phải trả thuế tại biên giới châu Âu, trong khi các công ty châu Âu không phải trả thuế trên thu nhập từ xuất khẩu của họ vào Mỹ
- Chi phí hàng năm cho nền kinh tế My từ hàng hóa giả, phần mềm sao chép lậu, và đánh cắp bí mật thương mại dao động từ 225 tỷ USD đến 600 tỷ USD. Các sản phẩm giả không chỉ gây rủi ro lớn cho khả năng cạnh tranh mà còn đe dọa an ninh, sức khỏe và an toàn của người dân Mỹ, với thương mại toàn cầu về dược phẩm giả ước tính đạt 4,4 tỷ USD và liên quan đến phân phối các loại thuốc fentanyl giả."
- Nguồn: Fact Sheet: President Donald J. Trump Declares National Emergency to Increase our Competitive Edge, Protect our Sovereignty, and Strengthen our National and Economic Security -
Cuối cùng, theo Reuters, các chính sách của Trump khiến căng thẳng thương mại toàn cầu leo thang. Đến nay, cả Canada, Trung Quốc và châu Âu đều đã công bố biện pháp trả đũa Mỹ. Niềm tin đầu tư, tiêu dùng và kinh doanh tại Mỹ vì thế cũng sụt giảm. Các nhà kinh tế học thì cảnh báo chính sách bảo hộ thương mại sẽ chỉ khiến lạm phát trong nước và toàn cầu tăng lên.
Nếu ông Trump tăng thuế nhập khẩu thêm 20%, một hộ gia đình Mỹ sẽ tốn thêm trung bình 3.400 USD một năm, theo nghiên cứu của Đại học Yale.
Tổng thống Mỹ cầm tấm bảng ghi mức thuế nhập khẩu đối ứng áp dụng cho các nước
30 phút sau khi cầm chiếc bảng công bố mức thuế đối ứng với từng đối tác thương mại, Tổng thống Trump ký sắc lệnh áp thuế.
Ông Trump cũng cho biết sẽ áp dụng thuế nhập khẩu 10% với toàn bộ hàng nhập khẩu vào Mỹ, từ ngày 5/4. Tức là tất cả quốc gia và vùng lãnh thổ đều phải chịu mức thuế nhập khẩu chung 10% này. Sau đó, kể từ ngày 9/4, các đối tác thương mại lớn nhất của nước này sẽ chịu thuế đối ứng ở mức cao hơn, theo bảng ông Trump đã công bố.
Trên chiếc bảng công bố mức thuế, Nhà Trắng liệt kê mức thuế các nước "đang áp cho Mỹ" nhưng không đưa ra giải thích cách tính toán các con số đó. Ví dụ, theo họ, Việt Nam, Trung Quốc, Liên minh châu Âu đang áp Mỹ mức thuế lần lượt 90%, 67%, 39%.
Thuế đối ứng sẽ là "mức trần" mà Mỹ áp dụng với các nước. Mức này có thể giảm xuống nếu các đối tác thương mại đáp ứng yêu cầu của chính quyền Trump.
Cái khó hiểu ở đây là tại sao lại tính ra Việt Nam đang áp Mỹ thuế 90% dựa trên công thức tính nào ?
Lược dịch thêm fact sheet của trang chủ Nhà trắng thì có những ý sau đây:
Tổng thống Donald J. Trump tuyên bố rằng các thực tiễn thương mại và kinh tế quốc tế đã tạo ra một tình trạng khẩn cấp quốc gia, và lệnh của ông áp đặt thuế quan đáp trả nhằm tăng cường vị thế kinh tế quốc tế của Hoa Kỳ và bảo vệ người lao động Mỹ.
- Các thâm hụt thương mại hàng hóa kéo dài và lớn của Hoa Kỳ đã dẫn đến việc làm suy yếu cơ sở sản xuất trong nước, thiếu động lực để tăng cường năng lực sản xuất trong nước, làm suy yếu các chuỗi cung ứng quan trọng, và khiến cơ sở công nghiệp quốc phòng của chúng ta phụ thuộc vào các đối thủ nước ngoài.
- Tổng thống Trump đang sử dụng quyền hạn của mình theo Đạo luật Các quyền Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế năm 1977 (IEEPA) để đối phó với tình trạng khẩn cấp quốc gia gây ra bởi thâm hụt thương mại lớn và kéo dài, do thiếu sự đối ứng trong các quan hệ thương mại của chúng ta và các chính sách có hại như thao túng tiền tệ và thuế giá trị gia tăng (VAT) cao mà các quốc gia khác áp dụng.
- Theo quyền hạn của IEEPA, Tổng thống Trump sẽ áp đặt thuế quan 10% đối với tất cả các quốc gia.
Lệnh này sẽ có hiệu lực từ ngày 5 tháng 4 năm 2025 lúc 12:01 sáng theo giờ EDT.
- Tổng thống Trump sẽ áp đặt thuế quan cao hơn tùy chỉnh đối với các quốc gia có thâm hụt thương mại lớn nhất với Mỹ. Các quốc gia khác sẽ vẫn bị áp dụng mức thuế cơ bản 10%.
Lệnh này sẽ có hiệu lực từ ngày 9 tháng 4 năm 2025 lúc 12:01 sáng theo giờ EDT.
- Các thuế này sẽ vẫn có hiệu lực cho đến khi Tổng thống Trump xác định rằng mối đe dọa từ thâm hụt thương mại và sự đối xử không tương xứng đã được giải quyết, giảm thiểu, hoặc giảm thiểu.
- Lệnh IEEPA hôm nay cũng chứa quyền sửa đổi, cho phép Tổng thống Trump tăng thuế nếu các đối tác thương mại trả đũa hoặc giảm thuế nếu các đối tác thương mại có các bước đáng kể để khắc phục các thỏa thuận thương mại không đối ứng và hòa hợp với Mỹ về các vấn đề an ninh kinh tế và quốc gia.
- Một số hàng hóa sẽ không chịu thuế quan đối ứng. Những hàng hóa này bao gồm: (1) các mặt hàng theo Điều 50 USC 1702(b); (2) thép, nhôm và ô tô, phụ tùng ô tô đã chịu thuế theo Điều 232; (3) đồng, dược phẩm, chất bán dẫn và gỗ; (4) tất cả các mặt hàng có thể bị áp dụng thuế theo Điều 232 trong tương lai; (5) kim loại quý; và (6) năng lượng và các khoáng sản nhất định không có sẵn tại Mỹ.
- Đối với Canada và Mexico, các lệnh IEEPA hiện tại về fentanyl/migration vẫn có hiệu lực và không bị ảnh hưởng bởi lệnh này. Điều này có nghĩa là hàng hóa tuân thủ USMCA sẽ tiếp tục được hưởng thuế suất 0%, hàng hóa không tuân thủ USMCA sẽ chịu thuế suất 25%, và năng lượng và potash không tuân thủ USMCA sẽ chịu thuế suất 10%. Trong trường hợp các lệnh IEEPA hiện tại về fentanyl/migration bị chấm dứt, hàng hóa tuân thủ USMCA sẽ tiếp tục được ưu đãi, trong khi hàng hóa không tuân thủ USMCA sẽ chịu thuế quan đối ứng 12%.
Tổng thống Trump từ chối để Mỹ bị lợi dụng và tin rằng thuế quan là cần thiết để đảm bảo thương mại công bằng, bảo vệ người lao động Mỹ, và giảm thâm hụt thương mại.
Đây là một tình trạng khẩn cấp.
- Các chính sách và thực tiễn kinh tế có hại của các đối tác thương mại của Mỹ đã làm suy yếu khả năng sản xuất các hàng hóa thiết yếu cho công chúng và quân đội, đe dọa an ninh quốc gia.
- Các công ty Mỹ, theo ước tính nội bộ, phải trả hơn 200 tỷ USD mỗi năm dưới dạng thuế giá trị gia tăng (VAT) cho các chính phủ nước ngoài—đây là một “cú đấm kép” đối với các công ty Mỹ, vì họ phải trả thuế tại biên giới châu Âu, trong khi các công ty châu Âu không phải trả thuế trên thu nhập từ xuất khẩu của họ vào Mỹ
- Chi phí hàng năm cho nền kinh tế My từ hàng hóa giả, phần mềm sao chép lậu, và đánh cắp bí mật thương mại dao động từ 225 tỷ USD đến 600 tỷ USD. Các sản phẩm giả không chỉ gây rủi ro lớn cho khả năng cạnh tranh mà còn đe dọa an ninh, sức khỏe và an toàn của người dân Mỹ, với thương mại toàn cầu về dược phẩm giả ước tính đạt 4,4 tỷ USD và liên quan đến phân phối các loại thuốc fentanyl giả."
- Nguồn: Fact Sheet: President Donald J. Trump Declares National Emergency to Increase our Competitive Edge, Protect our Sovereignty, and Strengthen our National and Economic Security -
Cuối cùng, theo Reuters, các chính sách của Trump khiến căng thẳng thương mại toàn cầu leo thang. Đến nay, cả Canada, Trung Quốc và châu Âu đều đã công bố biện pháp trả đũa Mỹ. Niềm tin đầu tư, tiêu dùng và kinh doanh tại Mỹ vì thế cũng sụt giảm. Các nhà kinh tế học thì cảnh báo chính sách bảo hộ thương mại sẽ chỉ khiến lạm phát trong nước và toàn cầu tăng lên.
Nếu ông Trump tăng thuế nhập khẩu thêm 20%, một hộ gia đình Mỹ sẽ tốn thêm trung bình 3.400 USD một năm, theo nghiên cứu của Đại học Yale.
