(PLO)- Bộ Công an vừa ban hành dự thảo sửa đổi Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự, trong đó đề xuất bỏ Cơ quan điều tra VKSND Tối cao.
Ngày 2-4, Bộ Công an đã có tờ trình Chính phủ về dự án Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự (sửa đổi). Theo đó, cơ quan chủ trì dự luật đề xuất kết thúc hoạt động của Cơ quan điều tra thuộc VKSND Tối cao, bao gồm Cơ quan điều tra thuộc VKSND Quân sự Trung ương.
Một chức năng quan trọng của VKS là kiểm sát hoạt động tư pháp. Trong ảnh là Cơ quan điều tra VKSND Tối cao tống đạt các quyết định tố tụng trong vụ án xảy ra ở Cục Thi hành án dân sự TP Đông Hà, Quảng Trị, năm 2023.
Với Cơ quan điều tra của CAND, dự thảo vẫn quy định hai trục Cơ quan An ninh điều tra và Cơ quan Cảnh sát điều tra. Trong đó Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an sẽ nhận trách nhiệm điều tra các vụ án về các tội xâm phạm hoạt động tư pháp, vốn thuộc thẩm quyền của Cơ quan điều tra VKSND Tối cao theo luật hiện hành.
Cũng về tổ chức Cơ quan điều tra của CAND, ở địa phương, theo dự thảo, chỉ còn cơ quan điều tra ở công an cấp tỉnh.
Tờ trình giải thích sửa đổi này là để luật hóa những diễn biến thực tiễn đã vượt qua luật hiện hành. Chẳng hạn việc Bộ Công an không còn công an cấp huyện, được triển khai gấp rút vừa qua theo các kết luận của Bộ Chính trị, và cùng với đó, chức năng, nhiệm vụ của cơ quan điều tra cấp huyện trên thực tế đã được chuyển hết lên cơ quan điều tra của công an cấp tỉnh.
Với Cơ quan điều tra của QĐND, dự thảo vẫn duy trì hai trục là Cơ quan An ninh điều tra (ở hai cấp Bộ Quốc phòng, quân khu) và Cơ quan Điều tra hình sự (ở ba cấp là Bộ Quốc phòng, quân khu, khu vực). Tuy nhiên, dự thảo bổ sung thêm cơ chế để Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định việc thành lập hoặc giải thể cơ quan điều tra của QĐND ở quân khu, khu vực mà không cần đợi đưa ra Quốc hội để sửa luật.
Luật hiện hành quy định chi tiết về tổ chức bộ máy của Cơ quan Cảnh sát điều tra các cấp. Tuy nhiên từ khi triển khai Nghị quyết 18 của Trung ương khóa XII về tinh gọn bộ máy, cùng với đó là Nghị quyết 22 năm 2018, Nghị quyết 12 năm 2022 của Bộ Chính trị, tổ chức bộ máy của Cơ quan Cảnh sát điều tra các cấp đã có nhiều thay đổi. Vì vậy, sửa Luật Tổ chức điều tra hình sự lần này, Bộ Công an đề xuất không quy định chi tiết trong luật nội dung này nữa.
Ngoài các sửa đổi lớn về tổ chức bộ máy nêu trên, dự thảo Luật Tổ chức điều tra hình sự cũng hoàn thiện thêm cơ sở pháp lý về thẩm quyền của Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng Cơ quan điều tra và về các ngạch điều tra viên. Mục đích là đảm bảo linh hoạt hơn trong lãnh đạo, chỉ đạo hoạt động điều tra hình sự; đảm bảo cơ chế phân công, phân cấp phù hợp với mô hình tổ chức mới của Cơ quan điều tra.
Dự án Luật Tổ chức điều tra hình sự (sửa đổi) hiện đang ở bước thẩm định trong quy trình ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Dự kiến, luật này sẽ được trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 9, sẽ được tổ chức vào đầu tháng 5, sớm hơn thường lệ mọi năm.
Ngày 2-4, Bộ Công an đã có tờ trình Chính phủ về dự án Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự (sửa đổi). Theo đó, cơ quan chủ trì dự luật đề xuất kết thúc hoạt động của Cơ quan điều tra thuộc VKSND Tối cao, bao gồm Cơ quan điều tra thuộc VKSND Quân sự Trung ương.
Một chức năng quan trọng của VKS là kiểm sát hoạt động tư pháp. Trong ảnh là Cơ quan điều tra VKSND Tối cao tống đạt các quyết định tố tụng trong vụ án xảy ra ở Cục Thi hành án dân sự TP Đông Hà, Quảng Trị, năm 2023.
Với Cơ quan điều tra của CAND, dự thảo vẫn quy định hai trục Cơ quan An ninh điều tra và Cơ quan Cảnh sát điều tra. Trong đó Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an sẽ nhận trách nhiệm điều tra các vụ án về các tội xâm phạm hoạt động tư pháp, vốn thuộc thẩm quyền của Cơ quan điều tra VKSND Tối cao theo luật hiện hành.
Cũng về tổ chức Cơ quan điều tra của CAND, ở địa phương, theo dự thảo, chỉ còn cơ quan điều tra ở công an cấp tỉnh.
Tờ trình giải thích sửa đổi này là để luật hóa những diễn biến thực tiễn đã vượt qua luật hiện hành. Chẳng hạn việc Bộ Công an không còn công an cấp huyện, được triển khai gấp rút vừa qua theo các kết luận của Bộ Chính trị, và cùng với đó, chức năng, nhiệm vụ của cơ quan điều tra cấp huyện trên thực tế đã được chuyển hết lên cơ quan điều tra của công an cấp tỉnh.
Với Cơ quan điều tra của QĐND, dự thảo vẫn duy trì hai trục là Cơ quan An ninh điều tra (ở hai cấp Bộ Quốc phòng, quân khu) và Cơ quan Điều tra hình sự (ở ba cấp là Bộ Quốc phòng, quân khu, khu vực). Tuy nhiên, dự thảo bổ sung thêm cơ chế để Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định việc thành lập hoặc giải thể cơ quan điều tra của QĐND ở quân khu, khu vực mà không cần đợi đưa ra Quốc hội để sửa luật.
Luật hiện hành quy định chi tiết về tổ chức bộ máy của Cơ quan Cảnh sát điều tra các cấp. Tuy nhiên từ khi triển khai Nghị quyết 18 của Trung ương khóa XII về tinh gọn bộ máy, cùng với đó là Nghị quyết 22 năm 2018, Nghị quyết 12 năm 2022 của Bộ Chính trị, tổ chức bộ máy của Cơ quan Cảnh sát điều tra các cấp đã có nhiều thay đổi. Vì vậy, sửa Luật Tổ chức điều tra hình sự lần này, Bộ Công an đề xuất không quy định chi tiết trong luật nội dung này nữa.
Ngoài các sửa đổi lớn về tổ chức bộ máy nêu trên, dự thảo Luật Tổ chức điều tra hình sự cũng hoàn thiện thêm cơ sở pháp lý về thẩm quyền của Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng Cơ quan điều tra và về các ngạch điều tra viên. Mục đích là đảm bảo linh hoạt hơn trong lãnh đạo, chỉ đạo hoạt động điều tra hình sự; đảm bảo cơ chế phân công, phân cấp phù hợp với mô hình tổ chức mới của Cơ quan điều tra.
Dự án Luật Tổ chức điều tra hình sự (sửa đổi) hiện đang ở bước thẩm định trong quy trình ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Dự kiến, luật này sẽ được trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 9, sẽ được tổ chức vào đầu tháng 5, sớm hơn thường lệ mọi năm.
