Don Jong Un
Thôi vậy thì bỏ
Ngoại trưởng Iran Abbas Araqchi hôm thứ Năm (22/5) cho biết Hoa Kỳ sẽ phải chịu trách nhiệm pháp lý nếu Israel tiến hành một cuộc tấn công vào các cơ sở hạt nhân của Iran. Tuyên bố này được đưa ra sau khi đài CNN đưa tin cho rằng Israel có thể đang chuẩn bị tấn công Iran.
Iran và Hoa Kỳ — đồng minh thân cận nhất của Israel — sẽ bước vào vòng đàm phán hạt nhân lần thứ năm tại Rome vào ngày thứ Sáu (23/5), trong bối cảnh hai bên vẫn còn bất đồng sâu sắc liên quan đến việc Iran làm giàu uranium. Washington cho rằng làm giàu uranium có thể dẫn đến việc Iran phát triển vũ khí hạt nhân. Trong khi, phía Iran phủ nhận ý định đó.
Dẫn nguồn tin tình báo, đài CNN hôm thứ Ba (20/5) cho biết hiện chưa rõ liệu Israel đã đưa ra quyết định cuối cùng về hành động quân sự hay chưa, và giới chức Hoa Kỳ thì bất đồng ý kiến về việc liệu Israel rốt cuộc có quyết định tấn công hay không.
“Iran [nghiêm khắc] cảnh cáo mọi hành động phiêu lưu nào của chế độ Do Thái Israel, và sẽ kiên quyết đáp trả trước bất cứ mối đe dọa hay hành động phi pháp nào của chế độ này”, ông Araqchi tuyên bố trong một bức thư gửi Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres.
Ông Araqchi nói rằng Iran sẽ coi Washington là “đồng phạm” trong bất kỳ cuộc tấn công nào như vậy, và Tehran sẽ buộc phải áp dụng “những biện pháp đặc biệt” để bảo vệ các cơ sở cùng nguyên liệu hạt nhân nếu các mối đe dọa vẫn tiếp diễn. Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) sẽ được thông báo sau đó về các bước đi này.
Mặc dù ông Araqchi không nói rõ những biện pháp nào đang được xem xét, nhưng một cố vấn của Lãnh tụ Tối cao Iran Ali Khamenei từng cho biết hồi tháng Tư rằng Tehran có thể đình chỉ hợp tác với IAEA hoặc chuyển các nguyên liệu Uranium đã làm giàu đến những địa điểm bí mật và an toàn.
Trong một tuyên bố riêng rẽ được đưa ra vào thứ Năm (22/5), Lực lượng Vệ binh Cách mạng tinh nhuệ của Iran (IRGC) cũng lên tiếng cảnh cáo rằng Israel sẽ phải nhận lấy “một [sự đáp trả] tàn khốc và quyết liệt” nếu dám tấn công Iran.
“Họ đang cố gắng đe dọa chúng tôi bằng chiến tranh, nhưng đã tính toán sai vì họ không hiểu được sự ủng hộ của quần chúng và quân đội mà Cộng hòa Hồi giáo có thể huy động trong [tình huống] chiến tranh”, phát ngôn viên của IRGC Alimohammad Naini tuyên bố.
Theo lời các nhà ngoại giao, nếu cuộc đàm phán giữa Hoa Kỳ và Iran sụp đổ, hoặc nếu một thỏa thuận hạt nhân mới không thể làm dịu nỗi lo ngại của Israel về khả năng Iran phát triển vũ khí hạt nhân thông qua hoạt động làm giàu uranium, thì điều đó có thể thúc đẩy Israel tiến hành tấn công kẻ thù không đội trời chung trong khu vực của mình.
Vào cuối ngày thứ Năm (22/5), trong một cuộc phỏng vấn trên truyền hình, ông Araqchi tuyên bố rằng nếu Hoa Kỳ vẫn nhất quyết đòi Iran chấm dứt làm giàu uranium, thì sẽ không có thỏa thuận hạt nhân nào cả.
“Họ [các viên chức Hoa Kỳ] đã nói … rằng họ không tin tưởng việc làm giàu [uranium] tại Iran… và rằng [điều đó] phải bị chấm dứt hoàn toàn. Nếu đó là mục tiêu của họ, thì sẽ không có thỏa thuận nào cả”, ông Araqchi cho biết trong cuộc phỏng vấn được truyền hình nhà nước Iran phát sóng.
Ngoại trưởng Iran cho rằng ý tưởng về một hiệp hội làm giàu uranium quốc tế với sự tham gia của các quốc gia khác không phải là xấu, nhưng điều đó sẽ không thể thay thế cho việc làm giàu uranium trên lãnh thổ Iran.
Hôm thứ Ba (20/5), Lãnh tụ Tối cao Iran Ali Khamenei cho rằng đòi hỏi của Hoa Kỳ buộc Tehran phải chấm dứt việc tinh luyện uranium là “quá đáng và vô lý”, đồng thời ông Khamenei cũng bày tỏ hoài nghi về việc liệu các cuộc đàm phán về một thỏa thuận hạt nhân mới có thành công hay không. Tehran vẫn duy trì lập trường rằng chương trình năng lượng hạt nhân của họ chỉ phục vụ cho mục đích dân sự. Iran hiện có đủ khả năng để chế tạo vũ khí hạt nhân, nhưng không có ý định thực hiện điều đó, ông Araqchi cho biết.
Năm ngoái, Iran và Israel đã từng trực tiếp giao tranh vào tháng Tư và tháng Mười, làm gia tăng nguy cơ xảy ra xung đột quy mô khu vực.
