Theo tờ Potilico, Liên minh châu Âu (EU) đang đối mặt với những chia rẽ nội bộ trong kế hoạch cung cấp hàng tỷ euro viện trợ quân sự cho Ukraine, bao gồm đạn dược pháo binh nhằm củng cố năng lực chiến đấu của Kiev và tạo lợi thế trên bàn đàm phán với Nga.
Quân nhân Ukraine tại lễ chuyển giao các thiết bị quân sự và vũ khí hạng nặng tại Kiev. Ảnh tư liệu: TTXVN
Tại cuộc họp của các nhà lãnh đạo EU ở Brussels ngày 20/3, kế hoạch huy động 40 tỷ euro viện trợ quân sự do bà Kaja Kallas, Đại diện cấp cao về chính sách đối ngoại và an ninh của EU, đề xuất đã bị trì hoãn. Mặc dù chưa bị bác bỏ hoàn toàn, quy mô của kế hoạch này đã bị thu hẹp đáng kể so với dự kiến ban đầu.
Ban đầu, Kế hoạch Kallas đặt mục tiêu chuyển ít nhất 1,5 triệu viên đạn pháo cho Ukraine vào năm 2025. Tuy nhiên, đề xuất này đã bị Thủ tướng Hungary Viktor Orban phủ quyết. Sau đó, bà Kallas điều chỉnh chiến lược, kêu gọi một liên minh các quốc gia sẵn sàng đóng góp ngân sách quốc gia và kho vũ khí để hỗ trợ Ukraine với gói viện trợ quân sự trị giá 40 tỷ euro trong năm nay.
Tuy nhiên, kế hoạch này đã vấp phải sự phản đối từ nhiều nước EU, đặc biệt là các quốc gia Nam Âu, vốn ít quan tâm hơn đến mối đe dọa từ Nga so với các nước Đông và Bắc Âu. Ngay cả Tổng thống Pháp Emmanuel Macron - cường quốc quân sự lớn nhất EU - cũng chưa đưa ra cam kết ủng hộ gói viện trợ.
Trước những khó khăn này, ngày 19/3, bà Kallas gửi thư tới các Bộ trưởng quốc phòng và ngoại giao EU, đề xuất một phương án khiêm tốn hơn, tập trung vào cung cấp 2 triệu viên đạn pháo cỡ lớn với ngân sách 5 tỷ euro. Đề xuất này nhận được sự ủng hộ từ Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky - người đang kêu gọi EU cung cấp khoản hỗ trợ này càng sớm càng tốt.
Dù đã giảm quy mô, kế hoạch viện trợ vẫn chưa nhận được đủ sự đồng thuận. Một số quốc gia như Pháp, Italia và Slovakia cho rằng việc đóng góp nên dựa trên cơ sở tự nguyện, thay vì tạo áp lực lên tất cả các nước thành viên. Ngoài ra, quá trình chuẩn bị của bà Kallas cũng bị chỉ trích vì không tham vấn đầy đủ với các quốc gia chủ chốt trước khi công bố kế hoạch.
Theo các nhà ngoại giao EU, một trong những sai lầm quan trọng là việc không giành được sự ủng hộ từ Pháp và từ các quan chức cấp cao như ông Bjorn Seibert, trợ lý của bà Ursula von der Leyen - Chủ tịch Ủy ban châu Âu. Điều này làm suy yếu nỗ lực tập hợp 27 quốc gia EU theo một hướng chung.
Dù kế hoạch viện trợ quân sự chưa có tiến triển rõ ràng, Ukraine vẫn nhận được sự ủng hộ rộng rãi từ phần lớn các nước EU. Ngoại trừ Hungary, 26 quốc gia còn lại đã ra tuyên bố chung khẳng định cam kết hỗ trợ Ukraine về tài chính và quân sự.
Trong khi đó, nỗ lực hỗ trợ Ukraine sẽ tiếp tục vào tuần tới, khi Tổng thống Emmanuel Macron tổ chức hội nghị thượng đỉnh với sự tham gia của một "liên minh tự nguyện" tại Paris vào ngày 27/3. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy cũng dự kiến tham dự sự kiện này.
