Nội dung thoả thuận khoáng sản Ukraine-Mỹ 30/4/25

Ngày 30 tháng 4 năm 2025, Mỹ và Ukraine ký thỏa thuận khoáng sản, thành lập Quỹ Đầu tư Tái thiết Mỹ-Ukraine, tập trung khai thác đất hiếm, dầu khí và các tài nguyên khác. Dưới đây là các điểm chính của thỏa thuận:

1. Mục tiêu và cơ cấu quỹ:
- Quỹ nhằm tái thiết Ukraine và thu hút đầu tư tư nhân, do hai nước quản lý bình đẳng.
- Ukraine đóng góp 50% doanh thu từ các dự án khoáng sản, dầu khí mới; các dự án hiện hành như Naftogaz, Ukrnafta không bị ảnh hưởng.
- Mỹ đóng góp tài chính và viện trợ quân sự (như hệ thống phòng không), được tính là vốn quỹ, không yêu cầu Ukraine hoàn trả 66,5 tỷ USD viện trợ quân sự trước đó.

2. Quyền lợi và kiểm soát:
- Ukraine giữ toàn quyền sở hữu tài nguyên và quyết định khai thác.
- Mỹ có quyền ưu tiên đàm phán mua khoáng sản theo giá thị trường, thay vì sở hữu 50% như đề xuất ban đầu.
- Thỏa thuận không cam kết bảo đảm an ninh cụ thể cho Ukraine, nhưng nhấn mạnh “định hướng chiến lược dài hạn” với Mỹ.

3.Tác động kinh tế và chiến lược:
- Ukraine kỳ vọng quỹ thu hút vốn toàn cầu, hiện đại hóa cơ sở hạ tầng, với lợi nhuận tái đầu tư trong 10 năm đầu.
- Mỹ giảm phụ thuộc vào khoáng sản Trung Quốc; mỗi chiếc F-35 cần hơn 900 pound đất hiếm, theo Lầu Năm Góc năm 2024.
- Thỏa thuận gửi thông điệp đến Nga về cam kết của Mỹ với một Ukraine tự do và thịnh vượng, theo Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent.

4. Thách thức triển khai:
- 40% tài nguyên kim loại Ukraine nằm ở khu vực Nga kiểm soát, theo We Build Ukraine.
- Dữ liệu địa chất lỗi thời và cơ sở hạ tầng năng lượng suy yếu (chỉ còn 1/3 công suất trước chiến tranh) gây khó khăn cho đầu tư.
- Các công ty Mỹ do dự vì rủi ro an ninh và chi phí phát triển mỏ từ 500 triệu đến 1 tỷ USD, thời gian trung bình 18 năm.

Bối cảnh và ý nghĩa
- Sau đàm phán căng thẳng, đặc biệt tranh cãi tại Nhà Trắng tháng 2/2025, thỏa thuận này có lợi hơn cho Ukraine so với đề xuất trả 500 tỷ USD viện trợ.
- Thỏa thuận thể hiện cách tiếp cận giao dịch của Trump, ưu tiên lợi ích kinh tế Mỹ, và có thể là mô hình cho các thỏa thuận với Congo, Rwanda.

Thỏa thuận đánh dấu bước tiến trong quan hệ Mỹ-Ukraine, nhưng thành công phụ thuộc vào hòa bình lâu dài và khả năng thu hút đầu tư tư nhân.



Nguồn tham khảo:
- NBC News, 1 tháng 5 năm 2025: https://www.nbcnews.com
- CSIS, 2 tháng 5 năm 2025: https://www.csis.org
- PBS News, 2 tháng 5 năm 2025: https://www.pbs.org
- Al Jazeera, 2 tháng 5 năm 2025: https://www.aljazeera.com
- CSIS, 27 tháng 2 năm 2025: https://www.csis.org
- Newsweek, 18 tháng 4 năm 2025: https://www.newsweek.com

đang khai thác tự nhiên ăn quả pháo chết mất xác thì hài