Johnny Lê Nữu Vượng
Già làng
Thế lực quân đội của ông Tập Cận Bình tiếp tục suy giảm nghiêm trọng. Ngày 24/4, cựu nhân vật truyền thông Trung Quốc Triệu Lan Kiện tiết lộ rằng Thượng tướng Hà Hoành Quân – người phụ trách công tác của Bộ Công tác Chính trị Quân ủy Trung ương, cùng với Cục trưởng Cục Cán bộ Trần Giang – đã bị bắt để điều tra. Giới phân tích cho rằng việc hai ông này bị bắt cho thấy đây là một đợt thanh trừng lớn khác nhắm vào các thân tín quan trọng của ông Tập trong quân đội. Ông Hà Hoành Quân là người do chính ông Tập đề bạt để làm “kế thừa dự bị” của cựu Chủ nhiệm Bộ Công tác Chính trị Quân ủy Trung ương Miêu Hoa (đã bị ‘ngã ngựa’). Nay đến cả người “kế thừa dự bị” cũng bị hạ bệ, chứng tỏ chiến dịch thanh trừng thế lực quân đội phe Tập đang diễn ra một cách triệt để.
Vào ngày 5/3/2025, trước khi khai mạc Đại hội Nhân đại toàn quốc của ĐCSTQ, các đại biểu quân đội bước vào Đại lễ đường Nhân dân. Một số nhìn thấy các phóng viên chụp ảnh liền giơ mũ lên mũ che mặt. (Ảnh: Jade Gao/AFP qua Getty Images)
Trước đó vào ngày 9/7 năm ngoái, ngay trước thềm Hội nghị Trung ương 3 của ĐCSTQ, ông Hà Hoành Quân được thăng quân hàm Thượng tướng tại lễ phong quân hàm của Quân ủy Trung ương tổ chức tại ‘Tòa nhà 1 tháng 8’ Bắc Kinh.
Theo thông tin công khai, ông Hà Hoành Quân sinh tháng 8/1961, quê huyện Dương, tỉnh Thiểm Tây, từng là Chính ủy một sư đoàn của Quân khu Tân Cương. Tháng 12/2012, ông làm Chủ nhiệm Bộ Công tác Chính trị Quân khu Thanh Hải. Năm 2014, ông giữ chức Phó trưởng Ban Cán bộ Tổng cục Chính trị kiêm Cục trưởng Cục Lão cán bộ. Năm 2017, ông làm Trợ lý Bộ trưởng Bộ Công tác Chính trị Quân ủy, đồng thời là Phó tổ trưởng Tổ công tác chuyển quân nhân xuất ngũ của Quốc vụ viện. Tháng 4/2019, được thăng chức Phó chủ nhiệm Bộ Công tác Chính trị Quân ủy. Tháng 7/2024, ông trở thành Phó chủ nhiệm thường trực Bộ Công tác chính trị Quân ủy Trung ương (chức vụ chính chiến khu). Ông là Ủy viên Trung ương khóa XX của ĐCSTQ.
Ông Hà Hoành Quân lần lượt được thăng hàm Thiếu tướng vào tháng 7/2013, Trung tướng vào tháng 12/2019, và Thượng tướng vào tháng 7/2024. Đồng thời với việc được phong hàm Thượng tướng, ông cũng được bổ nhiệm làm Phó chủ nhiệm thường trực Bộ Công tác Chính trị.
Ông Tập có nhiều thân tín, chia thành các nhóm, nhóm cấp dưới cũ ở Phúc Kiến, Tân quân Chiết Giang, nhóm Thanh Hoa, và đồng hương Thiểm Tây.
Ông Đường Tĩnh Viễn chỉ ra rằng khác với ông Miêu Hoa, người từng được cả 3 đời lãnh đạo là Giang Trạch Dân, Hồ Cẩm Đào và Tập Cận Bình đề bạt lên các hàm từ Thiếu tướng đến Thượng tướng, “Ông Hà Hoành Quân lại do một mình ông Tập trực tiếp đưa lên từ một cán bộ chính trị không mấy nổi bật, lần lượt qua các hàm Thiếu tướng, Trung tướng đến Thượng tướng, rồi vào Bộ Chính trị. Đây là đãi ngộ ‘đặc biệt’, hiện vẫn là trường hợp duy nhất trong toàn quân.”
So về “độ thuần” trong nội bộ phe Tập, cả ông Miêu Hoa và ông Hà Vệ Đông đều kém ông Hà Hoành Quân vài phần. Cùng bị bắt với ông còn có Cục trưởng Trần Giang – người được xem là thân tín, thuộc cùng một hệ thống. Có khả năng khi ông Hà Hoành Quân rời chức, ông Trần Giang sẽ kế nhiệm.
Theo ông Trần, ông Tập đề bạt ông Hà là để gạt bỏ ông Miêu Hoa, ép ông này nghỉ tại Hội nghị Trung ương 3 và thay thế bằng ông Hà. Nhưng kế hoạch rõ ràng đã thất bại vì ông Tập bị bệnh trong hội nghị. Sau đó, tình hình chính trị trong ĐCSTQ thay đổi, nhiều dấu hiệu cho thấy ông Tập đã mất quyền kiểm soát quân đội. Các thân tín lần lượt gặp chuyện, trong đó ông Miêu Hoa bị điều tra vào tháng 11 năm ngoái. Trên mạng còn lan truyền thông tin Phó Chủ tịch Quân ủy Hà Vệ Đông, Tư lệnh Quân khu Đông bộ Lâm Hướng Dương, và Tư lệnh Quân chủng Tên lửa Vương Hậu Bân cũng đã bị bắt. Nay lại có tin ông Hà Hoành Quân bị bắt.
“Hà Hoành Quân là ‘phương án dự phòng’ do Tập đích thân đề bạt. Nay ngay cả ‘phương án dự phòng’ cũng bị bắt, chứng tỏ việc thanh trừng thế lực quân đội phe Tập đang được thực hiện một cách triệt để, với mục tiêu ngăn chặn tận gốc thế lực của Tập trong quân đội.”
Ông Đường Tĩnh Viễn đánh giá: “Việc bắt giữ ông Hà Hoành Quân và Trần Giang là một đợt truy bắt quy mô nhắm vào các thân tín quan trọng của ông Tập. Thực tế, thông tin lan truyền về hai người họ cho đến nay chỉ là phần nổi của tảng băng trôi.”
Kể từ đó, ông Hà Vệ Đông vẫn chưa từng xuất hiện công khai. Tờ Financial Times của Anh hôm 10/4 đưa tin, theo tiết lộ của 6 người am hiểu tình hình, ông Hà Vệ Đông đã bị cách chức. Một trong số nguồn tin tiết lộ, kể từ khi bị bắt giữ, ông ta liên tục bị cơ quan chức năng thẩm vấn.
Từ trước và sau thời điểm ông Miêu Hoa bị tuyên bố “đình chỉ chức vụ để điều tra” vào tháng 11 năm ngoái đến nay, đã có nhiều thượng tướng như Tần Thụ Đồng, Vương Xuân Ninh, Hàn Vệ Quốc, Triệu Khắc Thạch, Lâm Hướng Dương cùng Đô đốc hải quân Viên Hoa Trí lần lượt được truyền thông đưa tin bị điều tra. Nhiều người trong số họ có liên hệ với Tập đoàn quân 31 từng đóng quân tại Phúc Kiến. Ông Hà Vệ Đông cũng có mối quan hệ với các tướng lĩnh này.
Trước đó, ông Triệu Lan Kiện cũng tiết lộ trên nền tảng X rằng các tướng lĩnh thuộc hệ thống phe Phúc Kiến liên tục bị thanh trừng. Trong khoảng thời gian từ ngày 13 đến 23/3, quân đội Trung Quốc tiến hành một đợt thanh trừng mới, hơn 100 sĩ quan cấp cao đã bị xử lý, quy mô lớn đến mức gây chấn động.
Nhà bình luận thời sự Trần Phá Không trước đó cho rằng các ông như Hà Vệ Đông, Miêu Hoa, Lâm Hướng Dương và nhiều người khác đều xuất thân từ Tập đoàn quân 31, và đợt thanh trừng lần này là do Phó Chủ tịch Quân ủy Trung ương Trương Hựu Hiệp đứng sau, nhằm tiêu diệt thế lực quân sự của ông Tập Cận Bình.
Ông Triệu Lan Kiện từng trả lời phỏng vấn của Epoch Times cho biết, “Phúc Kiến là căn cứ quan trọng của ông Tập Cận Bình, nay các tướng lĩnh thuộc hệ thống Phúc Kiến liên tục ‘ngã ngựa’, có nghĩa là ông Tập đã hoàn toàn vứt bỏ các thuộc hạ cũ của mình, hoặc là trong quân đội có thế lực phản Tập đang tiêu diệt lực lượng thân tín của ông Tập.”
Trước đó, học giả luật Viên Hồng Băng sống tại Úc dẫn nguồn tin nội bộ cho biết, cuộc chiến tranh giành quyền lực trước Đại hội 21 của ĐCSTQ đã bắt đầu. Ban đầu, ông Tập Cận Bình bồi dưỡng ông Miêu Hoa để thay thế ông Trương Hựu Hiệp làm Phó Chủ tịch Quân ủy, nhưng không ngờ ông Miêu Hoa bị phát hiện là “không trung thành chính trị”, khiến ông Tập bị ảnh hưởng nặng nề.
Nguồn tin cho biết, ngay trong ngày đầu bị bắt giữ để thẩm tra, ông Miêu Hoa đã mất kiểm soát tinh thần, thức trắng đêm khai báo điên loạn, ban đầu đã khai ra hơn 80 người trong quân đội. Sau đó, với sự hợp tác của 3 thư ký, ông ta đã khai ra tổng cộng hơn 1.300 cán bộ quân đội, bao gồm gần 100 tướng lĩnh cấp thượng tướng và trung tướng. Phần lớn những người này đều do ông Tập Cận Bình hoặc thân tín của ông ta đề bạt.
Viên Hồng Băng nói rằng ông Tập Cận Bình sau khi nghe hết những lời khai của ông Miêu Hoa thì “tóc bạc trắng chỉ sau một đêm”, điều này cho thấy mức độ thanh trừng nhắm vào thế lực phe Tập trong quân đội vượt xa dự đoán.
Vào ngày 5/3/2025, trước khi khai mạc Đại hội Nhân đại toàn quốc của ĐCSTQ, các đại biểu quân đội bước vào Đại lễ đường Nhân dân. Một số nhìn thấy các phóng viên chụp ảnh liền giơ mũ lên mũ che mặt. (Ảnh: Jade Gao/AFP qua Getty Images)Hà Hoành Quân bị bắt điều tra
Ngày 24/4, ông Triệu Lan Kiện tiết lộ trên nền tảng X rằng vào ngày 20/4/2025, Thượng tướng Hà Hoành Quân (người phụ trách công việc của Bộ Công tác Chính trị Quân ủy Trung ương ĐCSTQ) đã bị đưa đi điều tra, cùng với ông Trần Giang – Cục trưởng Cục Cán bộ.Trước đó vào ngày 9/7 năm ngoái, ngay trước thềm Hội nghị Trung ương 3 của ĐCSTQ, ông Hà Hoành Quân được thăng quân hàm Thượng tướng tại lễ phong quân hàm của Quân ủy Trung ương tổ chức tại ‘Tòa nhà 1 tháng 8’ Bắc Kinh.
Theo thông tin công khai, ông Hà Hoành Quân sinh tháng 8/1961, quê huyện Dương, tỉnh Thiểm Tây, từng là Chính ủy một sư đoàn của Quân khu Tân Cương. Tháng 12/2012, ông làm Chủ nhiệm Bộ Công tác Chính trị Quân khu Thanh Hải. Năm 2014, ông giữ chức Phó trưởng Ban Cán bộ Tổng cục Chính trị kiêm Cục trưởng Cục Lão cán bộ. Năm 2017, ông làm Trợ lý Bộ trưởng Bộ Công tác Chính trị Quân ủy, đồng thời là Phó tổ trưởng Tổ công tác chuyển quân nhân xuất ngũ của Quốc vụ viện. Tháng 4/2019, được thăng chức Phó chủ nhiệm Bộ Công tác Chính trị Quân ủy. Tháng 7/2024, ông trở thành Phó chủ nhiệm thường trực Bộ Công tác chính trị Quân ủy Trung ương (chức vụ chính chiến khu). Ông là Ủy viên Trung ương khóa XX của ĐCSTQ.
Ông Hà Hoành Quân lần lượt được thăng hàm Thiếu tướng vào tháng 7/2013, Trung tướng vào tháng 12/2019, và Thượng tướng vào tháng 7/2024. Đồng thời với việc được phong hàm Thượng tướng, ông cũng được bổ nhiệm làm Phó chủ nhiệm thường trực Bộ Công tác Chính trị.
Tập trực tiếp đề bạt Hà Hoành Quân lên Thượng tướng
Nhà bình luận thời sự Đường Tĩnh Viễn cho biết: “Việc ông Hà Hoành Quân được đề bạt là bước chuẩn bị để thay thế ông Miêu Hoa.” Ông Hà là người gốc Thiểm Tây, thuộc phe “đồng hương Thiểm Tây”, một trong các phe thân tín của ông Tập Cận Bình.Ông Tập có nhiều thân tín, chia thành các nhóm, nhóm cấp dưới cũ ở Phúc Kiến, Tân quân Chiết Giang, nhóm Thanh Hoa, và đồng hương Thiểm Tây.
Ông Đường Tĩnh Viễn chỉ ra rằng khác với ông Miêu Hoa, người từng được cả 3 đời lãnh đạo là Giang Trạch Dân, Hồ Cẩm Đào và Tập Cận Bình đề bạt lên các hàm từ Thiếu tướng đến Thượng tướng, “Ông Hà Hoành Quân lại do một mình ông Tập trực tiếp đưa lên từ một cán bộ chính trị không mấy nổi bật, lần lượt qua các hàm Thiếu tướng, Trung tướng đến Thượng tướng, rồi vào Bộ Chính trị. Đây là đãi ngộ ‘đặc biệt’, hiện vẫn là trường hợp duy nhất trong toàn quân.”
So về “độ thuần” trong nội bộ phe Tập, cả ông Miêu Hoa và ông Hà Vệ Đông đều kém ông Hà Hoành Quân vài phần. Cùng bị bắt với ông còn có Cục trưởng Trần Giang – người được xem là thân tín, thuộc cùng một hệ thống. Có khả năng khi ông Hà Hoành Quân rời chức, ông Trần Giang sẽ kế nhiệm.
Đề bạt Hà Hoành Quân để gạt Miêu Hoa
Nhà bình luận chính trị tại Mỹ Trần Phá Không trước đó từng nói, việc ông Hà Hoành Quân, người có lý lịch không mấy nổi bật, được thăng cấp Thượng tướng là đã vượt tiêu chuẩn. Điều phá cách hơn là ông ấy còn được bổ nhiệm làm Phó chủ nhiệm thường trực Bộ Công tác chính trị để nâng cao địa vị.Theo ông Trần, ông Tập đề bạt ông Hà là để gạt bỏ ông Miêu Hoa, ép ông này nghỉ tại Hội nghị Trung ương 3 và thay thế bằng ông Hà. Nhưng kế hoạch rõ ràng đã thất bại vì ông Tập bị bệnh trong hội nghị. Sau đó, tình hình chính trị trong ĐCSTQ thay đổi, nhiều dấu hiệu cho thấy ông Tập đã mất quyền kiểm soát quân đội. Các thân tín lần lượt gặp chuyện, trong đó ông Miêu Hoa bị điều tra vào tháng 11 năm ngoái. Trên mạng còn lan truyền thông tin Phó Chủ tịch Quân ủy Hà Vệ Đông, Tư lệnh Quân khu Đông bộ Lâm Hướng Dương, và Tư lệnh Quân chủng Tên lửa Vương Hậu Bân cũng đã bị bắt. Nay lại có tin ông Hà Hoành Quân bị bắt.
Thanh trừng hoàn toàn thế lực quân đội phe Tập
Nhà bình luận Lý Đại Vũ nhận định, ông Tập vừa dùng vừa đề phòng ông Miêu Hoa nên mới bố trí ông Hà Hoành Quân làm “dự bị”, gọi là trợ lý của ông Miêu Hoa. Sau khi ông Miêu Hoa bị điều tra vào tháng 11 năm ngoái, ông Hà liền nắm toàn bộ quyền lực trong tay.“Hà Hoành Quân là ‘phương án dự phòng’ do Tập đích thân đề bạt. Nay ngay cả ‘phương án dự phòng’ cũng bị bắt, chứng tỏ việc thanh trừng thế lực quân đội phe Tập đang được thực hiện một cách triệt để, với mục tiêu ngăn chặn tận gốc thế lực của Tập trong quân đội.”
Ông Đường Tĩnh Viễn đánh giá: “Việc bắt giữ ông Hà Hoành Quân và Trần Giang là một đợt truy bắt quy mô nhắm vào các thân tín quan trọng của ông Tập. Thực tế, thông tin lan truyền về hai người họ cho đến nay chỉ là phần nổi của tảng băng trôi.”
Ông Hà Vệ Đông mất tích hơn một tháng, tin đồn thanh trừng bí mật trong quân đội lan rộng
Ngày 13/3, ông Triệu Lan Kiện là người đầu tiên tiết lộ tin Phó Chủ tịch Quân ủy Trung ương Hà Vệ Đông bị bắt. Được biết, nhân vật số 3 trong quân đội Trung Quốc – Hà Vệ Đông – đã bị đưa đi điều tra vào ngày 11/3, tức là ngay sau khi kỳ họp Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc của ĐCSTQ kết thúc. Nhà riêng của ông ta ở cả Bắc Kinh và Thượng Hải đều bị lục soát. Thông tin này nhanh chóng gây xôn xao dư luận.Kể từ đó, ông Hà Vệ Đông vẫn chưa từng xuất hiện công khai. Tờ Financial Times của Anh hôm 10/4 đưa tin, theo tiết lộ của 6 người am hiểu tình hình, ông Hà Vệ Đông đã bị cách chức. Một trong số nguồn tin tiết lộ, kể từ khi bị bắt giữ, ông ta liên tục bị cơ quan chức năng thẩm vấn.
Từ trước và sau thời điểm ông Miêu Hoa bị tuyên bố “đình chỉ chức vụ để điều tra” vào tháng 11 năm ngoái đến nay, đã có nhiều thượng tướng như Tần Thụ Đồng, Vương Xuân Ninh, Hàn Vệ Quốc, Triệu Khắc Thạch, Lâm Hướng Dương cùng Đô đốc hải quân Viên Hoa Trí lần lượt được truyền thông đưa tin bị điều tra. Nhiều người trong số họ có liên hệ với Tập đoàn quân 31 từng đóng quân tại Phúc Kiến. Ông Hà Vệ Đông cũng có mối quan hệ với các tướng lĩnh này.
Trước đó, ông Triệu Lan Kiện cũng tiết lộ trên nền tảng X rằng các tướng lĩnh thuộc hệ thống phe Phúc Kiến liên tục bị thanh trừng. Trong khoảng thời gian từ ngày 13 đến 23/3, quân đội Trung Quốc tiến hành một đợt thanh trừng mới, hơn 100 sĩ quan cấp cao đã bị xử lý, quy mô lớn đến mức gây chấn động.
Trương Hựu Hiệp có thể là người chủ đạo cuộc thanh trừng, có tin Tập Cận Bình bị giáng đòn nặng
Ông Miêu Hoa và ông Hà Vệ Đông đều xuất thân từ quân đội đóng quân tại Hạ Môn, Phúc Kiến, tức Tập đoàn quân 31 trước đây (thuộc Quân khu Nam Kinh, nay đã giải thể), có mối quan hệ mật thiết với ông Tập Cận Bình, người từng làm việc tại Phúc Kiến suốt 17 năm. Cả hai đều được coi là những lãnh đạo chủ chốt của “bang Phúc Kiến” trong quân đội. Trong đó, ông Hà Vệ Đông từ lâu đã là thành viên chủ chốt trong vòng tròn quyền lực quân sự của ông Tập, từng giữ chức Tư lệnh Chiến khu Đông bộ, trực tiếp kiểm soát tình hình quân sự tại eo biển Đài Loan.Nhà bình luận thời sự Trần Phá Không trước đó cho rằng các ông như Hà Vệ Đông, Miêu Hoa, Lâm Hướng Dương và nhiều người khác đều xuất thân từ Tập đoàn quân 31, và đợt thanh trừng lần này là do Phó Chủ tịch Quân ủy Trung ương Trương Hựu Hiệp đứng sau, nhằm tiêu diệt thế lực quân sự của ông Tập Cận Bình.
Ông Triệu Lan Kiện từng trả lời phỏng vấn của Epoch Times cho biết, “Phúc Kiến là căn cứ quan trọng của ông Tập Cận Bình, nay các tướng lĩnh thuộc hệ thống Phúc Kiến liên tục ‘ngã ngựa’, có nghĩa là ông Tập đã hoàn toàn vứt bỏ các thuộc hạ cũ của mình, hoặc là trong quân đội có thế lực phản Tập đang tiêu diệt lực lượng thân tín của ông Tập.”
Trước đó, học giả luật Viên Hồng Băng sống tại Úc dẫn nguồn tin nội bộ cho biết, cuộc chiến tranh giành quyền lực trước Đại hội 21 của ĐCSTQ đã bắt đầu. Ban đầu, ông Tập Cận Bình bồi dưỡng ông Miêu Hoa để thay thế ông Trương Hựu Hiệp làm Phó Chủ tịch Quân ủy, nhưng không ngờ ông Miêu Hoa bị phát hiện là “không trung thành chính trị”, khiến ông Tập bị ảnh hưởng nặng nề.
Nguồn tin cho biết, ngay trong ngày đầu bị bắt giữ để thẩm tra, ông Miêu Hoa đã mất kiểm soát tinh thần, thức trắng đêm khai báo điên loạn, ban đầu đã khai ra hơn 80 người trong quân đội. Sau đó, với sự hợp tác của 3 thư ký, ông ta đã khai ra tổng cộng hơn 1.300 cán bộ quân đội, bao gồm gần 100 tướng lĩnh cấp thượng tướng và trung tướng. Phần lớn những người này đều do ông Tập Cận Bình hoặc thân tín của ông ta đề bạt.
Viên Hồng Băng nói rằng ông Tập Cận Bình sau khi nghe hết những lời khai của ông Miêu Hoa thì “tóc bạc trắng chỉ sau một đêm”, điều này cho thấy mức độ thanh trừng nhắm vào thế lực phe Tập trong quân đội vượt xa dự đoán.
