Johnny Lê Nữu Vượng
Già làng


Theo Hiệp hội Giáo dục Quốc tế (NAFSA), hơn 1 triệu du học sinh quốc tế đang học tập tại Mỹ, đóng góp khoảng 43,8 tỷ USD cho nền kinh tế và tạo ra hơn 378.000 việc làm trong giai đoạn 2023-2024. Riêng trong năm 2024, Mỹ đã cấp khoảng 400.000 thị thực du học cho sinh viên quốc tế, với các quốc gia như Ấn Độ, Trung Quốc, Hàn Quốc, và Việt Nam nằm trong nhóm dẫn đầu. Việt Nam có 31.310 du học sinh tại Mỹ vào năm 2023, đứng đầu khu vực Đông Nam Á.
Chính sách kiểm tra mạng xã hội không phải mới. Từ năm 2019, Bộ An ninh Nội địa Mỹ (DHS) đã yêu cầu một số ứng viên visa cung cấp thông tin tài khoản mạng xã hội trong 5 năm gần nhất. Tuy nhiên, quy trình mới từ tháng 3/2025 bắt buộc các viên chức lãnh sự chụp lại màn hình các nội dung “gây bất lợi” để lưu trữ, ngay cả khi bài đăng đã bị xóa. Theo Ngoại trưởng Rubio, hàng nghìn thị thực du học đã bị thu hồi từ đầu năm 2025, chủ yếu nhắm vào các sinh viên bị cáo buộc có phát ngôn hoặc hành vi ủng hộ các hoạt động được coi là “nhạy cảm”, như biểu tình liên quan đến chiến sự Dải Gaza.
Việc tạm dừng lịch phỏng vấn visa du học từ ngày 27/5/2025 đã gây ảnh hưởng lớn đến kế hoạch nhập học mùa hè và mùa thu của nhiều sinh viên. Các lịch hẹn đã đặt trước vẫn được tiến hành, nhưng không có thêm suất phỏng vấn mới cho đến khi hướng dẫn chính thức được ban hành. Các chuyên gia du học tại Việt Nam khuyên ứng viên rà soát kỹ tài khoản mạng xã hội, tránh đăng tải nội dung nhạy cảm về chính trị hoặc xã hội, và không tự ý hủy lịch phỏng vấn đã có. Một số trung tâm tư vấn cũng khuyến cáo học sinh giữ thái độ bình tĩnh, tiếp tục hoàn thiện hồ sơ và theo dõi thông báo từ Đại sứ quán Mỹ tại Hà Nội hoặc Tổng Lãnh sự quán tại TP.HCM.
Động thái này nằm trong chiến lược nhập cư cứng rắn của chính quyền Tổng thống Donald Trump, với mục tiêu giảm thiểu rủi ro an ninh và kiểm soát chặt chẽ dòng người nhập cảnh. Tuy nhiên, việc siết chặt visa du học có thể ảnh hưởng tiêu cực đến các trường đại học Mỹ, vốn phụ thuộc vào nguồn thu từ sinh viên quốc tế. Ví dụ, Đại học Harvard, nơi có hơn 25% sinh viên là người nước ngoài, đã bị chính quyền Trump nhắm đến với cáo buộc về các hoạt động ủng hộ Palestine trong khuôn viên trường.
Bộ Ngoại giao Mỹ chưa công bố mốc thời gian cụ thể để nối lại lịch phỏng vấn visa du học, nhưng người phát ngôn Tammy Bruce khẳng định ứng viên vẫn có thể nộp hồ sơ và chuẩn bị cho quy trình xét duyệt. Các chuyên gia dự đoán quy trình kiểm tra mạng xã hội sẽ kéo dài thời gian xét duyệt visa, nhưng Mỹ vẫn duy trì chính sách chào đón du học sinh quốc tế, đặc biệt trong bối cảnh cạnh tranh giáo dục toàn cầu nhưng chỉ chào đón những ai ham học và muốn học!