đéo có hình chó nó tin
Địt Bùng Đạo Tổ
Biến đổi khí hậu làm trầm trọng vấn đề. TSMC cảnh báo: “Các hiện tượng thời tiết cực đoan do biến đổi khí hậu, cùng các biện pháp hạn chế cấp nước của chính phủ, có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động và chuỗi cung ứng.” Năm 2021, Đài Loan trải qua trận khô cạn tồi tệ nhất kể từ 1964, khiến các hồ chứa ở miền trung và nam giảm dưới 20% dung tích. TSMC phải mua nước bằng xe tải và khoan giếng chống hạn hán ở Taoyuan, Taichung, Hsinchu, Miaoli, khi chính phủ yêu cầu giảm 15% tiêu thụ nước. Năm 2023, các khu vực Kaohsiung, Tainan giảm áp lực nước công cộng vào ban đêm để ưu tiên công nghiệp. Nếu hạn hán kéo dài, TSMC dự báo sản lượng có thể giảm 10% so với kế hoạch 2030, ảnh hưởng tài chính nghiêm trọng.
Để ứng phó, TSMC cam kết giảm 30% tiêu thụ nước so với năm 2010 vào 2030, đạt tỷ lệ tái chế nước thải 87% năm 2019, mỗi giọt nước được dùng trung bình 3,5 lần. Công ty xây nhà máy xử lý nước thải tiên tiến tại Đài Loan, dự kiến đáp ứng 50% nhu cầu nước hàng ngày. Tuy nhiên, S&P Global cảnh báo rằng khi công nghệ chip tiến bộ, yêu cầu nước siêu tinh khiết khắt khe hơn, tỷ lệ tái chế có thể giảm, khiến TSMC khó đảm bảo nguồn cung trong các đợt hạn hán nghiêm trọng.
TSMC cũng lo ngại về chi phí điện và nguồn cung không ổn định, với từ “điện” xuất hiện 21 lần trong báo cáo 20-F. Sản xuất chip tiên tiến đòi hỏi điện năng khổng lồ để vận hành phòng sạch và thiết bị công nghệ cao. TSMC nêu rõ: “Thay đổi chính sách năng lượng, tăng trưởng của các nhà máy lân cận, hoặc hạn hán định kỳ có thể khiến chúng tôi không đảm bảo đủ điện và nước.” Đặc biệt, tăng giá điện tại Đài Loan là gánh nặng. Báo cáo ghi nhận giá điện tăng 25% tháng 4/2024 và 14% tháng 10/2024, dẫn đến chi phí sản xuất cao hơn, làm giảm lợi nhuận. TSMC nhấn mạnh: “Chi phí điện cao là yếu tố giảm lợi nhuận, ảnh hưởng đến hiệu quả tài chính.”
Đài Loan phụ thuộc 80% vào năng lượng nhập khẩu, chủ yếu từ nhiên liệu hóa thạch, khiến giá điện biến động. Chính sách “Nuclear-free Homeland 2025” của chính phủ Đài Loan loại bỏ điện hạt nhân làm tăng áp lực lên lưới điện, đặc biệt khi TSMC mở rộng nhà máy 3nm, 2nm tại Hsinchu, Taichung. Một nhà máy 2nm ở Taichung dự kiến tiêu thụ hàng tỷ kWh/năm, buộc địa phương yêu cầu xây thêm hai nhà máy điện khí. S&P Global dự báo nếu thiếu điện do hạn hán hoặc chính sách, TSMC có thể đối mặt với gián đoạn sản xuất, ảnh hưởng khách hàng như Nvidia, Apple.
Dù ít được nhắc hơn nước và điện (15 lần), thuế quan là mối lo ngày càng lớn, với số lần đề cập trong báo cáo 20-F 2024 tăng gấp đôi so với 2023 (6 lần). TSMC bày tỏ lo ngại về bất ổn chính sách thuế quan của Mỹ dưới thời Trump, đặc biệt sau khi ông đe dọa áp thuế 32% lên Đài Loan ngày 2/7/2024, dù hoãn đến 9/7/2024 và chưa áp lên bán dẫn. Wendell Huang, CFO TSMC, cho biết chưa thấy tác động trực tiếp từ thuế quan lên khách hàng trong quý 1/2025, nhưng công ty lo ngại “phạm vi và mức độ thuế quan, đặc biệt với bán dẫn, vẫn rất bất định.”
TSMC cũng lo về kiểm soát xuất khẩu của Mỹ với Trung Quốc, ảnh hưởng nhà máy tại Nam Kinh. Báo cáo 20-F nêu: “Từ 2018, căng thẳng chính trị và ma sát thương mại giữa các nền kinh tế lớn tạo ra thuế quan, rào cản phi thuế, chế tài, và kiểm soát xuất khẩu, có thể ảnh hưởng ngành bán dẫn bất cứ lúc nào.” Ngày 15/4/2025, Trump áp kiểm soát vô thời hạn với chip AI H20 của Nvidia sang Trung Quốc, khiến TSMC thận trọng hơn. C.C. Wei, CEO TSMC, nhấn mạnh công ty đã tính đến tác động kiểm soát xuất khẩu trong dự báo cả năm 2025, nhưng từ chối bình luận cụ thể về H20 của Nvidia.
Để giảm phụ thuộc vào Đài Loan, nơi chịu rủi ro hạn hán và địa chính trị, TSMC đầu tư 165 tỷ USD xây 6 nhà máy tại Arizona, dự kiến sản xuất 30% chip 2nm, với kế hoạch mở rộng sang 1.4nm, 1nm, theo C.C. Wei. TSMC cam kết thêm 100 tỷ USD trước Trump tháng 3/2025, biến Arizona thành “cụm sản xuất bán dẫn tiên tiến độc lập”. Nhà máy Arizona sẽ phục vụ Apple, Nvidia, AMD, Qualcomm, Broadcom, chiếm 77% doanh thu TSMC từ Bắc Mỹ quý 1/2025, tăng từ 63% năm 2023.
Tuy nhiên, Arizona cũng đối mặt thách thức nước và điện. Arizona phụ thuộc 36% vào sông Colorado, đang cạn kiệt do hạn hán kéo dài từ 1994. Một nhà máy TSMC tại đây tiêu thụ hàng triệu gallon nước/ngày, gây lo ngại cho nông dân và cộng đồng địa phương. TSMC cam kết tái chế 65% nước tại Arizona, hợp tác với Phoenix xây nhà máy xử lý nước tiên tiến. Về điện, Arizona cần mở rộng lưới điện, có thể dựa vào nhiên liệu hóa thạch, mâu thuẫn mục tiêu bền vững. Nhà máy Arizona lỗ 441 triệu USD năm 2024, do chi phí lao động cao (gấp đôi Đài Loan) và chuỗi cung ứng chưa hoàn thiện.
Sản xuất chip TSMC dùng ARRI Alexa và EUV lithography (ASML), tiêu tốn điện và nước siêu tinh khiết. Chip 2nm cần hàng trăm bước rửa wafer, tăng 35% tiêu thụ nước so với node 16nm. Nhà máy 3nm tại Tainan dùng 14% nước của Southern Taiwan Science Park, phụ thuộc hồ Zengwen dễ bị ảnh hưởng hạn hán. TSMC đầu tư vào năng lượng tái tạo (mặt trời, gió) và hệ thống RO (thẩm thấu ngược) để xử lý nước biển, nhưng không đủ nhanh để đáp ứng hạn hán dài hạn.
Các rủi ro nước, điện, thuế quan có ý nghĩa lớn với TSMC và ngành bán dẫn toàn cầu. S&P Global cảnh báo thiếu nước có thể làm gián đoạn chuỗi cung ứng công nghệ, đẩy giá chip tăng. Arizona, dù giảm rủi ro địa lý, đối mặt chi phí cao và hạn chế nước, khiến TSMC khó tái tạo mô hình lợi nhuận như Nam Kinh (lợi nhuận 26 tỷ NTD năm 2024). Thuế quan và kiểm soát xuất khẩu làm phức tạp quan hệ với khách hàng Trung Quốc, trong khi TSMC chiếm 90% chip tiên tiến toàn cầu, khiến mọi gián đoạn đều gây hậu quả nghiêm trọng.
vnreview.vn
Để ứng phó, TSMC cam kết giảm 30% tiêu thụ nước so với năm 2010 vào 2030, đạt tỷ lệ tái chế nước thải 87% năm 2019, mỗi giọt nước được dùng trung bình 3,5 lần. Công ty xây nhà máy xử lý nước thải tiên tiến tại Đài Loan, dự kiến đáp ứng 50% nhu cầu nước hàng ngày. Tuy nhiên, S&P Global cảnh báo rằng khi công nghệ chip tiến bộ, yêu cầu nước siêu tinh khiết khắt khe hơn, tỷ lệ tái chế có thể giảm, khiến TSMC khó đảm bảo nguồn cung trong các đợt hạn hán nghiêm trọng.
TSMC cũng lo ngại về chi phí điện và nguồn cung không ổn định, với từ “điện” xuất hiện 21 lần trong báo cáo 20-F. Sản xuất chip tiên tiến đòi hỏi điện năng khổng lồ để vận hành phòng sạch và thiết bị công nghệ cao. TSMC nêu rõ: “Thay đổi chính sách năng lượng, tăng trưởng của các nhà máy lân cận, hoặc hạn hán định kỳ có thể khiến chúng tôi không đảm bảo đủ điện và nước.” Đặc biệt, tăng giá điện tại Đài Loan là gánh nặng. Báo cáo ghi nhận giá điện tăng 25% tháng 4/2024 và 14% tháng 10/2024, dẫn đến chi phí sản xuất cao hơn, làm giảm lợi nhuận. TSMC nhấn mạnh: “Chi phí điện cao là yếu tố giảm lợi nhuận, ảnh hưởng đến hiệu quả tài chính.”

Đài Loan phụ thuộc 80% vào năng lượng nhập khẩu, chủ yếu từ nhiên liệu hóa thạch, khiến giá điện biến động. Chính sách “Nuclear-free Homeland 2025” của chính phủ Đài Loan loại bỏ điện hạt nhân làm tăng áp lực lên lưới điện, đặc biệt khi TSMC mở rộng nhà máy 3nm, 2nm tại Hsinchu, Taichung. Một nhà máy 2nm ở Taichung dự kiến tiêu thụ hàng tỷ kWh/năm, buộc địa phương yêu cầu xây thêm hai nhà máy điện khí. S&P Global dự báo nếu thiếu điện do hạn hán hoặc chính sách, TSMC có thể đối mặt với gián đoạn sản xuất, ảnh hưởng khách hàng như Nvidia, Apple.
Dù ít được nhắc hơn nước và điện (15 lần), thuế quan là mối lo ngày càng lớn, với số lần đề cập trong báo cáo 20-F 2024 tăng gấp đôi so với 2023 (6 lần). TSMC bày tỏ lo ngại về bất ổn chính sách thuế quan của Mỹ dưới thời Trump, đặc biệt sau khi ông đe dọa áp thuế 32% lên Đài Loan ngày 2/7/2024, dù hoãn đến 9/7/2024 và chưa áp lên bán dẫn. Wendell Huang, CFO TSMC, cho biết chưa thấy tác động trực tiếp từ thuế quan lên khách hàng trong quý 1/2025, nhưng công ty lo ngại “phạm vi và mức độ thuế quan, đặc biệt với bán dẫn, vẫn rất bất định.”
TSMC cũng lo về kiểm soát xuất khẩu của Mỹ với Trung Quốc, ảnh hưởng nhà máy tại Nam Kinh. Báo cáo 20-F nêu: “Từ 2018, căng thẳng chính trị và ma sát thương mại giữa các nền kinh tế lớn tạo ra thuế quan, rào cản phi thuế, chế tài, và kiểm soát xuất khẩu, có thể ảnh hưởng ngành bán dẫn bất cứ lúc nào.” Ngày 15/4/2025, Trump áp kiểm soát vô thời hạn với chip AI H20 của Nvidia sang Trung Quốc, khiến TSMC thận trọng hơn. C.C. Wei, CEO TSMC, nhấn mạnh công ty đã tính đến tác động kiểm soát xuất khẩu trong dự báo cả năm 2025, nhưng từ chối bình luận cụ thể về H20 của Nvidia.
Để giảm phụ thuộc vào Đài Loan, nơi chịu rủi ro hạn hán và địa chính trị, TSMC đầu tư 165 tỷ USD xây 6 nhà máy tại Arizona, dự kiến sản xuất 30% chip 2nm, với kế hoạch mở rộng sang 1.4nm, 1nm, theo C.C. Wei. TSMC cam kết thêm 100 tỷ USD trước Trump tháng 3/2025, biến Arizona thành “cụm sản xuất bán dẫn tiên tiến độc lập”. Nhà máy Arizona sẽ phục vụ Apple, Nvidia, AMD, Qualcomm, Broadcom, chiếm 77% doanh thu TSMC từ Bắc Mỹ quý 1/2025, tăng từ 63% năm 2023.

Tuy nhiên, Arizona cũng đối mặt thách thức nước và điện. Arizona phụ thuộc 36% vào sông Colorado, đang cạn kiệt do hạn hán kéo dài từ 1994. Một nhà máy TSMC tại đây tiêu thụ hàng triệu gallon nước/ngày, gây lo ngại cho nông dân và cộng đồng địa phương. TSMC cam kết tái chế 65% nước tại Arizona, hợp tác với Phoenix xây nhà máy xử lý nước tiên tiến. Về điện, Arizona cần mở rộng lưới điện, có thể dựa vào nhiên liệu hóa thạch, mâu thuẫn mục tiêu bền vững. Nhà máy Arizona lỗ 441 triệu USD năm 2024, do chi phí lao động cao (gấp đôi Đài Loan) và chuỗi cung ứng chưa hoàn thiện.
Sản xuất chip TSMC dùng ARRI Alexa và EUV lithography (ASML), tiêu tốn điện và nước siêu tinh khiết. Chip 2nm cần hàng trăm bước rửa wafer, tăng 35% tiêu thụ nước so với node 16nm. Nhà máy 3nm tại Tainan dùng 14% nước của Southern Taiwan Science Park, phụ thuộc hồ Zengwen dễ bị ảnh hưởng hạn hán. TSMC đầu tư vào năng lượng tái tạo (mặt trời, gió) và hệ thống RO (thẩm thấu ngược) để xử lý nước biển, nhưng không đủ nhanh để đáp ứng hạn hán dài hạn.
Các rủi ro nước, điện, thuế quan có ý nghĩa lớn với TSMC và ngành bán dẫn toàn cầu. S&P Global cảnh báo thiếu nước có thể làm gián đoạn chuỗi cung ứng công nghệ, đẩy giá chip tăng. Arizona, dù giảm rủi ro địa lý, đối mặt chi phí cao và hạn chế nước, khiến TSMC khó tái tạo mô hình lợi nhuận như Nam Kinh (lợi nhuận 26 tỷ NTD năm 2024). Thuế quan và kiểm soát xuất khẩu làm phức tạp quan hệ với khách hàng Trung Quốc, trong khi TSMC chiếm 90% chip tiên tiến toàn cầu, khiến mọi gián đoạn đều gây hậu quả nghiêm trọng.

Thứ gì đáng sợ hơn cả thuế quan Trump, TSMC tiết lộ mối lo thực sự?
Biến đổi khí hậu làm trầm trọng vấn đề. TSMC cảnh báo: “Các hiện tượng thời tiết cực đoan do biến đổi khí hậu, cùng các biện pháp hạn chế cấp nước của chính phủ, có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động và chuỗi cung ứng.” Năm 2021, Đài Loan trải qua trận khô cạn tồi tệ nhất kể từ 1964, khiến...