Johnny Lê Nữu Vượng
Già làng

Trong cuộc chiến Nga-Ukraine, năm 2024, drone FPV đã trở thành vũ khí chủ lực của Ukraine, thay đổi cục diện chiến trường và giúp Kyiv đối phó với sức mạnh quân sự vượt trội của Moscow. Với tốc độ sản xuất tăng vọt trong năm 2024 và kế hoạch đầy tham vọng cho năm 2025, Ukraine không chỉ dẫn đầu thế giới về sản xuất số lượng drone mà còn tiết kiệm đáng kể thương vong trong cuộc chiến tranh tiêu hao khốc liệt. Số liệu cụ thể cho thấy drone FPV là chìa khóa để Ukraine duy trì kháng cự trước Nga, dù đối mặt với áp lực từ sự do dự của phương Tây và khủng hoảng nội bộ của đối thủ.
Theo The New York Times ngày 3 tháng 3 năm 2025, Ukraine đã sản xuất hơn 1 triệu drone FPV trong năm 2024, vượt xa mục tiêu ban đầu là 1 triệu chiếc. Đến tháng 12 năm 2024, Tổng thống Volodymyr Zelensky công bố con số thực tế đạt 2,2 triệu chiếc, với 96,3% do các nhà máy trong nước sản xuất.
Việc sử dụng drone FPV giúp Ukraine tiết kiệm đáng kể thương vong. Một báo cáo của Bộ Quốc phòng Ukraine ngày 31 tháng 12 năm 2024 cho biết drone đã giảm 50% nhu cầu triển khai bộ binh vào các điểm nóng như Toretsk hay Lyman, nơi Nga sử dụng chiến thuật “sóng người.” Thay vì đối đầu trực tiếp, các đơn vị drone như lữ đoàn Yasni Ochi đã tiêu diệt 1.500 lính Nga trong sáu tháng ở Avdiivka với chỉ vài người thương vong, theo Lawfare ngày 5 tháng 12 năm 2024. “Chúng tôi không có đủ người như Nga, nên drone là cách để bảo toàn lực lượng,” Phó Bộ trưởng Kỹ thuật số Alex Bornyakov nói với Atlantic Council ngày 26 tháng 6 năm 2024.
Công nghệ drone FPV của Ukraine cũng vượt trội về chất lượng. The Guardian ngày 4 tháng 1 năm 2025 cho biết drone Ukraine có tốc độ tối đa 100 km/h, nhanh hơn Usain Bolt (44,7 km/h), và tích hợp AI để chống nhiễu điện tử – điểm yếu của drone Nga. Một số mẫu như Peklo (nghĩa là “Địa ngục”) đã tấn công các mục tiêu sâu trong lãnh thổ Nga, như trạm bơm dầu ở Rostov ngày 8 tháng 2, theo Kyiv Post. Drone sợi quang, miễn nhiễm với nhiễu, cũng bắt đầu được triển khai rộng rãi, với 20 km tầm hoạt động, theo Euro-SD ngày 9 tháng 4 năm 2025.
Trong khi đó, Nga dù sản xuất 4.000 drone mỗi ngày (The New York Times ngày 3 tháng 3), vẫn gặp khó khăn vì chất lượng kém và phụ thuộc vào linh kiện Trung Quốc. Một nhà máy drone Nga ở Obukhovo bị Ukraine phá hủy ngày 13 tháng 3 bằng chính drone FPV, theo Forbes ngày 15 tháng 3, cho thấy sự vượt trội về chiến thuật của Kyiv. Với kinh tế Nga suy yếu – giá dầu Urals 55 USD/thùng (X ngày 4 tháng 4) và Gazprom lỗ 12,89 tỷ USD (Reuters ngày 17 tháng 3) – Moscow khó duy trì cuộc đua drone với Ukraine.
Tóm lại, với 2,2 triệu drone FPV sản xuất năm 2024 và mục tiêu 4,5 triệu trong năm 2025, Ukraine đang dẫn đầu cuộc chiến công nghệ, gây tổn thất nặng cho Nga mà không cần hy sinh quá nhiều binh sĩ. Trong chiến tranh tiêu hao, nơi mỗi mạng sống đều quý giá, drone FPV không chỉ là vũ khí mà còn là lá chắn cho quân nhân Ukraine chỉ cần ngồi an toàn dưới hầm hào và đánh phá tank, thiết giáp, pháo và biển người của Nga, Ukraine thả biển Drone FPV.
Kyiv Post ngày 11 tháng 2 năm 2025 cho biết Ukraine hiện đạt tốc độ 200.000 drone FPV mỗi tháng, tương đương 2,5-3 triệu chiếc mỗi năm. Mục tiêu cho năm 2025 là sản xuất 4,5 triệu drone FPV, theo Reuters ngày 10 tháng 3 năm 2025, gấp đôi sản lượng năm trước và vượt qua dự báo của Nga về 3-4 triệu chiếc. Hlib Kanevsky, giám đốc chính sách mua sắm của Bộ Quốc phòng Ukraine, khẳng định: “Chúng tôi sẽ mua toàn bộ 4,5 triệu chiếc từ các nhà sản xuất trong nước.”
Sự bùng nổ sản xuất này là kết quả của chiến lược đầu tư mạnh mẽ. Forbes ngày 12 tháng 3 năm 2025 ghi nhận Ukraine đã tối ưu hóa chuỗi cung ứng, từ các xưởng nhỏ ở Kyiv đến nhà máy lớn ở Lviv, với sự tham gia của cả khu vực tư nhân và tình nguyện viên. Một drone FPV trung bình có giá chỉ 500 USD, rẻ hơn hàng chục lần so với đạn pháo 155mm (3.000 USD) hay tên lửa Javelin (80.000 USD), theo Kyiv Post ngày 11 tháng 2. Điều này cho phép Ukraine triển khai số lượng lớn drone mà không phụ thuộc quá nhiều vào viện trợ phương Tây, vốn dao động dưới thời Trump – người từng tuyên bố “chán ngán” cả hai bên trên Fox News ngày 31 tháng 3.
Drone FPV đóng vai trò quyết định trong chiến tranh tiêu hao, nơi Nga cố gắng áp đảo bằng quân số và hỏa lực.
The New York Times ngày 3 tháng 3 ước tính drone FPV gây ra 70% tổng thương vong của cả hai bên, và ở một số trận đánh, con số này lên tới 80%, theo lời chỉ huy Ukraine Roman Kostenko. Trong tháng 3 năm 2025, Ukraine phá hủy 1.644 khẩu pháo Nga – tương đương toàn bộ sản lượng pháo một năm của Moscow – chủ yếu nhờ drone FPV kết hợp với hệ thống định vị âm thanh Vidar, theo United24 Media ngày 1 tháng 4. Forbes ngày 18 tháng 2 báo cáo drone FPV chịu trách nhiệm cho 60-70% xe quân sự Nga bị phá hủy, với 3.545 phương tiện, bao gồm 320 xe scooter, bị xóa sổ trong tháng 3.2025

Theo The New York Times ngày 3 tháng 3 năm 2025, Ukraine đã sản xuất hơn 1 triệu drone FPV trong năm 2024, vượt xa mục tiêu ban đầu là 1 triệu chiếc. Đến tháng 12 năm 2024, Tổng thống Volodymyr Zelensky công bố con số thực tế đạt 2,2 triệu chiếc, với 96,3% do các nhà máy trong nước sản xuất.
Việc sử dụng drone FPV giúp Ukraine tiết kiệm đáng kể thương vong. Một báo cáo của Bộ Quốc phòng Ukraine ngày 31 tháng 12 năm 2024 cho biết drone đã giảm 50% nhu cầu triển khai bộ binh vào các điểm nóng như Toretsk hay Lyman, nơi Nga sử dụng chiến thuật “sóng người.” Thay vì đối đầu trực tiếp, các đơn vị drone như lữ đoàn Yasni Ochi đã tiêu diệt 1.500 lính Nga trong sáu tháng ở Avdiivka với chỉ vài người thương vong, theo Lawfare ngày 5 tháng 12 năm 2024. “Chúng tôi không có đủ người như Nga, nên drone là cách để bảo toàn lực lượng,” Phó Bộ trưởng Kỹ thuật số Alex Bornyakov nói với Atlantic Council ngày 26 tháng 6 năm 2024.
Công nghệ drone FPV của Ukraine cũng vượt trội về chất lượng. The Guardian ngày 4 tháng 1 năm 2025 cho biết drone Ukraine có tốc độ tối đa 100 km/h, nhanh hơn Usain Bolt (44,7 km/h), và tích hợp AI để chống nhiễu điện tử – điểm yếu của drone Nga. Một số mẫu như Peklo (nghĩa là “Địa ngục”) đã tấn công các mục tiêu sâu trong lãnh thổ Nga, như trạm bơm dầu ở Rostov ngày 8 tháng 2, theo Kyiv Post. Drone sợi quang, miễn nhiễm với nhiễu, cũng bắt đầu được triển khai rộng rãi, với 20 km tầm hoạt động, theo Euro-SD ngày 9 tháng 4 năm 2025.
Trong khi đó, Nga dù sản xuất 4.000 drone mỗi ngày (The New York Times ngày 3 tháng 3), vẫn gặp khó khăn vì chất lượng kém và phụ thuộc vào linh kiện Trung Quốc. Một nhà máy drone Nga ở Obukhovo bị Ukraine phá hủy ngày 13 tháng 3 bằng chính drone FPV, theo Forbes ngày 15 tháng 3, cho thấy sự vượt trội về chiến thuật của Kyiv. Với kinh tế Nga suy yếu – giá dầu Urals 55 USD/thùng (X ngày 4 tháng 4) và Gazprom lỗ 12,89 tỷ USD (Reuters ngày 17 tháng 3) – Moscow khó duy trì cuộc đua drone với Ukraine.
Tóm lại, với 2,2 triệu drone FPV sản xuất năm 2024 và mục tiêu 4,5 triệu trong năm 2025, Ukraine đang dẫn đầu cuộc chiến công nghệ, gây tổn thất nặng cho Nga mà không cần hy sinh quá nhiều binh sĩ. Trong chiến tranh tiêu hao, nơi mỗi mạng sống đều quý giá, drone FPV không chỉ là vũ khí mà còn là lá chắn cho quân nhân Ukraine chỉ cần ngồi an toàn dưới hầm hào và đánh phá tank, thiết giáp, pháo và biển người của Nga, Ukraine thả biển Drone FPV.
Kyiv Post ngày 11 tháng 2 năm 2025 cho biết Ukraine hiện đạt tốc độ 200.000 drone FPV mỗi tháng, tương đương 2,5-3 triệu chiếc mỗi năm. Mục tiêu cho năm 2025 là sản xuất 4,5 triệu drone FPV, theo Reuters ngày 10 tháng 3 năm 2025, gấp đôi sản lượng năm trước và vượt qua dự báo của Nga về 3-4 triệu chiếc. Hlib Kanevsky, giám đốc chính sách mua sắm của Bộ Quốc phòng Ukraine, khẳng định: “Chúng tôi sẽ mua toàn bộ 4,5 triệu chiếc từ các nhà sản xuất trong nước.”
Sự bùng nổ sản xuất này là kết quả của chiến lược đầu tư mạnh mẽ. Forbes ngày 12 tháng 3 năm 2025 ghi nhận Ukraine đã tối ưu hóa chuỗi cung ứng, từ các xưởng nhỏ ở Kyiv đến nhà máy lớn ở Lviv, với sự tham gia của cả khu vực tư nhân và tình nguyện viên. Một drone FPV trung bình có giá chỉ 500 USD, rẻ hơn hàng chục lần so với đạn pháo 155mm (3.000 USD) hay tên lửa Javelin (80.000 USD), theo Kyiv Post ngày 11 tháng 2. Điều này cho phép Ukraine triển khai số lượng lớn drone mà không phụ thuộc quá nhiều vào viện trợ phương Tây, vốn dao động dưới thời Trump – người từng tuyên bố “chán ngán” cả hai bên trên Fox News ngày 31 tháng 3.

Drone FPV đóng vai trò quyết định trong chiến tranh tiêu hao, nơi Nga cố gắng áp đảo bằng quân số và hỏa lực.
The New York Times ngày 3 tháng 3 ước tính drone FPV gây ra 70% tổng thương vong của cả hai bên, và ở một số trận đánh, con số này lên tới 80%, theo lời chỉ huy Ukraine Roman Kostenko. Trong tháng 3 năm 2025, Ukraine phá hủy 1.644 khẩu pháo Nga – tương đương toàn bộ sản lượng pháo một năm của Moscow – chủ yếu nhờ drone FPV kết hợp với hệ thống định vị âm thanh Vidar, theo United24 Media ngày 1 tháng 4. Forbes ngày 18 tháng 2 báo cáo drone FPV chịu trách nhiệm cho 60-70% xe quân sự Nga bị phá hủy, với 3.545 phương tiện, bao gồm 320 xe scooter, bị xóa sổ trong tháng 3.2025