Vai trò của Bộ trưởng Công an Vương Tiểu Hồng trong đàm phán thuế quan với Mỹ

Don Jong Un

Thôi vậy thì bỏ
Vatican-City
Mức thuế trả đũa fentanyl 20% của Donald Trump gây ảnh hưởng đến nền kinh tế Trung Quốc.

Thỏa thuận đình chiến thuế quan kéo dài 90 ngày giữa Mỹ và Trung Quốc đã mang lại sự giải thoát vô cùng cần thiết đối với nhiều công ty Trung Quốc đang gặp khó khăn, đặc biệt là các nhà sản xuất vừa và nhỏ chuyên về những mặt hàng tương đối rẻ để xuất khẩu sang Mỹ.

Hai nền kinh tế lớn nhất thế giới gần đây đã đồng ý tạm thời giảm 115% thuế nhập khẩu hàng hóa của nhau trong vòng 90 ngày, chấm dứt tình trạng leo thang thuế quan ăn miếng trả miếng đã làm thị trường toàn cầu phải chao đảo.

Tuy nhiên, mức thuế 30% của Mỹ đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc vẫn được giữ nguyên. Nó bao gồm mức thuế “đối ứng” cơ bản 10% và mức thuế 20% do chính quyền của Tổng thống Donald Trump áp dụng trước đó vì vấn đề fentanyl.

Vì Trump đã đặt việc ngăn chặn dòng chảy của loại ma túy bất hợp pháp này – được sản xuất từ hóa chất Trung Quốc – lên hàng đầu, nên Vương Tiểu Hồng, Bộ trưởng Bộ Công an Trung Quốc, đã nổi lên như một nhân vật chủ chốt trong việc giải quyết cuộc chiến thuế quan.
https%3A%2F%2Fcms-image-bucket-production-ap-northeast-1-a7d2.s3.ap-northeast-1.amazonaws.com%2Fimages%2F_aliases%2Farticleimage%2F7%2F3%2F5%2F2%2F49542537-1-eng-GB%2F2024-04-26T072027Z_390020727_RC26E7AKZQ52_RTRMADP_3_CHINA-USA-BLINKEN.JPG
Vương Tiểu Hồng tại Nhà khách Quốc gia Điếu Ngư Đài vào ngày 26/04/2024, tại Bắc Kinh. Một nguồn tin cho biết, Vương là “một trong số ít những người bạn cũ mà Chủ tịch Tập thực sự có thể tin tưởng.” © Reuters
Hai bên đã đạt được thỏa thuận đình chiến 90 ngày trong các cuộc đàm phán thương mại cấp cao tại Geneva, Thụy Sĩ, vào ngày 10 và 11 tháng 5. Và người đứng đầu lực lượng công an Trung Quốc, 67 tuổi, được cho là đã tham dự các cuộc đàm phán này.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent, người dẫn đầu phái đoàn Mỹ, cũng xác nhận: một bộ trưởng Trung Quốc phụ trách lĩnh vực công an, vốn không liên quan trực tiếp đến các vấn đề thương mại, đã có mặt.

Sẽ rất khó để tìm thấy thông tin cực kỳ quan trọng này trên các phương tiện truyền thông chính thức của Trung Quốc.

Vậy tại sao sự tham gia của Vương vào các cuộc đàm phán thương mại lại bị che giấu?

Mỹ và Trung Quốc được cho là đã có cuộc trao đổi quan trọng về vấn đề fentanyl trong hai ngày ở Geneva, nhưng Trung Quốc không muốn tiết lộ điều này với công chúng trong nước.

Vương đồng thời là Ủy viên Quốc vụ, một chức vụ tương đương cấp phó thủ tướng. Ông cũng là thành viên Ban Bí thư Ban chấp hành Trung ương Đảng ******** Trung Quốc, quản lý công tác văn phòng của Bộ Chính trị đầy quyền lực của đảng.

Việc Bộ trưởng Công an Trung Quốc tham dự các cuộc đàm phán thương mại với Mỹ là rất bất thường, nhưng Vương cũng là “ông trùm” quản lý ma túy của Trung Quốc khi đứng đầu Ủy ban Kiểm soát Ma túy Quốc gia.

Ủy ban này được thành lập vào năm 1990 với sự tham gia của nhiều cơ quan chính phủ, bao gồm Bộ Công an, Văn phòng Quốc vụ viện, và Bộ Ngoại giao.

Bộ Công an chịu trách nhiệm về ủy ban này, vốn có quyền hạn rộng lớn.

Quay trở lại cuộc chiến thuế quan. Mỹ đã đồng ý tạm thời giảm thuế đối với hàng hóa Trung Quốc từ 145% xuống còn 30%, trong khi Trung Quốc đã đồng ý tạm thời giảm thuế trả đũa đối với hàng hóa Mỹ từ 125% xuống còn 10%.
https%3A%2F%2Fcms-image-bucket-production-ap-northeast-1-a7d2.s3.ap-northeast-1.amazonaws.com%2Fimages%2F_aliases%2Farticleimage%2F8%2F8%2F5%2F2%2F49542588-1-eng-GB%2FAP25119643307184.jpg
Những viên thuốc fentanyl tại một phòng thí nghiệm nghiên cứu của Cơ quan Quản lý Thuốc Mỹ vào ngày 29/04 ở Bắc Virginia. Loại thuốc bất hợp pháp này là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở người Mỹ từ 18 đến 45 tuổi. © AP
Trung Quốc thực chất đã nhượng bộ, chấp nhận một sự chênh lệch thuế quan có thể nói là không công bằng.

Washington cho biết sự chênh lệch 20% này là hành động trả đũa đối với dòng chảy fentanyl tràn vào Mỹ, gây ra hậu quả nghiêm trọng cho xã hội nước này.

Các hóa chất tiền chất fentanyl chủ yếu được sản xuất ở Trung Quốc. Chúng được xuất khẩu dưới dạng hóa chất đa năng và không được kiểm soát, sau đó được sản xuất thành fentanyl ở Mexico, Canada, và nhiều nơi khác, trước khi được buôn lậu vào Mỹ và bán với giá cao.

Gần đây, Trung Quốc đã thắt chặt kiểm soát các loại hóa chất này nhưng vẫn chưa có nhiều hiệu quả.

Fentanyl là một loại opioid mạnh đã được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ chấp thuận cách đây nhiều thập kỷ, để sử dụng cho bệnh nhân ung thư và các bệnh đau mãn tính khác. Nhưng các phiên bản mới hơn của loại thuốc này đã được tiếp thị rầm rộ đến nhiều đối tượng bệnh nhân hơn, theo đó gieo mầm cho một đại dịch dùng thuốc quá liều vẫn tiếp diễn cho đến tận ngày nay.

Fentanyl mạnh hơn morphine 50 đến 100 lần, và một viên fentanyl được sản xuất bí mật có thể gây tử vong. Loại thuốc này được cho là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở người Mỹ từ 18 đến 45 tuổi.

Có thể kết luận một cách hợp lý rằng Mỹ và Trung Quốc đã đạt được thỏa thuận đình chiến sau khi Washington nhận được một cam kết vững chắc hơn từ Bắc Kinh về việc giải quyết vấn đề tiền chất fentanyl.

Trên thực tế, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Bessent đã đánh giá tích cực lập trường của Trung Quốc về vấn đề này.

Tuy nhiên, Trung Quốc về cơ bản vẫn giữ nguyên lập luận rằng việc Mỹ áp thuế trừng phạt đối với fentanyl là vô lý. Bắc Kinh cho rằng đây là vấn đề nội bộ mà người Mỹ phải tự giải quyết.

Lý do là vì Trung Quốc cần phải thể hiện sự cứng rắn cho đến khi tranh chấp được giải quyết.

Là một trong những phụ tá đáng tin cậy nhất của Tập Cận Bình, Vương Tiểu Hồng có thể trực tiếp phát biểu thay mặt Chủ tịch Trung Quốc – điều mà các quan chức Trung Quốc phụ trách đàm phán kinh tế không thể làm được.

Vương từng là một quan chức công an cấp cao ở Phúc Châu, thủ phủ của tỉnh Phúc Kiến, và ở Hạ Môn, một thành phố khác thuộc tỉnh ven biển phía đông nam Trung Quốc. Ông rất am hiểu các biện pháp chống buôn lậu.

Dù từng chỉ là một quan chức địa phương, nhưng Vương đã trải qua nhiều đợt thăng tiến lớn. Có thể nói rằng điều này là nhờ mối quan hệ lâu năm của ông với Tập, người đã làm việc gần 17 năm tại Phúc Kiến.

Lòng tin của Tập đối với Vương được thể hiện ở sự ngờ vực sâu sắc của ông đối với bộ máy công an khổng lồ của Trung Quốc, vốn đang phải đối mặt với hàng loạt vấn đề nội bộ.

Kể từ khi Tập bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai vào năm 2018, ba cựu Thứ trưởng Bộ Công an đã lần lượt bị bắt giữ trong chiến dịch chống tham nhũng mang dấu ấn của ông.

Ba cựu Thứ trưởng Bộ Công an bị thất sủng đó là Mạnh Hoành Vĩ, Tôn Lập Quân, và Phó Chính Hoa. Trước khi bị thanh trừng, Mạnh đã trở thành Chủ tịch người Trung Quốc đầu tiên của Tổ chức Cảnh sát Hình sự Quốc tế (Interpol), trong khi Tôn là nhân vật ảnh hưởng lớn trong Bộ Công an, và Phó từng giữ chức Bộ trưởng Bộ Tư pháp.

Phó cũng đóng vai trò quan trọng trong việc bắt giữ Chu Vĩnh Khang, một cựu Ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị, cơ quan ra quyết định cao nhất của đảng. Sự việc xảy ra vào năm 2013, trong giai đoạn đầu chiến dịch chống tham nhũng của Tập. Nhưng cuối cùng thì chính Phó cũng phải vào tù.

Không có gì tồn tại mãi mãi.

Chính trong bối cảnh này, Tập đã thăng chức cho Vương lên vị trí cao nhất tại Bộ Công an.

Gia đình Tập và Vương đã là bạn bè thân thiết suốt 35 năm qua. Một nguồn tin ở Phúc Kiến, quê hương của Vương, mô tả ông là “một trong số ít những người bạn cũ mà Chủ tịch Tập thực sự có thể tin tưởng.”

Đã nhiều năm trôi qua kể từ khi fentanyl được sản xuất từ tiền chất của Trung Quốc trở thành một vấn đề ở Mỹ.

Trong một hội nghị thượng đỉnh ở California năm 2023, Tập và Tổng thống Mỹ khi đó là Joe Biden đã đồng ý hợp tác để quản lý fentanyl. Tại một cuộc họp báo diễn ra sau cuộc hội đàm với Chủ tịch Trung Quốc, thỏa thuận về fentanyl là điều đầu tiên mà Biden đề cập.

Vào mùa xuân năm 2024, khi Ngoại trưởng Mỹ khi đó là Antony Blinken đến thăm Trung Quốc, ông đã có cuộc hội đàm với Vương Tiểu Hồng để thảo luận thêm về vấn đề này.

Nhưng các thỏa thuận chống ma túy có thể đổ vỡ nếu quan hệ Mỹ-Trung xấu đi, và thỏa thuận năm 2023 hầu như không mang lại kết quả nào.

Hiện nay, mức thuế trả đũa 20% mà Trump áp đặt liên quan đến vấn đề này đang gây ảnh hưởng nặng nề lên nền kinh tế đang gặp khó khăn của Trung Quốc.

Các số liệu chính thức được công bố vào thứ Hai 19/05 phản ánh tình hình ảm đạm của Trung Quốc, với tăng trưởng doanh số bán lẻ hàng năm giảm xuống còn 5,1% trong tháng 4, từ mức 5,9% trong tháng 3, trong khi giá nhà mới trong tháng 4 giảm ở 45 trong số 70 thành phố chính so với tháng trước.

Tại Mỹ, giá cổ phiếu đã phục hồi đáng kể sau thỏa thuận đình chiến 90 ngày. Tuy nhiên, tại Trung Quốc, thị trường chứng khoán không phản ứng tích cực với tin tức này như mong đợi.

Không thể dự đoán được quan hệ Mỹ-Trung sẽ như thế nào trong 90 ngày tới, nhưng những hành động hoặc không hành động của Vương trong nỗ lực ngăn chặn dòng tiền chất fentanyl sẽ có ảnh hưởng lớn đến việc định hình quan hệ này.

Ông đã được giao một vai trò rất lớn trong việc quyết định kết quả của cuộc chiến thuế quan giữa Mỹ và Trung Quốc.
 

Có thể bạn quan tâm

Top