Vozlitisme
Địt Bùng Đạo Tổ
Thói quen ăn uống đơn giản, không uống rượu dù chỉ một giọt, kết hợp với vận động trí óc và chân tay đã giúp vua Gia Long luôn duy trì thể lực cường tráng, tinh thần minh mẫn.
Theo mô tả của một số người ngoại quốc, vua Gia Long có ngoại hình cao lớn hơn người bình thường, thể lực cường tráng, và như một chiến binh hoàn hảo.
Sinh hoạt điều độ
Trong cuốn Một chuyến du hành đến xứ Nam Hà (1792-1793) (Nguyễn Thừa Hỷ dịch), nhà du hành, chính trị gia người Anh John Barrow cho biết vóc người của nhà vua cao hơn bình thường một chút, nét mặt cân đối và đáng mến, nước da đỏ hồng, rám sạm nhiều vì thường xuyên dãi dầu nắng gió.Minh họa vua Gia Long trên trang bìa tiểu thuyết lịch sử Gia Long phục quốc của Tân Dân Tử. Ảnh: T.L.
[td]Minh họa vua Gia Long trên trang bìa tiểu thuyết lịch sử Gia Long phục quốc của Tân Dân Tử. Ảnh: T.L.[/td]
Tác giả sách cũng cho rằng Nguyễn Ánh là “một chiến binh hoàn hảo”, dũng cảm, nhiều mưu lược. Trong chiến trận, ông cầm đầu đạo quân, ông luôn hồ hởi, vui tính và quan tâm tới cấp dưới. Người ta nói ông thuộc tên phần lớn những người lính trong quân đội của mình.
Còn trong cuốn Hồi ức về Kinh thành Huế đầu thế kỷ XIX (Souvenirs des Hue) (Lê Đức Quang dịch), Michel Đức Chaigneau - con của một vị quan người Pháp và một phụ nữ Huế - từng được diện kiến trực tiếp Gia Long cho biết nhà vua có vóc dáng cao hơn người thường và có vẻ thể lực cường tráng. Mái đầu bạc của ông cân đối với thân hình. Khuôn mặt đức vua thật uy nghi và thần thái, cho thấy tấm lòng bao dung.
Từ những ghi chép trên có thể thấy vua Gia Long là một người có thể lực cường tráng, dẻo dai, bền bỉ. Điều gì giúp cho nhà vua có được sức khỏe tốt như vậy?
Có ý kiến cho rằng, thói quen ăn uống đơn giản, không uống rượu kết hợp vận động đầu óc và chân tay đã giúp Nguyễn Ánh - Gia Long luôn duy trì được thể lực cường tráng và tinh thần minh mẫn.
Từ nhỏ cho đến khi được tôn lên làm chúa năm Canh Tý (1780) Nguyễn Ánh không ít lần phải chạy nạn khắp nơi, bôn ba khổ cực, thậm chí trốn ra các hải đảo như Phú Quốc, Côn Lôn… rồi lưu vong sang Xiêm La.
Trong những ngày tháng bôn tẩu ấy, có lúc lương thực hết, phải ăn trái cây, bốc cơm nguội, mắm ruốc hoặc dùng cơm với mắm tôm và các gia vị như hồ tiêu, ớt, hồi hương, quế chi, tỏi, gừng, ô mai tán nhỏ hòa trộn lẫn.
Ăn uống đạm bạc do hoàn cảnh bắt buộc tạo thành thói quen ăn uống đơn giản, không cầu kỳ. Thậm chí cả khi ở ngôi vị đế vương, bữa cơm của vua Gia Long không có sơn hào hải vị phức tạp, tốn kém mà rất dân dã.
Bên cạnh đó sinh hoạt khoa học, hợp lý kết hợp với hoạt động trí não cùng sự vận động chân tay đã giúp Gia Long có một thể lực khỏe mạnh.
Trong cuốn Một chuyến du hành đến xứ Nam Hà trong năm 1792 - 1793), John Barrow cho biết về sinh hoạt thường nhật của vua như sau:
“Để ông có thể tham gia tốt hơn vào những công việc của chính quyền cai trị, lối sống của ông đã được điều chỉnh theo một kế hoạch cố định. Lúc 6 giờ sáng, vua trở dậy, đi tắm nước lạnh; tới 7 giờ, vua tiếp các quan, tất cả những thư từ tấu biểu nhận được của ngày hôm trước đều được tuyên đọc, những mệnh lệnh của vua về các tấu biểu này được ghi chép tỉ mỉ. Sau đó ông đi đến các xưởng quân dụng hải quân, xem xét những công việc….
Vào khoảng 12 giờ trưa hoặc một giờ chiều, ông dùng bữa ngay ở xưởng đóng tàu, gồm có một ít cơm ăn với cá khô. Lúc 2 giờ chiều, vua lui về phòng mình và ngủ cho tới lúc 5 giờ. Khi đó vua lại trở dậy, hội kiến với các sĩ quan quân đội và hải quân, người cầm đầu các tòa án hay các công sở”.Một ngày của vua Gia Long. Tranh: Dương Vũ / Linhs
[td]Một ngày của vua Gia Long. Tranh: Dương Vũ / Linhs[/td]
Không dùng rượu dù chỉ một giọt
Sách sử triều Nguyễn cho biết, trong các bữa ngự thiện giản đơn, Gia Long không có thói quen dùng rượu, kể cả rượu thuốc để tăng cường sức khỏe hay rượu Tây. Lý do là vua cho rằng rượu có tác hại đến sức khỏe, tinh thần nên ông không uống, dù chỉ là một giọt.
Trong cuốn sách của mình, John Barrow cũng viết về thói quen ăn uống của Gia Long như sau: “Ông không dùng rượu Tàu hay bất kỳ loại đồ uống có chất cồn nào, ăn rất ít thịt; một ít cá, cơm, rau, hoa quả, nước trà và bánh bột nhẹ là những đồ ăn uống chính hàng ngày”.
Một người phương Tây khác là linh mục Lelabrousse người Pháp, trong một bức thư đề ngày 01/5/1800 gửi cho giám đốc trường Tu nghiệp của hội truyền giáo ngoại quốc ở Paris có đoạn viết về lý do vua Gia Long không uống rượu:
“Thuở còn trẻ tuổi, Ngài có tật nghiện rượu, nhưng đến khi phải điều hành các việc chính trị, binh cơ, trách nhiệm nhà nước nhất nhất quan hệ ở mình, thì Ngài quyết chừa rượu ngay, chừa một cách quyết liệt, đến nỗi từ đó về sau không nhấp một giọt rượu nào vào môi nữa.
Chính Ngài thường nói: Tôi nghĩ ở đời không có thứ gì làm mất phẩm giá người ta nhiều bằng cái tật quá chén; không có thứ gì tai hại cho bằng rượu, nó khiến người ta hư hèn vô lực đủ đường; không có thứ gì tệ cho bằng rượu, nó khiến sinh ra lắm sự lỗi lầm, lắm cảnh khốn đốn. Một kẻ rượu chè say sưa chẳng nên cai quản, sai khiến ai bao giờ. Con người ta, đến bản thân còn chẳng tự trị nổi thì mong trị thiên hạ làm sao được?”.
Còn tác giả Đào Trinh Nhất trong cuốn Việt sử giai thoại, khi nhắc đến câu chuyện vua Gia Long bỏ rượu đã bình luận: “Nội một việc ấy, đủ tỏ ra vua Gia Long có đức tính tự cường hiếm hoi. Tuy chừa rượu không phải là một việc trọng đại cho bằng ý chí sửa đổi một nước, nhưng chẳng phải ai muốn cũng làm được, huống chi lại là vua chúa.
Ở thời đại quân chủ độc tôn, một người phú quý đến thế bỗng dưng gác chén đập be, cả quyết chừa rượu cho đến một giọt cũng không để thấm môi, thiết tưởng ai cũng phải cho là một sự ít thấy trong lịch sử đế vương, và nếu không có chí tự cường đáo để, chắc không làm nổi”.
Tóm lại, chính việc ăn uống đơn giản, không ăn nhiều thịt, không uống rượu, thường xuyên uống trà, ăn nhiều rau và hoa quả cùng với vận động thể lực, ngủ nghỉ điều độ chính là bí quyết giúp cho vua Gia Long có một sức khỏe tuyệt vời và giữ được tinh thần minh mẫn, sáng suốt để hoàn thành đại nghiệp thống nhất đất nước, điều hành chính sự với nhiều thành tựu đáng ghi nhận.
Bí quyết giúp vị vua đầu triều Nguyễn duy trì thể lực cường tráng
Thói quen ăn uống đơn giản, không uống rượu dù chỉ một giọt, kết hợp với vận động trí óc và chân tay đã giúp vua Gia Long luôn duy trì thể lực cường tráng, tinh thần minh mẫn.
znews.vn
Long Ca mãi đỉnh
.png "Sex :vozvn (22):"){kind=icon}
