
Chiều 17/4, Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) cho biết, báo cáo nhanh của Sở Y tế Thanh Hóa về vụ thuốc giả, bước đầu chưa phát hiện các sản phẩm trên tại các cơ sở khám chữa bệnh.
Kiểm tra thuốc giả chưa vào bệnh viện côngTrao đổi với báo chí, ông Tạ Mạnh Hùng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế), cho biết: "Thông tin ban đầu của Sở Y tế Thanh Hóa và các đơn vị chức năng cho thấy chưa phát hiện thấy các sản phẩm nêu trên tại các cơ sở khám chữa bệnh.
Các sản phẩm do các đối tượng làm giả không xâm nhập được vào hệ thống các bệnh viện công lập do không có giấy tờ, chứng từ để tham gia đấu thầu. Các sản phẩm giả này chủ yếu được bán trên mạng và tại kênh bán lẻ".

Ông Tạ Mạnh Hùng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Dược hướng dẫn tra cứu thuốc trên hệ thống (Ảnh: Hồng Hải).
Trước đó, tối 16/4, ngay khi có thông tin trên báo chí về việc Công an tỉnh Thanh Hóa triệt phá đường dây sản xuất, buôn bán thuốc tân dược giả với quy mô lớn trên phạm vi toàn quốc, Bộ Y tế đã có văn bản hỏa tốc gửi Sở Y tế tỉnh Thanh Hóa.
Theo đó, Bộ Y tế đề nghị Sở Y tế Thanh Hóa cung cấp thông tin, phối hợp chặt chẽ với cơ quan công an đấu tranh làm rõ, xử lý nghiêm các đối tượng vi phạm pháp luật và triệt để thu hồi các thuốc do đối tượng làm giả đã đưa ra thị trường.
Ông Hùng cho biết, trong số 21 loại sản phẩm đã bị cơ quan công an bắt giữ, có 4 loại giả thuốc tân dược (44 hộp Tetracyclin, 40 hộp Clorocid, 49 hộp Pharcoter, 52 hộp Neo-Codion); còn lại là 39.323 hộp gồm 17 loại sản phẩm giả nghi là thuốc đông dược, sản phẩm có nhãn ghi mục đích sử dụng như thuốc chữa bệnh.

Lực lượng công an kiểm tra số thuốc giả (Ảnh: Công an Thanh Hóa).
Đại diện Cục Quản lý Dược cho biết, thuốc chữa bệnh là loại hàng hóa đặc biệt, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, tính mạng người bệnh; do vậy yêu cầu quản lý nghiêm ngặt.
Các hoạt động sản xuất, kinh doanh, buôn bán, sử dụng thuốc phải tuân thủ các nguyên tắc, tiêu chuẩn thực hành tốt được quy định tại Luật Dược và các văn bản quy phạm pháp luật liên quan.
Hành vi sản xuất, kinh doanh thuốc giả là một trong những hành vi bị nghiêm cấm quy định tại Luật Dược (Điều 6) và phải chịu trách nhiệm hình sự quy định tại Điều 194 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi bổ sung 2017. Theo đó, người sản xuất, buôn bán thuốc giả có thể bị xử lý hình sự thấp nhất từ 2 năm tù, cao nhất là tử hình.
Kiểm tra phát hiện thuốc giả như thế nào?
Trả lời câu hỏi, với hệ thống bệnh viện công, thuốc vào bệnh viện phải đấu thầu, vậy với hệ thống bệnh viện ngoài công lập, liệu thuốc giả có thể xâm nhập? Ông Hùng cho biết, nếu các bệnh viện đều làm đúng theo quy định, mua bán thuốc đúng cơ sở có đủ điều kiện kinh doanh, có hóa đơn chứng từ chắc chắn không có thuốc giả xâm nhập vào.

Trong trường hợp tra cứu có tên thuốc, người tiêu dùng có thể tra cứu từng thông tin, phải khớp với các thông tin công bố mới là thuốc thật, còn khác chi tiết sẽ là thuốc giả (Ảnh: Hồng Hải).
Phó Cục trưởng Cục Quản lý Dược cũng hướng dẫn người dân vào hệ thống tra cứu để biết được thuốc thật hay thuốc giả trước khi mua.
Theo đó, trước khi mua thuốc, người dân có thể truy cập đường link https://dichvucong.dav.gov.vn/congbothuoc để kiểm tra loại thuốc mình mua.
Nếu không có thông tin về sản phẩm thì là thuốc giả. Trong trường hợp có thông tin tên thuốc, nhưng các thông tin khác về nhà sản xuất... không đúng như sản phẩm có trên hệ thống, thì đây cũng là thuốc giả.
Ngoài ra, người dân nên mua thuốc tại các kênh chính thống, nhà thuốc đã đăng ký. Bởi hành vi sản xuất, phân phối các sản phẩm thuốc giả đến nay xác định, sau khi sản xuất thuốc, dưới vỏ bọc là nhân viên dược sĩ buôn bán thuốc cho các công ty dược, các đối tượng sử dụng mạng xã hội để quảng cáo, giới thiệu là "hàng xách tay".
Các thuốc giả đều được bán, phân phối tiểu ngạch. Để tạo niềm tin, ban đầu chúng trà trộn thuốc thật vào thuốc giả trước khi bán ra thị trường.
Ngoài ra, các đối tượng thuê kho làm nơi sản xuất tại các khu vực vắng người qua lại, ngõ cụt, sâu trong hẻm. Sau đó, chúng thuê công nhân sản xuất là người nhà hoặc người quen, chủ yếu từ các địa phương khác. Trong quá trình sản xuất, công nhân ăn ở khép kín tại kho xưởng, không tiếp xúc với người dân xung quanh.
Ông Hùng cho biết, để đảm bảo chất lượng thuốc, Bộ Y tế đã triển khai hàng loạt hoạt động tiền kiểm cũng như hậu kiểm trong toàn bộ quá trình sản xuất, kinh doanh, sử dụng thuốc, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và đã ban hành nhiều quyết định xử phạt vi phạm hành chính nghiêm khắc đối với các tổ chức, cá nhân vi phạm.
Bộ Y tế và Bộ Công an đã ký quy chế phối hợp số 03/QCPH-BCA-BYT ngày 18/11/2024, trong đó hai bộ sẽ phối hợp trong cung cấp thông tin, tài liệu, tình hình liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh, xuất nhập khẩu, phân phối lưu thông thuốc trong đó có thuốc giả, thuốc kém chất lượng.
Bộ Y tế đã có nhiều văn bản chỉ đạo Ủy ban Nhân dân các tỉnh, Sở Y tế và các đơn vị tăng cường công tác kiểm tra, giám sát chất lượng thuốc; thường xuyên phối hợp với các cơ quan chức năng đấu tranh phòng chống thuốc giả, thuốc không rõ nguồn gốc xuất xứ.
Tỷ lệ thuốc giả trong những năm gần đây đều dưới 0,1%.
Trong năm 2023-2024, một số địa phương như Thanh Hóa, Hà Nam, Hà Nội báo cáo phát hiện một số lô thuốc Tetracyclin, Clorocid, Pharcoter và Neo-Codion giả, Bộ Y tế đã kịp thời chỉ đạo các Sở Y tế chủ động phối hợp với Ban chỉ đạo 389, Công an, Quản lý thị trường… tập trung đấu tranh phát hiện và xử lý kịp thời theo đúng quy định pháp luật.