Nguồn hình ảnh,Reuters
Chụp lại hình ảnh,Một nhân viên của Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) vừa bị sa thải đang rời khỏi nơi làm việc, trong buổi tiễn biệt được những cựu nhân viên USAID và những người ủng hộ tổ chức bên ngoài văn phòng USAID tại Washington, D.C., Hoa Kỳ, ngày 21/2/2025
9 tháng 4 2025
Chính quyền của Tổng thống Donald Trump hôm thứ Ba (8/4) đã có động thái khôi phục ít nhất sáu chương trình viện trợ nước ngoài của Hoa Kỳ đã bị hủy bỏ gần đây để hỗ trợ lương thực khẩn cấp, sáu người có thông tin về vấn đề này nói với hãng tin Reuters.
Việc đảo ngược nhanh chóng các quyết định được đưa ra chỉ vài ngày trước đã cho thấy tính chất thay đổi chóng mặt trong việc cắt giảm viện trợ nước ngoài của ông Trump. Các chương trình bị cắt giảm, khôi phục rồi lại cắt giảm, làm gián đoạn các hoạt động nhân đạo quốc tế.
Quyền Phó Giám đốc Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID), ông Jeremy Lewin — người trước đó từng được xác định là thành viên của Bộ phận Hiệu quả Chính phủ (Doge) do tỷ phú Elon Musk thành lập — đã yêu cầu nhân viên đảo ngược các quyết định cắt giảm trong một email nội bộ.
Ông đã yêu cầu khôi phục các khoản viện trợ dành cho Chương trình Lương thực Thế giới (WFP) tại Lebanon, Syria, Somalia, Jordan, Iraq và Ecuador.
Chính quyền Trump cũng đã khôi phục bốn khoản viện trợ cho Tổ chức Di cư Quốc tế (IOM) tại khu vực Thái Bình Dương.
"Xin lỗi vì tất cả những tranh cãi qua lại về các khoản viện trợ," Lewin cho biết vào thứ Ba 8/4 trong email nội bộ mà Reuters xem được.
"Có rất nhiều bên liên quan và chúng ta cần phải làm tốt hơn trong việc cân bằng các lợi ích cạnh tranh này — đó là lỗi của tôi và tôi chịu trách nhiệm," ông nói thêm.
Theo Stand Up For Aid, một nhóm vận động của các quan chức Mỹ hiện tại và trước đây, các hợp đồng của WFP bị hủy theo lệnh của ông Lewin vào cuối tuần trước cho Lebanon, Syria, Somalia và Jordan có giá trị tổng cộng hơn 463 triệu đô la.
Nhiều chương trình bị chấm dứt trước đó đã được Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio cấp miễn trừ sau vòng cắt giảm viện trợ nước ngoài đầu tiên. Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết những quyết định đó không mang tính cuối cùng.
Bộ Ngoại giao Mỹ đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận của Reuters về việc khôi phục các chương trình viện trợ.
Án 'tử hình'
Quyết định khôi phục một số khoản viện trợ được đưa ra sau áp lực từ nội bộ chính quyền Trump và từ Quốc hội Mỹ, hai nguồn tin cho Reuters biết.Chương trình Lương thực Thế giới (WFP) cho biết hôm thứ Hai (7/4) rằng Mỹ đã thông báo với tổ chức này về việc cắt toàn bộ nguồn tài trợ cứu trợ lương thực khẩn cấp tại 14 quốc gia, đồng thời cảnh báo: "Nếu điều này được thực hiện, nó có thể trở thành bản án tử hình đối với hàng triệu người đang đối mặt với nạn đói nghiêm trọng."
Mỹ đã không khôi phục viện trợ cho Afghanistan do Taliban cai trị và Yemen, phần lớn do các chiến binh Hồi giáo của phong trào Houthi do Iran hậu thuẫn kiểm soát. Washington là nhà tài trợ viện trợ lớn nhất cho cả hai quốc gia này, những quốc gia đã phải chịu đựng nhiều năm chiến tranh tàn khốc.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Tammy Bruce hôm thứ Ba đã nói với các phóng viên rằng Mỹ lo ngại rằng nguồn tài trợ của WFP cho Yemen và Afghanistan đang mang lại lợi ích cho Houthis và Taliban.
"Có một vài chương trình ở các quốc gia khác đã bị cắt giảm dù không nằm trong kế hoạch, nhưng sau đó đã được khôi phục và triển khai trở lại," ông Bruce nói, đồng thời cho biết thêm rằng chính quyền hiện tại vẫn cam kết với viện trợ nước ngoài.
Trong số các khoản cắt giảm trong tuần có 169,8 triệu đô la cho WFP ở Somalia, bao gồm hỗ trợ lương thực, dinh dưỡng cho trẻ sơ sinh và trẻ em suy dinh dưỡng và hỗ trợ nhân đạo bằng đường không. Ở Syria, 111 triệu đô la đã bị cắt khỏi hỗ trợ lương thực của WFP.
Các khoản cắt giảm là động thái mới nhất trong nỗ lực của chính quyền Trump nhằm giải thể USAID, cơ quan viện trợ nhân đạo chính của Mỹ.
Chính quyền Trump đã hủy bỏ hàng tỷ đô la viện trợ nước ngoài kể từ khi ông Trump bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai vào ngày 20/1 trong một cuộc đại tu mà được các quan chức mô tả là có nhiều hỗn loạn và nhầm lẫn.
Hôm thứ Ba (8/4), các đảng viên Dân chủ trong Ủy ban Đối ngoại Thượng viện đã viết một lá thư cho ông Rubio liên quan đến các kế hoạch tái cấu trúc Bộ Ngoại giao, bao gồm cả việc sáp nhập USAID, mà họ cho là "vi hiến, bất hợp pháp, không có lý do chính đáng, gây tổn hại và kém hiệu quả".
Tại Việt Nam, Chương trình hợp tác rà phá bom mìn, giải quyết hậu quả chiến tranh với sự giúp đỡ của chính phủ Mỹ cũng đã được khởi động lại, theo đại diện Tập đoàn Meta (công ty mẹ của Facebook) trong cuộc gặp với các doanh nghiệp Mỹ và giới báo chí hôm 18/3.
Dự án này từng bị tạm ngưng kể từ ngày 25/2 năm nay, sau khi ông Trump cắt viện trợ của USAID, khiến hơn 1.000 người làm việc rà phá bom mìn tại Việt Nam mất việc tạm thời.
Trong số các dự án hợp tác giữa Việt Nam và Mỹ trong lĩnh vực khắc phục hậu quả chiến tranh đã được khởi động lại, có dự án ''tẩy độc sân bay Biên Hòa'', người phát ngôn Bộ Ngoại giao Phạm Thu Hằng cho biết trong họp báo ngày 20/3.
