Không tên1
Thanh niên Ngõ chợ
Đánh giá động thái mua 100 triệu USD của Kho bạc Nhà nước: Tín hiệu cảnh báo về sản xuất, xuất khẩu và nguy cơ giảm phát
1. Mở đầu: Động thái bất thường giữa bối cảnh kinh tế đầy thách thức
Ngày 21/5/2025, Kho bạc Nhà nước Việt Nam thông báo kế hoạch mua vào 100 triệu USD từ các ngân hàng thương mại, tương đương khoảng 2.376 tỷ đồng theo tỷ giá niêm yết. Động thái này diễn ra trong bối cảnh tỷ giá USD/VND neo cao, thanh khoản tiền đồng dồi dào, nhưng nền kinh tế lại đối mặt với nhiều dấu hiệu suy yếu rõ rệt. Việc hút tiền đồng khỏi lưu thông có thể phản ánh những lo ngại sâu sắc về sức khỏe của nền kinh tế thực, đặc biệt là ở hai trụ cột của Vẹm là: sản xuất và xuất khẩu.2. Sản xuất suy giảm nghiêm trọng: PMI rơi xuống mức thấp nhất trong gần hai năm
Chỉ số PMI ngành sản xuất Việt Nam trong tháng 4/2025 giảm mạnh xuống còn 45,6 điểm, từ mức 50,5 điểm của tháng 3. Đây là mức thấp nhất kể từ tháng 5/2023, cho thấy sự co hẹp đáng kể trong hoạt động sản xuất. Nguyên nhân chính là do các mức thuế mới từ Hoa Kỳ, dẫn đến sự sụt giảm mạnh trong đơn hàng mới, sản lượng, xuất khẩu và việc làm.Đáng chú ý, niềm tin kinh doanh giảm xuống mức thấp nhất trong 44 tháng, trong khi giá đầu ra tiếp tục giảm tháng thứ tư liên tiếp bất chấp chi phí đầu vào tăng nhẹ. Điều này cho thấy doanh nghiệp đang chịu áp lực lớn và phải cắt giảm giá bán để duy trì hoạt động, phản ánh sự suy yếu trong cầu tiêu dùng và xuất khẩu.
3. Lạm phát thấp: CPI tăng nhẹ, phản ánh nhu cầu yếu
Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 4/2025 tăng 0,07% so với tháng trước và 3,12% so với cùng kỳ năm trước. Tính từ đầu năm, CPI tăng 3,2%, trong khi lạm phát cơ bản tăng 3,05%.Mặc dù giá cả một số mặt hàng như thực phẩm và nhà ở tăng nhẹ, nhưng mức tăng không đáng kể, cho thấy nhu cầu tiêu dùng trong nước vẫn yếu. Điều này phản ánh sự thận trọng của người tiêu dùng trong chi tiêu, có thể do thu nhập giảm hoặc lo ngại về triển vọng kinh tế.
4. Tín dụng tăng nhưng chưa đủ mạnh để thúc đẩy tăng trưởng
Tính đến giữa tháng 4/2025, tổng dư nợ tín dụng trong hệ thống ngân hàng Việt Nam đạt hơn 16.230 nghìn tỷ đồng (khoảng 682 tỷ USD), tăng 3,95% so với cuối năm 2024 và tăng 18,19% so với cùng kỳ năm trước.Dù tín dụng tăng trưởng khá, nhưng điều này chưa đủ để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, đặc biệt trong bối cảnh sản xuất và xuất khẩu suy giảm. Việc Kho bạc Nhà nước mua vào ngoại tệ có thể là biện pháp nhằm điều tiết thanh khoản, ngăn tiền rẻ tràn vào các kênh đầu cơ như bất động sản hoặc chứng khoán.
5. Tác động tâm lý thị trường và hành vi kỳ vọng bất ổn
Trong bối cảnh kinh tế phát ra nhiều tín hiệu trầm lắng, động thái liên tục mua vào ngoại tệ của Kho bạc Nhà nước không chỉ đơn thuần là hành vi kỹ thuật nhằm điều tiết thanh khoản hay cơ cấu lại danh mục dự trữ, mà còn tác động mạnh đến tâm lý thị trường.Động thái này có thể khiến giới đầu tư và doanh nghiệp hiểu rằng Nhà nước đang chuẩn bị cho các kịch bản rủi ro vĩ mô lớn hơn như áp lực tỷ giá, khan hiếm ngoại tệ, hay xuất khẩu đình trệ kéo dài.
Việc một lượng lớn tiền đồng bị rút khỏi lưu thông trong khi tín dụng vẫn đang co hẹp có thể khiến doanh nghiệp lo ngại dòng vốn sẽ tiếp tục bị siết và lãi suất có thể duy trì ở mức cao trong trung hạn. Tâm lý phòng thủ gia tăng, khiến doanh nghiệp trì hoãn mở rộng sản xuất, còn người tiêu dùng thì tăng tiết kiệm và giảm chi tiêu – kéo theo nguy cơ giảm phát hành vi (behavioral deflation), vốn rất khó xoay chuyển khi kỳ vọng tiêu cực đã hình thành.
Từ góc độ kinh tế hành vi, kỳ vọng tiêu cực nếu bị củng cố bởi các tín hiệu chính sách thiếu nhất quán hoặc thiếu minh bạch sẽ tạo thành một vòng xoáy tâm lý tiêu cực – nơi doanh nghiệp, ngân hàng và người dân đều ưu tiên giữ tiền mặt thay vì đưa vốn vào lưu thông. Đó mới là rủi ro lớn nhất đối với đà phục hồi kinh tế: không phải do thiếu vốn, mà do không ai còn muốn dùng vốn.
6. Kết luận: Cảnh báo về nguy cơ giảm phát và suy thoái kinh tế
Động thái mua vào 100 triệu USD của Kho bạc Nhà nước không chỉ là một hoạt động kỹ thuật về quản lý ngoại hối, mà còn là tín hiệu cảnh báo về những rủi ro kinh tế tiềm ẩn. Sự suy giảm rõ ràng trong sản xuất và xuất khẩu khi không thể bán hàng ra thế giới và thu ngoại hối về như trước mà phải mua lại từ các ngân hàng nội địa, cùng với lạm phát thấp và tăng trưởng tín dụng chưa đủ mạnh, cho thấy nền kinh tế Việt Nam đang đối mặt với nguy cơ giảm phát và suy thoái.Để đối phó với tình hình này, cần có các biện pháp kích thích kinh tế mạnh mẽ hơn, bao gồm việc thúc đẩy tiêu dùng nội địa, cơ chế thông thoáng,đủ mạnh, đa dạng hóa thị trường xuất khẩu và hỗ trợ doanh nghiệp sản xuất vượt qua khó khăn.
Kho bạc Nhà nước muốn mua 100 triệu USD từ thị trường
Kho bạc Nhà nước muốn mua 100 triệu USD từ các ngân hàng thương mại, đồng nghĩa một lượng lớn tiền Đồng sẽ trở lại hệ thống các tổ chức tín dụng.
znews.vn
