Don Jong Un
Địt xong chạy

Đợt sa thải của Microsoft cho thấy AI đang lấy đi việc làm trong ngành công nghệ
Với việc cắt giảm khoảng 6.000 việc làm vào tuần trước, Microsoft đã phơi bày một sự mâu thuẫn: Trong khi thị trường phần mềm đang tăng trưởng mạnh, một trong những công ty công nghệ lớn nhất thế giới lại sa thải người lao động làm những công việc như quản lý sản phẩm và kỹ sư phần mềm.Cổ phiếu của Microsoft đang ở gần mức cao nhất mọi thời đại, đóng cửa ở 458,87 USD trong phiên giao dịch ngày 19/5. Doanh thu và lợi nhuận ròng trong quý gần nhất của công ty đều tăng trưởng hai chữ số.
Động thái này làm nổi bật rủi ro mà trí tuệ nhân tạo gây ra cho các công việc lập trình nói chung.
“Việc Microsoft sa thải các vị trí kỹ sư phần mềm và AI là một chỉ báo cho thấy AI tạo sinh đang bắt đầu định hình lại công việc như thế nào”, theo Molly Kinder, một nhà nghiên cứu tại Viện Brookings chuyên nghiên cứu về AI và lao động. “Lập trình ở vị trí tiên phong trong tích hợp AI, vì vậy không có gì ngạc nhiên khi các kỹ sư là những người đầu tiên cảm nhận được tác động này. Họ là những người đầu tiên – nhưng sẽ không phải là những người cuối cùng”.

Ảnh minh họa: AI.
Không chỉ có Microsoft: Quỹ đầu tư quốc gia của Na Uy cho biết trước đó rằng họ không kỳ vọng sẽ tăng thêm nhân sự, do AI. Đây là quan điểm của các tổng giám đốc tại những công ty như Shopify và Duolingo. Đối với nhiều công ty, hiện nay, cải thiện năng suất nhờ AI có vẻ hấp dẫn hơn so với tuyển dụng thêm.
Cả Alphabet và Microsoft đều cho biết trí tuệ nhân tạo đang viết hoặc hỗ trợ ít nhất 30% mã của họ. Mark Zuckerberg, cho biết trong năm nay, khoảng một nửa nhiệm vụ lập trình tại Meta có thể được thực hiện bằng AI thay vì con người.
Đầu năm nay, Salesforce công bố kế hoạch cắt giảm 1.000 việc làm, và CEO Marc Benioff cho biết công ty sẽ giảm tuyển dụng kỹ sư trong năm 2025 do sử dụng AI.
Ở bang Washington, nơi đặt trụ sở của Microsoft, có khoảng 2.000 vị trí bị cắt giảm. Trong đó, hơn 40% là kỹ sư phần mềm, theo các tài liệu từ chính quyền bang đã được xem xét bởi Bloomberg. Các vị trí quản lý phần mềm và quản lý kỹ thuật tổng cộng chiếm gần 30% số việc làm bị cắt giảm.
Tờ The Register đưa tin ít nhất 3 nhà phát triển Python cốt lõi và một nhà phát triển TypeScript lâu năm nằm trong số những người bị sa thải.
“Tôi có thể lập luận rằng chúng ta đã chứng kiến số việc làm đạt đỉnh trong Magnificent 7”, theo Jeffrey Bussgang, một nhà đầu tư mạo hiểm tại Flybridge Capital Partners, nhắc đến nhóm 7 công ty công nghệ lớn ở Mỹ. “Chúng ta có thể sẽ thấy rằng tất cả các công ty này không bao giờ tăng thêm nhân sự nữa. Họ chỉ tăng 20-30% doanh thu mỗi năm với số lượng nhân sự không đổi”.
Gần đây, nhiều công ty – cả trong và ngoài ngành công nghệ – cho biết họ đã dùng AI để làm hoạt động hiệu quả hơn, đặc biệt trong các công việc lập trình, nghiên cứu, phục vụ khách hàng và tiếp thị.
“Điều đang xảy ra với lập trình và phần mềm là một tín hiệu” vì đây là lĩnh vực đầu tiên áp dụng AI diện rộng, theo bà Kinder. Ngành viết phần mềm hiện không còn là một sự nghiệp ổn định nữa, bà nhận xét.
Hồi tháng 2, Intuit cho biết năng suất lập trình của họ cải thiện lên đến 40% nhờ sự hỗ trợ từ AI tạo sinh. Vào tháng 5, Expedia thông báo nhóm tiếp thị của họ đang dùng AI tạo sinh để làm hoạt động hiệu quả hơn và cũng để tiết kiệm thời gian.
Coca-Cola cho biết quảng cáo Giáng sinh năm ngoái của họ lần đầu được tạo bởi AI, giúp họ sản xuất quảng cáo nhanh hơn và với chi phí thấp hơn. Trong khi đó, Palantir cho biết họ không dùng sự hỗ trợ từ AI để giúp tăng năng suất thêm 50%, mà dùng các tác nhân AI (AI Agent) để tăng năng suất 50 lần.
Bất ổn toàn cầu về thuế quan và kinh tế vĩ mô có thể thúc đẩy thêm xu hướng này. Các doanh nghiệp thường ít tuyển dụng thêm khi kinh tế bất ổn, thay vào đó, họ có thể chọn cách làm tương đối rẻ hơn là thúc đẩy AI.
“Khi nói chuyện với các công ty công nghệ, tôi đã nhiều lần nghe các cuộc thảo luận về việc giảm tuyển dụng hoặc số lượng nhân viên tuyệt đối vì AI”, theo Nicholas Bloom, một nhà kinh tế tại Đại học Stanford. “Chắc chắn tình hình vĩ mô sẽ khiến điều này trở nên tệ hơn”.
Nếu AI chứng minh được khả năng tự động hóa công việc với chi phí thấp và được các doanh nghiệp thúc đẩy do bất ổn, thì nó có thể trở thành cơn ác mộng đối với một số bộ phận người lao động. “Mùa đông vẫn chưa đến”, ông Bloom nói. “Nhưng đây là một vài cơn tuyết đáng lo ngại”