Don Jong Un
Địt xong chạy
Mặc dù Hoa Kỳ và Trung Quốc gần đây đã đạt được thỏa thuận ngừng bắn trong 90 ngày trong cuộc chiến thương mại, nhưng sự kiểm soát chặt chẽ của Trung Quốc đối với hoạt động xuất khẩu đất hiếm vẫn chưa được nới lỏng. CNN đưa tin vào thứ Ba (ngày 20 tháng 5) rằng Bắc Kinh vẫn tiếp tục thực hiện chính sách hạn chế xuất khẩu bắt đầu từ tháng 4, đặc biệt nhắm vào bảy loại khoáng sản đất hiếm và các sản phẩm liên quan, đồng thời tăng cường hệ thống "một lô, một chứng chỉ", cho thấy Trung Quốc có thể cố tình giữ lại nguồn tài nguyên quan trọng này như một con bài mặc cả chiến lược trong các cuộc đàm phán trong tương lai.
Theo các báo cáo, Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Jamieson Greer cho biết mặc dù Trung Quốc đã hứa sẽ hủy bỏ các biện pháp trả đũa "phi thuế quan" đối với Hoa Kỳ, nhưng tình hình xuất khẩu thực tế và quy mô giám sát vẫn không thay đổi đáng kể. Hệ thống mới của Trung Quốc yêu cầu phải có đơn xin cấp phép riêng cho mỗi lô hàng xuất khẩu và phải nêu rõ thông tin chi tiết về người dùng cuối. Thời gian xem xét có thể kéo dài tới 45 ngày làm việc, gây ra rủi ro tiềm ẩn cho ngành công nghiệp quốc phòng Hoa Kỳ, vốn phụ thuộc rất nhiều vào nguồn cung ứng kịp thời.
Ngành công nghiệp và các chuyên gia đều đồng ý rằng chính sách của Trung Quốc nhằm mục đích “kiểm soát khách hàng hạ nguồn” và có thể nhanh chóng bắt đầu hoặc tạm dừng cung cấp tùy theo tình hình quốc tế. James Kennedy, chủ tịch công ty tư vấn đất hiếm Three Consulting của Mỹ, cho biết: "Điều này cho phép Trung Quốc theo dõi và giám sát các chuỗi cung ứng của phương Tây, đây là một động thái địa chính trị thông minh". Ông nói thêm rằng mặc dù các công ty Hoa Kỳ vẫn có thể có được đất hiếm, nhưng họ phải đối mặt với một quá trình nộp đơn dài và đầy thách thức.
Photo by Alex Simpson on Unsplash
Mặc dù chính quyền Bắc Kinh đã xóa tên 28 công ty Hoa Kỳ khỏi danh sách đen và cho phép họ nộp đơn xin giấy phép xuất khẩu đất hiếm, nhưng vẫn chưa rõ liệu họ có được chấp thuận và cấp giấy phép hay không. Gracelin Baskaran, giám đốc Chương trình An ninh Khoáng sản quan trọng tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), một nhóm nghiên cứu của Hoa Kỳ, nhấn mạnh rằng "hệ thống cấp phép do Trung Quốc thiết kế sẽ tồn tại trong một thời gian dài và trở thành công cụ trừng phạt có thể có hiệu lực ngay lập tức nếu Hoa Kỳ vỡ nợ".
Dữ liệu từ Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) cho thấy Trung Quốc sẽ kiểm soát hơn 60% sản lượng khoáng sản đất hiếm của thế giới và 92% công suất chế biến vào năm 2023, khiến nước này trở thành quốc gia độc quyền cao. Ngay từ năm 2010, Bắc Kinh đã đình chỉ xuất khẩu đất hiếm sang Nhật Bản trong gần hai tháng do tranh chấp lãnh thổ với Nhật Bản. Năm 2023, nước này đã ban hành lệnh cấm công nghệ khai thác và phân tách đất hiếm, cho thấy đất hiếm từ lâu đã được coi là nguồn tài nguyên có giá trị chiến lược địa chính trị.
Theo các báo cáo, Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Jamieson Greer cho biết mặc dù Trung Quốc đã hứa sẽ hủy bỏ các biện pháp trả đũa "phi thuế quan" đối với Hoa Kỳ, nhưng tình hình xuất khẩu thực tế và quy mô giám sát vẫn không thay đổi đáng kể. Hệ thống mới của Trung Quốc yêu cầu phải có đơn xin cấp phép riêng cho mỗi lô hàng xuất khẩu và phải nêu rõ thông tin chi tiết về người dùng cuối. Thời gian xem xét có thể kéo dài tới 45 ngày làm việc, gây ra rủi ro tiềm ẩn cho ngành công nghiệp quốc phòng Hoa Kỳ, vốn phụ thuộc rất nhiều vào nguồn cung ứng kịp thời.
Ngành công nghiệp và các chuyên gia đều đồng ý rằng chính sách của Trung Quốc nhằm mục đích “kiểm soát khách hàng hạ nguồn” và có thể nhanh chóng bắt đầu hoặc tạm dừng cung cấp tùy theo tình hình quốc tế. James Kennedy, chủ tịch công ty tư vấn đất hiếm Three Consulting của Mỹ, cho biết: "Điều này cho phép Trung Quốc theo dõi và giám sát các chuỗi cung ứng của phương Tây, đây là một động thái địa chính trị thông minh". Ông nói thêm rằng mặc dù các công ty Hoa Kỳ vẫn có thể có được đất hiếm, nhưng họ phải đối mặt với một quá trình nộp đơn dài và đầy thách thức.
Mặc dù chính quyền Bắc Kinh đã xóa tên 28 công ty Hoa Kỳ khỏi danh sách đen và cho phép họ nộp đơn xin giấy phép xuất khẩu đất hiếm, nhưng vẫn chưa rõ liệu họ có được chấp thuận và cấp giấy phép hay không. Gracelin Baskaran, giám đốc Chương trình An ninh Khoáng sản quan trọng tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), một nhóm nghiên cứu của Hoa Kỳ, nhấn mạnh rằng "hệ thống cấp phép do Trung Quốc thiết kế sẽ tồn tại trong một thời gian dài và trở thành công cụ trừng phạt có thể có hiệu lực ngay lập tức nếu Hoa Kỳ vỡ nợ".
Dữ liệu từ Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) cho thấy Trung Quốc sẽ kiểm soát hơn 60% sản lượng khoáng sản đất hiếm của thế giới và 92% công suất chế biến vào năm 2023, khiến nước này trở thành quốc gia độc quyền cao. Ngay từ năm 2010, Bắc Kinh đã đình chỉ xuất khẩu đất hiếm sang Nhật Bản trong gần hai tháng do tranh chấp lãnh thổ với Nhật Bản. Năm 2023, nước này đã ban hành lệnh cấm công nghệ khai thác và phân tách đất hiếm, cho thấy đất hiếm từ lâu đã được coi là nguồn tài nguyên có giá trị chiến lược địa chính trị.
