Căn cứ Kết luận số 27-KL/TW của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và Nghị quyết số 24-NQ/TW ngày 7 tháng 10 năm 2022 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Đông Nam Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, đề xuất sắp xếp tỉnh Bình Dương và tỉnh Bà Rịa -Vũng Tàu vào Thành phố Hồ Chí Minh, để xây dựng vùng phát triển, có tiềm lực kinh tế mạnh, cơ cấu kinh tế hiện đại; trung tâm khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo, công nghiệp công nghệ cao, logistics và trung tâm tài chính quốc tế thuộc nhóm đầu của khu vực và thế giới; kết cấu hạ tầng hiện đại, đồng bộ. Phát triển hài hoà giữa kinh tế với văn hoá, xã hội, bảo vệ môi trường và bảo đảm quốc phòng, an ninh; có chất lượng cuộc sống cao, có trình độ y tế, giáo dục thuộc nhóm dẫn đầu Đông Nam Á.
2. Tổng quan số liệu quy mô dân số và diện tích của các ĐVHC cấp tỉnh thực hiện sắp xếp
a) Tỉnh Bình Dương
Bình Dương là một tỉnh có vai trò quan trọng về kinh tế trong khu vực Đông Nam Bộ và cả miền Nam Việt Nam. Tỉnh có diện tích 2.694,70 km², đứng thứ 44 trên toàn quốc về diện tích. Với dân số khoảng 2.426.561 người, Bình Dương xếp thứ 6 cả nước về số lượng dân cư.
Về mặt hành chính, tỉnh Bình Dương có 9 đơn vị hành chính cấp huyện, bao gồm 4 thành phố, 1 thị xã và 4 huyện với 91 đơn vị hành chính cấp xã, bao gồm 45 phường, 5 thị trấn và 41 xã.
b) Tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu
Bà Rịa Vũng Tàu là tỉnh có diện tích nhỏ nhất và dân số ít nhất của
vùng Đông Nam Bộ. Tỉnh có tổng diện tích là 1.980,80 km², xếp thứ 50 toàn quốc. Dân số 1.148.313 người, xếp thứ 38 toàn quốc. Về mặt hành chính, tỉnh được chia thành 07 đơn vị cấp quận huyện, trong đó bao gồm 03 thành phố và 04 huyện.
Từ ngày 01 tháng 01 năm 2025, theo Nghị quyết số 1256/NQ-UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu còn 7 đơn vị hành chính cấp huyện và 77 đơn vị cấp xã, giảm 1 huyện và 5 xã so với trước. Huyện Long Đất mới được hình thành trên cơ sở sáp nhập 2 huyện Long Điền và huyện Đất Đỏ.
c) Huyện Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai
Huyện Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai có tổng diện tích tự nhiên 376,8 km2, chiếm 6,96% diện tích tự nhiên của tỉnh, dân số 263.551 người.
Huyện có 12 ĐVHC cấp xã, bao gồm thị trấn Hiệp Phước và 11 xã: Vĩnh Thanh, Phước Điền, Phước Khánh, Phước An, Phú Hữu, Phú Thạnh, Phú Hội, Phú Đông, Long Thọ, Long Tân, Đại Phước.
d) Tổng quan phương án sắp xếp ĐVHC cấp tỉnh
Quy mô kinh tế của 3 ĐVHC cấp tỉnh:
Tổng GRDP năm 2024 là 2.363.032.402 triệu VNĐ;
Tổng thu ngân sách năm 2023 là 539.042.439 triệu VNĐ; Thu nhập bình quân năm 2023: tỉnh Bình Dương là 99,58 triệu VNĐ/người/năm, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu là 64,08 triệu VNĐ/người/năm, Thành phố Hồ Chí Minh là 78,20 triệu VNĐ/người/năm.
Dự kiến sau khi sắp xếp thành lập ĐVHC cấp tỉnh mới
có diện tích tự nhiên 7.149,4 km2 (ước tăng tỷ lệ 341%); quy mô dân số 13.731.151 người (ước tăng tỷ lệ 137,15%).
Với mô hình mới sau thành lập sẽ thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm theo mục tiêu phát triển nhanh, bền vững tạo bước đột phá, lan toả trong phát triển kinh tế vùng, liên vùng được Bộ Chính trị giao tại Nghị quyết số 24-NQ/TW phát triển vùng Đông Nam Bộ phải phù hợp với các chiến lược, quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội của cả nước, bảo đảm thống nhất với quy hoạch quốc gia, phù hợp với chiến lược phát triển bền vững, chiến lược tăng trưởng xanh, thích ứng với biến đổi khí hậu. Ưu tiên phát triển các ngành công nghiệp công nghệ cao, các ngành dịch vụ chất lượng cao.
Tập trung xây dựng các vành đai công nghiệp, đô thị, dịch vụ, logistics gắn với các hành lang giao thông. Huy động tối đa nguồn nội lực cho phát triển, kết hợp hài hoà với ngoại lực để phát triển nhanh, bền vững, tự chủ và hội nhập quốc tế sâu rộng.Tăng cường kết nối các khu công nghiệp, khu chế xuất để hình thành các cụm liên kết ngành công nghiệp. Tập trung thu hút các dự án công nghiệp quy mô lớn, công nghệ cao, có khả năng tham gia sâu vào mạng lưới sản xuất và chuỗi giá trị toàn cầu. Phát triển các khu công nghiệp - dịch vụ - đô thị hiện đại và các khu công nghiệp công nghệ cao.
Xây dựng mới một số khu công nghệ thông tin tập trung tại Thành phố Hồ Chí Minh và hình thành vùng động lực công nghiệp công nghệ thông tin, thu hút đầu tư sản xuất các sản phẩm điện, điện tử, các sản phẩm Internet vạn vật (IoT), trí tuệ nhân tạo tại tỉnh Đồng Nai, Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu. Phát triển công nghiệp xanh, năng lượng sạch, năng lượng tái tạo gắn với bảo vệ môi trường; chuyển dịch nhanh những lĩnh vực công nghiệp, sản xuất sử dụng nhiều tài nguyên, ít hàm lượng giá trị gia tăng sang sử dụng công nghệ cao, thân thiện môi trường, có hàm lượng giá trị gia tăng cao.
- Phát triển mạnh kinh tế biển, dịch vụ hậu cần cảng biển, dịch vụ bảo đảm an toàn hàng hải, công nghiệp khai thác, chế biến dầu khí, công nghiệp hỗ trợ và các dịch vụ ngành dầu khí và du lịch biển. Phát triển tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu thành trung tâm kinh tế biển quốc gia, bao gồm cả cảng biển du lịch và các loại hình du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, văn hoá, thể thao, các dịch vụ vui chơi giải trí chất lượng cao. Tiểu vùng trung tâm gồm Thành phố Hồ Chí Minh, khu vực phía Nam tỉnh Bình Dương và Tây Nam tỉnh Đồng Nai là trung tâm phát triển của toàn vùng; nổi bật với các thế mạnh về công nghiệp công nghệ cao và chuyên sâu, dịch vụ chất lượng cao, giáo dục - đào tạo, y tế và đầu mối giao thương với quốc tế.
ĐVHC cấp tỉnh mới sau sắp xếp là đô thị hạt nhân, tập trung chuyển nhanh sang dịch vụ chất lượng cao, dịch vụ tài chính quốc tế. Tiểu vùng ven biển gồm khu vực Cần Giờ (Thành phố Hồ Chí Minh) và tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu là khu vực phát triển mạnh các ngành kinh tế biển: Cảng biển, logistics, khai thác dầu khí, hoá dầu, du lịch biển, đảo, khai thác, nuôi trồng và chế biến thuỷ sản. Hình thành khu thương mại tự do gắn với cảng biển tại khu vực Cái Mép Hạ. Phát triển thành phố Vũng Tàu thành trung tâm du lịch chất lượng cao đẳng cấp quốc tế.
3. Dự kiến số lượng ĐVHC cấp xã thuộc Thành phố Hồ Chí Minh
a) Dự kiến sắp xếp ĐVHC cấp xã của 02 tỉnh
Trên cơ sở thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, sau khi sáp nhập tỉnh Bình Dương, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu vào Thành phố Hồ Chí Minh.
- Dự kiến thực hiện
sắp xếp 91 ĐVHC cấp xã của tỉnh Bình Dương giảm còn 37 ĐVHC cấp xã mới (đạt tỷ lệ 40,65%), ước giảm 54 ĐVHC cấp xã (đạt tỷ lệ 59,34%).
- Dự kiến thực hiện
sắp xếp 77 ĐVHC cấp xã của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu giảm còn 31 ĐVHC cấp xã mới (đạt tỷ lệ 40,25%), ước giảm 46 ĐVHC cấp xã (đạt tỷ lệ 59,74%).
- Dự kiến thực hiện
sắp xếp 12 ĐVHC cấp xã của huyện Nhơn Trach, tỉnh Đồng Nai giảm còn 5 ĐVHC cấp xã mới (đạt tỷ lệ 41,66%), ước giảm 07 ĐVHC cấp xã (đạt tỷ lệ 58,33%).
b) Số lượng ĐVHC cấp xã mới thuộc ĐVHC cấp tỉnh mới
- Phương án số 1: dự kiến tổng số ĐVHC cấp xã mới sau khi sắp nhập ĐVHC cấp tỉnh
là 105 đơn vị cấp xã mới, ước đạt tỷ lệ 23,17%, ước
giảm 348 ĐVHC cấp xã cũ, ước đạt tỷ lệ 76,82%.
- Phương án số 2: dự kiến tổng số ĐVHC cấp xã mới sau khi sắp nhập ĐVHC cấp tỉnh
là 183 đơn vị cấp xã mới, ước đạt tỷ lệ 40,39%, ước
giảm 270 ĐVHC cấp xã cũ, ước đạt tỷ lệ 59,60%,
Sở Nội vụ kính trình Ban Thường vụ Đảng ủy Ủy ban nhân dân Thành phố báo cáo xin ý kiến Ban Thường vụ Thành ủy Thành phố./.