Sau khi những chuyên gia Thụy Điển đặt chân đến Việt Nam vào năm 1971, mang theo giấc mơ xây dựng Nhà máy Giấy Bãi Bằng – một biểu tượng hợp tác quốc tế thời bấy giờ – họ đã dựng nên một “làng Thụy Điển” nhỏ xinh trên đồi thông ở Phù Ninh, Phú Thọ. Ngôi làng này không chỉ là nơi ở của hơn 400 chuyên gia từ 25 quốc gia, mà còn là một “ốc đảo phương Tây” giữa lòng Việt Nam thời chiến: biệt thự gỗ hai tầng, bể bơi, quán bar, sân tennis, và cả những bữa tiệc BBQ thơm lừng khiến dân địa phương tò mò.
Nhưng, như bạn đã nghe, không phải mọi thứ đều suôn sẻ. Nhà máy Giấy Bãi Bằng, dù được đầu tư hàng trăm triệu USD từ Thụy Điển, lại vướng vào những rắc rối không nhỏ. Có lời đồn rằng, trong quá trình xây dựng và chuyển giao, một số “cạm bẫy” tham nhũng đã xuất hiện. Những khoản tiền lớn lẽ ra dùng để mua thiết bị, đào tạo công nhân, hay bảo trì máy móc, lại bị “bốc hơi” một cách bí ẩn. Hàng hóa nhập khẩu đôi khi “lạc lối” vào tay những kẻ chẳng liên quan gì đến nhà máy. Các chuyên gia Thụy Điển, vốn quen với sự minh bạch và kỷ luật, bắt đầu cảm thấy như mình đang lạc vào một mê cung không lối thoát. Họ lắc đầu ngao ngán, thì thầm với nhau: “Đây không phải là công việc của thần Thor, mà là trò đùa của Loki!”
Tưởng chừng mọi thứ sẽ chìm vào hỗn loạn, nhưng rồi, một đêm trăng sáng trên đồi thông, trưởng đoàn chuyên gia Sveningsson – người được mệnh danh là “con cưng của thần Odin” vì trí tuệ sắc sảo – tuyên bố: “Đủ rồi! Chúng ta không thể mãi làm con rối trong vở kịch của thần Loki!” Ông kể rằng, trong giấc mơ, thần Odin hiện ra, cưỡi con ngựa Sleipnir tám chân, phán rằng: “Hỡi người Thụy Điển, hãy trở về vùng đất của tuyết và rừng, nơi ta bảo hộ. Đừng để lòng tham của loài người kéo các ngươi xuống vũng lầy!” Sáng hôm sau, cả đoàn chuyên gia họp khẩn, quyết định hoàn thành nốt việc đào tạo và chuyển giao công nghệ, rồi… khăn gói về nước vào năm 1990, để lại ngôi làng Thụy Điển tĩnh lặng như một chứng nhân thời gian.
Dân làng Bãi Bằng thì thào với nhau rằng, khi những chiếc xe chở chuyên gia Thụy Điển rời đi, một cơn gió lạnh thổi qua, mang theo tiếng cười khanh khách của thần Loki, như thể hắn vừa thắng một ván cờ. Nhưng những người khác lại bảo, chính ánh mắt sáng rực của thần Odin đã soi đường cho người Thụy Điển thoát khỏi “vòng xoáy tham nhũng”, giữ vững danh dự của họ. Còn phía Việt Nam? Nhà máy Giấy Bãi Bằng, dù sản xuất được những cuộn giấy đầu tiên vào năm 1980, lại đối mặt với muôn vàn khó khăn sau đó: quản lý kém hiệu quả, công nghệ lạc hậu, và cái bóng của những “bàn tay nhám” vẫn lởn vởn đâu đó.
Nhưng câu chuyện chưa dừng lại! Nhiều năm sau, có tin đồn rằng một vài chuyên gia Thụy Điển, nhớ mảnh đất Việt Nam, đã bí mật quay lại. Không phải để xây nhà máy, mà để… tìm kiếm “kho báu của Loki” – một hòm vàng được cho là bị chôn đâu đó dưới ngôi làng Thụy Điển cũ, do chính thần lừa lọc giấu đi trong lúc hỗn loạn.
Đến tận năm 2025, có người thì thào rằng:
“Mỗi lần nhà máy Bãi Bằng định tái sinh… là tiếng cười Loki lại vọng lên từ dưới lòng đất…”
Làng Thụy Điển giờ phủ rêu phong, giấy Bãi Bằng vẫn trắng, nhưng giấc mơ văn minh thì úa màu. Odin trở về với rừng tuyết, để lại Loki chễm chệ ở đất giấy – một bài học về ánh sáng và bóng tối trong công cuộc “giúp người… mà người không chịu thoát xác”
Nhưng, như bạn đã nghe, không phải mọi thứ đều suôn sẻ. Nhà máy Giấy Bãi Bằng, dù được đầu tư hàng trăm triệu USD từ Thụy Điển, lại vướng vào những rắc rối không nhỏ. Có lời đồn rằng, trong quá trình xây dựng và chuyển giao, một số “cạm bẫy” tham nhũng đã xuất hiện. Những khoản tiền lớn lẽ ra dùng để mua thiết bị, đào tạo công nhân, hay bảo trì máy móc, lại bị “bốc hơi” một cách bí ẩn. Hàng hóa nhập khẩu đôi khi “lạc lối” vào tay những kẻ chẳng liên quan gì đến nhà máy. Các chuyên gia Thụy Điển, vốn quen với sự minh bạch và kỷ luật, bắt đầu cảm thấy như mình đang lạc vào một mê cung không lối thoát. Họ lắc đầu ngao ngán, thì thầm với nhau: “Đây không phải là công việc của thần Thor, mà là trò đùa của Loki!”
Tưởng chừng mọi thứ sẽ chìm vào hỗn loạn, nhưng rồi, một đêm trăng sáng trên đồi thông, trưởng đoàn chuyên gia Sveningsson – người được mệnh danh là “con cưng của thần Odin” vì trí tuệ sắc sảo – tuyên bố: “Đủ rồi! Chúng ta không thể mãi làm con rối trong vở kịch của thần Loki!” Ông kể rằng, trong giấc mơ, thần Odin hiện ra, cưỡi con ngựa Sleipnir tám chân, phán rằng: “Hỡi người Thụy Điển, hãy trở về vùng đất của tuyết và rừng, nơi ta bảo hộ. Đừng để lòng tham của loài người kéo các ngươi xuống vũng lầy!” Sáng hôm sau, cả đoàn chuyên gia họp khẩn, quyết định hoàn thành nốt việc đào tạo và chuyển giao công nghệ, rồi… khăn gói về nước vào năm 1990, để lại ngôi làng Thụy Điển tĩnh lặng như một chứng nhân thời gian.
Dân làng Bãi Bằng thì thào với nhau rằng, khi những chiếc xe chở chuyên gia Thụy Điển rời đi, một cơn gió lạnh thổi qua, mang theo tiếng cười khanh khách của thần Loki, như thể hắn vừa thắng một ván cờ. Nhưng những người khác lại bảo, chính ánh mắt sáng rực của thần Odin đã soi đường cho người Thụy Điển thoát khỏi “vòng xoáy tham nhũng”, giữ vững danh dự của họ. Còn phía Việt Nam? Nhà máy Giấy Bãi Bằng, dù sản xuất được những cuộn giấy đầu tiên vào năm 1980, lại đối mặt với muôn vàn khó khăn sau đó: quản lý kém hiệu quả, công nghệ lạc hậu, và cái bóng của những “bàn tay nhám” vẫn lởn vởn đâu đó.
Nhưng câu chuyện chưa dừng lại! Nhiều năm sau, có tin đồn rằng một vài chuyên gia Thụy Điển, nhớ mảnh đất Việt Nam, đã bí mật quay lại. Không phải để xây nhà máy, mà để… tìm kiếm “kho báu của Loki” – một hòm vàng được cho là bị chôn đâu đó dưới ngôi làng Thụy Điển cũ, do chính thần lừa lọc giấu đi trong lúc hỗn loạn.
Đến tận năm 2025, có người thì thào rằng:
“Mỗi lần nhà máy Bãi Bằng định tái sinh… là tiếng cười Loki lại vọng lên từ dưới lòng đất…”
Làng Thụy Điển giờ phủ rêu phong, giấy Bãi Bằng vẫn trắng, nhưng giấc mơ văn minh thì úa màu. Odin trở về với rừng tuyết, để lại Loki chễm chệ ở đất giấy – một bài học về ánh sáng và bóng tối trong công cuộc “giúp người… mà người không chịu thoát xác”