Johnny Lê Nữu Vượng
Già làng
Nền kinh tế Mỹ chứng kiến sự sụt giảm trong quý 1/2025, với GDP thực tế giảm 0,3% so với quý trước, đánh dấu lần tăng trưởng âm đầu tiên kể từ quý 1/2022. Tổng thống Donald Trump nhanh chóng đổ lỗi cho người tiền nhiệm Joe Biden, trong khi các nhà kinh tế chỉ trích chính sách thuế quan của ông là nguyên nhân chính. Quyết định yêu cầu quan chức Mỹ không tham gia lễ duyệt binh 30/4 tại Việt Nam cũng làm dấy lên tranh cãi về chiến lược ngoại giao của Trump trong bối cảnh kinh tế bất ổn.
US President Donald Trump
Theo Bộ Thương mại Mỹ ngày 30/4/2025, GDP giảm 0,3% (tỷ lệ năm), thấp hơn dự báo tăng 0,4% của Dow Jones và giảm mạnh so với mức tăng 2,4% quý 4/2024. Nhập khẩu tăng vọt 41,3%, với hàng hóa tăng 50,9%, do các doanh nghiệp tích trữ trước khi Trump áp thuế 10% với mọi đối tác và 145% với Trung Quốc từ đầu tháng 4. Nhập khẩu làm giảm GDP hơn 5 điểm phần trăm. Chi tiêu tiêu dùng chỉ tăng 1,8%, thấp nhất kể từ giữa năm 2023, và chi tiêu chính phủ liên bang giảm 5,1%, phần lớn do cắt giảm từ Bộ Hiệu quả Chính phủ của Elon Musk.
Trump, trong bài đăng trên Truth Social ngày 30/4, gọi đây là “thị trường chứng khoán của Biden,” nhấn mạnh ông chỉ nhậm chức từ 20/1 và “di sản Biden” gây ra số liệu xấu. Tại cuộc họp nội các cùng ngày, ông tiếp tục khẳng định: “Đây là Biden, không phải Trump,” dự đoán kinh tế sẽ bùng nổ khi thuế quan phát huy tác dụng. Tuy nhiên, các nhà kinh tế như Joe Brusuelas từ RSM US phản bác, cho rằng thuế quan gây bất ổn, với 40% khả năng suy thoái vào giữa năm 2025, theo CNBC ngày 30/4. Thượng nghị sĩ Elizabeth Warren gọi thuế quan của Trump là “ngày tận thế,” làm co hẹp kinh tế.
Lệnh cấm quan chức Mỹ tham gia duyệt binh 30/4 tại Việt Nam, theo The New York Times ngày 22/4, phản ánh nỗ lực củng cố hình ảnh cứng rắn của Trump với cử tri bảo thủ, tránh tôn vinh thất bại trong Chiến tranh Việt Nam. Dù vậy, động thái này làm căng thẳng quan hệ với Việt Nam, đối tác thương mại trị giá 123 tỷ USD năm 2024, đặc biệt khi Trump áp thuế lên pin mặt trời Việt Nam. RFI ngày 24/4 nhận định đây là “đòn giáng” vào quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện.
Sự sụt giảm GDP và lệnh cấm ngoại giao cho thấy Trump đang đối mặt với thách thức kép: kinh tế bất ổn và quan hệ quốc tế căng thẳng. Với chỉ số tâm lý người tiêu dùng Đại học Michigan giảm 9,8% xuống 64,7 trong tháng 2, thấp nhất kể từ tháng 11/2023, và dự báo lạm phát 4,3% trong năm tới, áp lực lên Trump ngày càng lớn
Liệu ông có thể xoay chuyển tình thế hay tiếp tục đổ lỗi cho Biden? Quý 2/2025 sẽ là câu trả lời: tăng do tôi, giảm do Biden
Nguồn[(https://www.cnbc.com/2025/04/30/gdp-q1-2025-.html)
[(https://www.nytimes.com/2025/04/30/business/us-economy-gdp-tariffs.html)
(https://www.theguardian.com/business/2025/apr/30/economy-gdp-q1-trump-tariffs)
(https://www.forbes.com/sites/antoni...ping-after-blaming-him-for-shrinking-economy/)
