Kể từ thời kỳ Bắc Thuộc, các cuộc khởi nghĩa lớn chủ yếu diễn ra tại khu vực Hoan Châu, Diễn Châu (nay là mấy vùng Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh). Cho đến nay, hai thủ lĩnh lớn, tự xưng vương thời kỳ này là Phùng Hưng và Ngô Quyền cũng bị ngờ rằng là sinh trưởng ở các tỉnh Bắc Trung Bộ. Lý do chính là song song tồn tại địa danh Đường Lâm tại miền Bắc và miền Trung, nhưng tại làng Đường Lâm hiện nay lại không hề có chi họ Ngô và họ Phùng. Bản thân vị vua đầu tiên của Việt Nam, thời kỳ độc lập là Đinh Bộ Lĩnh, có gốc gác ở Thanh Châu Nghệ An. Cha Đinh Bộ Lĩnh là Đinh Công Trứ là thứ sử Hoan Châu (địa danh nay thuộc Nghệ An), dòng họ Đinh này có gốc gác từ Nghệ An.
Sự đứt đoạn của nhánh Nghệ An, Thanh Hóa, Hà Tĩnh bắt đầu từ ba triều đại Tiền Lê (gốc gác Hà Nam), triều Lý (Bắc Ninh) và triều Trần (từ Trung Quốc di chuyển làm ăn, sinh sống tại Nam Định). Sau đó, nhà Hồ đã là Thanh Hóa rồi chứ chưa cần đến các triều đại sau. Đến thời kỳ Bắc thuộc lần 2 hoặc lần 4 từ cách phân kỳ lịch sử - Nhà Minh đô hộ, quyền lực lại quay về Nghệ An, Hà Tĩnh, Thanh Hóa. Bản thân Quang Trung Nguyễn Huệ cũng nhận mình là người họ Hồ, nguyên quán Nghệ An, đặt đô là Phượng Hoàng Trung đô vv.
Nói như vậy để chúng mày thấy đây là một lịch sử kéo dài chứ không phải một hiện tượng bất thường. Còn nguyên nhân chính cũng dễ hiểu. Thực ra Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh vốn là các tỉnh biên viễn của Việt Nam cho đến khi chúa Nguyễn khai khẩn miền Nam. Hay nói cách khác, nó là đất miền Nam Việt Nam ngày xưa, ít chịu ảnh hưởng từ quá trình Bắc Thuộc. Bản thân, các dòng họ sinh sống ở đây cũng có nguồn gốc phức tạp. Điều này xuất phát từ quá trình di dân tự phát của người Kinh và những người Hán trốn chạy khỏi các triều đình phong kiến. Đại đa số là mang nhiều dòng máu kết hợp giữa người Hoa, người Kinh và các dân tộc thiểu số. Họ có lịch sử, có văn hóa, lại có tính cách ngang tàng hơn so với những người sinh sống ở phía Bắc - liên tục bị đô hộ và miền đất mới - miền Nam.
Ở đây, có chi tiết chúng mày nên chú ý là miền Nam (miền được khai khẩn, mở nước hay xâm lược tùy góc nhìn sau cùng) luôn nhận được các chính sách thông thoáng. Khi triều Nguyễn thành lập, các Vua Nguyễn luôn cân nhắc đến việc lấy đỗ vớt cho các thí sinh thuộc các tỉnh phía Nam để khuyến khích việc học tập, khai khẩn. Vì thế mới có trường hợp Phan Thanh Giản tư chất kém, nhưng liên tục được cất nhắc lên làm to, cuối cùng trực tiếp gây ra họa mất nước vì không biết cách ký kết hiệp định với Pháp. Đến thời Pháp thuộc, đây là nơi luật pháp lỏng lẻo nhất. Vì chỉ có duy nhất Pháp bảo hộ, quyền lực phong kiến bị xóa bỏ.