Bài viết lụm lặt từ nghiên cứu "*Phylogeographic and genomewide investigations of Vietnam ethnic groups reveal signatures of complex historical demographic movements" -*S. Pischedda.
Link tải bài báo: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5626762/pdf/41598_2017_Article_12813.pdf
--- Từ chuyên ngành ---
Mẫu thu thập bao gồm tổng 662 mẫu từ 6 địa phương Cao Bằng (n=113), Lào Cai (n=115), Hà Nội (n=38), Hải Phòng (n=133), Đà Nẵng (n=135), và Hồ Chí Minh (n=88).
Các mẫu tùy theo mục đích nghiên cứu được chia lại thành 3 vùng: Bắc (n=399), Trung (n=135) và Nam (n=88).
Ngoài ra, theo dân tộc: Tày (n=62), Kinh (n=399), Hmong/Mong (n=115), Hoa (n=23), Nùng (n=21), Khơ Me (n=1) và Thái (n=1).
--- Kết quả chung về haplogroup và đặc điểm phân bố địa lý của các haplotype ---
Các haplotype đặc trưng vùng Đông Nam Á (SEA) là chủ yếu.
Có sự khác biệt đang kể theo địa lý về tần suất các haplotype (Hình 1).
Từ hình trên có thể kết luận:
Hình 2. (A) Tính đa dạng của Haplotype theo địa lý. (B) , (C) tần suất các haplogroup chính.
Bảng 1. Số liệu tần suất haplogroup theo địa phương và dân tộc.
--- Kết luận khác ---
Có sự tương đồng cao về gen giữa người Việt và người Lào.
Gen người Việt chịu ảnh hưởng phần lớn từ Hoa Hạ và phần nhỏ từ Thái - Indo.
Link tải bài báo: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5626762/pdf/41598_2017_Article_12813.pdf
--- Từ chuyên ngành ---
- Haplotype: nhóm các alleles di truyền từ 1 người cha hoặc mẹ
- Haplogroup: nhóm các haplotype tương tự nhau cùng chung tổ tiên có cùng một đột biến đa hình nucleotide đơn (SNP, single nucleotide polymorphism)
- Thông qua kết quả kiểm tra SNP có thể xác định haplogroup
Mẫu thu thập bao gồm tổng 662 mẫu từ 6 địa phương Cao Bằng (n=113), Lào Cai (n=115), Hà Nội (n=38), Hải Phòng (n=133), Đà Nẵng (n=135), và Hồ Chí Minh (n=88).
Các mẫu tùy theo mục đích nghiên cứu được chia lại thành 3 vùng: Bắc (n=399), Trung (n=135) và Nam (n=88).
Ngoài ra, theo dân tộc: Tày (n=62), Kinh (n=399), Hmong/Mong (n=115), Hoa (n=23), Nùng (n=21), Khơ Me (n=1) và Thái (n=1).
--- Kết quả chung về haplogroup và đặc điểm phân bố địa lý của các haplotype ---
Các haplotype đặc trưng vùng Đông Nam Á (SEA) là chủ yếu.
Có sự khác biệt đang kể theo địa lý về tần suất các haplotype (Hình 1).
- Cụ thể, nhóm các địa phương phía Bắc (Cao Bằng, Hà Nội, Hải Phòng) khá tương tự nhau, với haplogroup chính M phổ biến nhất (>42%) , phụ M7 (>= 20%) và R9'F (28 - 36%).
- Ngoại lệ Lào Cai: N (71%), B (41%) và R9'F (16%), ngoài ra còn có C (13%) là cao nhất phía Bắc do các mẫu lấy từ vùng này là dân tộc Mông.
- Cùng với Mông, dân tộc Hoa có đặc điểm khác biệt, với tần suất haplogroup R9'F (39%) cao hơn rất nhiều so với bình quân các dân tộc còn lại (27%).
Hình 1. (A) Tần suất các haplogroup chính và phụ theo dân tộc. (B) theo dịa phương.
Từ hình trên có thể kết luận:
- Haplogroup M và M7 tần suất cao nhất vùng Đông Bắc dọc theo Vịnh Tonkin (Bắc Kỳ) , thấp nhất ở vùng Tây Bắc và Đồng bằng sông Cửu Long (N phổ biến hơn).
- Haplogroup A và C phổ biến hơn ở vùng Tây Bắc (Lào Cai), thấp nhất ở phía Nam.
- Haplogroup B phổ biến nhất ở vùng Tây Bắc, thấp nhất ở vùng Đồng bằng sông Hồng.
- Haplogroup R9'F phân bố không đều: cao nhất ở vùng Đồng bằng sông Hồng, giảm dần về phía Tây Bắc (16% - Lào Cai) và miền Trung (21% - Đà Nẵng), tuy nhiên lại tăng ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long (29% - Hồ Chí Minh).
Hình 2. (A) Tính đa dạng của Haplotype theo địa lý. (B) , (C) tần suất các haplogroup chính.
Bảng 1. Số liệu tần suất haplogroup theo địa phương và dân tộc.
--- Kết luận khác ---
Có sự tương đồng cao về gen giữa người Việt và người Lào.
Gen người Việt chịu ảnh hưởng phần lớn từ Hoa Hạ và phần nhỏ từ Thái - Indo.
