Giữa lúc lòng xe điếu được quảng cáo "siêu hiếm", "giá tiền triệu", phóng viên ghi nhận vẫn có người chào bán món này ở chợ với giá... 500.000 đồng/kg.
Hàng hiếm nên phải trữ đông?Gần đây, mạng xã hội xôn xao trước thông tin món lòng xe điếu - đặc sản đắt đỏ được nhiều người săn lùng - thực chất chỉ là lòng heo bình thường được uốn cong tạo hình.
Thậm chí, một số ý kiến còn nghi ngờ loại lòng này là hàng đông lạnh. Lý do là bởi ở nước ta, rất khó có đủ lòng heo "chuẩn" kiểu này để cung cấp đại trà cho hàng loạt quán ăn mỗi ngày.
Thông tin gây tranh cãi khiến không ít người hoang mang, nghi ngờ cả món lòng mình từng ăn.
Phóng viên Dân trí tiến hành khảo sát tại nhiều khu chợ lớn ở Hà Nội, TPHCM từ 4h sáng ghi nhận thực tế. Dù chấp nhận chi tới 4 triệu đồng/kg lòng xe điếu song chúng tôi vẫn phải ra về... tay trắng.
Tại chợ Trần Quốc Vượng (quận Cầu Giấy), khi hỏi một số quầy thịt về lòng xe điếu, nhiều tiểu thương lắc đầu, họ cho biết dù có tiền cũng... khó mua được để ăn.
"Dù anh chị trả giá 3-4 triệu đồng/bộ cũng không có sẵn mà bán", một tiểu thương cho hay.
Tuy nhiên, qua một vài đầu mối, chúng tôi tiếp cận được với những người giới thiệu là có lòng xe điếu với mức giá rẻ ngỡ ngàng. Một vài tiểu thương còn tuyên bố... nếu muốn mua hàng đông lạnh thì "lúc nào cũng sẵn có".
Tại một sạp bán lòng lợn ở chợ Hoàng Hoa Thám (quận Tân Bình, TPHCM), một tiểu thương chào mời đon đả "sẵn vài ki-lô-gam lòng xe điếu", mức giá đưa ra là 500.000 đồng/kg.
Lòng xe điếu (theo lời của người bán) được ngâm trong thau nước rất lạnh (Ảnh: Mộc Khải).
Người phụ nữ này bê ra một thau lòng được ngâm trong nước lạnh. Khi phóng viên thắc mắc và hỏi về chất lượng sản phẩm, người phụ nữ tỏ vẻ khó chịu khẳng định: "Mức giá 500.000 đồng/kg là quá rẻ cho loại lòng hiếm này, nếu không tin thì không cần mua hàng".
Người này cũng cho biết thêm: "Chỗ tôi cũng toàn phải trữ đông thôi, nhà tôi lúc nào cũng có". Theo tiểu thương này, khách nên mua trữ đông vì đây là hàng hiếm, không phải lúc nào cũng có. Để có đủ hàng cho khách, họ phải gom lại cho ngăn đá bảo quản.
Người bán trả lời qua loa khi được hỏi về tính xác thực của số lòng này (Ảnh: Mộc Khải).
Đáng chú ý, người này cũng khẳng định hiện có loại lòng nhập từ Trung Quốc giá từ 1,1 đến 1,2 triệu đồng/kg, nhưng đó chỉ là hàng gia công, không phải lòng thật như bà đang bán.
Tại chợ Hoàng Hoa Thám, không chỉ một mà nhiều tiểu thương đều xác nhận có bán lòng xe điếu - loại nội tạng lợn được cho là hiếm và có giá trị cao. Một số người nhanh chóng xin số điện thoại của khách hàng và hứa sẽ gọi ngay khi có hàng về.
Chị K., một tiểu thương tại chợ, cho biết giá bán lòng xe điếu ở mức 350.000 đồng/kg.
"Lúc thì 2-3 ngày có một lần, lúc lại nửa tháng mới về. Mỗi lần chỉ về được hơn 2kg, có khi chỉ vài lạng", chị nói.
Tại Hà Nội, phóng viên Dân trí ghi nhận tình hình tương tự ở một số khu chợ dân sinh. Khi hỏi về lòng xe điếu, nhiều chủ quầy thịt đều lắc đầu, cho biết không có hàng tươi sẵn, nếu khách có nhu cầu thì phải đặt trước hoặc chấp nhận lấy hàng trữ đông.
Chị N., một tiểu thương ở đây, cho biết: "Lòng xe điếu có nhiều loại, giá dao động từ 300.000 đồng đến 1,8 triệu đồng/kg. Hàng 300.000-700.000 đồng thì gọi điện thoại là có, còn loại đắt tiền hơn thì phải chờ lâu, có khi cả tháng mới về".
Trước câu hỏi vì sao giá có nơi chỉ 300.000 đồng/kg nhưng có nơi lại rao bán tới 2-3 triệu đồng/kg, chị N. giải thích: "Loại 300.000 đồng thì không dày, không ngon bằng loại đắt tiền, nhưng vẫn là lòng xe điếu. Hàng này hiếm, ít người bán lẻ, thường phải qua trung gian. Lò mổ chỉ ưu tiên khách quen, mối lớn hoặc nhà hàng".
Khảo sát trên các hội nhóm chuyên buôn bán thực phẩm đông lạnh trên mạng xã hội, phóng viên nhận thấy lòng xe điếu chủ yếu được phân phối dưới dạng đông lạnh, đóng theo thùng 10kg. Đây là hình thức phổ biến trong giới buôn sỉ, chủ yếu phục vụ nhà hàng, quán ăn và cơ sở chế biến thực phẩm.
Đáng chú ý, giá sỉ của lòng xe điếu đông lạnh khá "mềm", dao động từ 150.000 đến 250.000 đồng/thùng 10kg - tương đương chỉ 15.000-25.000 đồng/kg. Nhiều đầu mối còn nhận đặt hàng số lượng lớn và giao tận nơi, cho thấy khoảng cách rất lớn giữa giá gốc và giá bán lẻ trên thị trường.
Lòng xe điếu đông lạnh từng được rao bán trên các hội nhóm mạng xã hội với giá chỉ 225.000 đồng/thùng 10kg (Ảnh: Chụp màn hình).
Giá "mềm" bất thường: Lòng xe điếu thật hay hàng giả?
Những mức báo giá chỉ từ 350.000 đến 500.000 đồng/kg của một số tiểu thương khiến nhiều người đặt nghi vấn về nguồn gốc của lòng xe điếu?.
Đoạn lòng dài 40m khiến dân mạng tranh cãi, chủ nhà hàng sau đó thừa nhận "mình quảng cáo hơi quá" (Ảnh: Cắt từ clip).
Trao đổi với phóng viên Dân trí, đầu bếp Đỗ Văn Đặng - người có gần 15 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực ẩm thực, trong đó gần 10 năm chuyên cung cấp lòng lợn cho các nhà hàng, quán ăn tại Hạ Long (Quảng Ninh) và nhiều tỉnh thành phía Bắc - khẳng định: Hình ảnh được phóng viên Dân trí ghi nhận tại các chợ dân sinh và mạng xã hội với giá 500.000 đồng/kg không phải lòng xe điếu.
Theo ông, đó chỉ là phần lòng giòn - đoạn đầu của ruột non, có bề ngoài dày, giòn sần sật, trông khá giống lòng xe điếu thật, nhưng chưa đạt đến chất lượng cũng như độ hiếm tương xứng.
Lòng xe điếu là nguyên liệu cực kỳ hiếm, có khi cả năm chỉ gom được 2-4 bộ đạt chuẩn là chuyện bình thường.
"Lò mổ nào có được cũng thường để lại ăn hoặc chỉ cung cấp cho nhà hàng quen. Không thể có chuyện mặt hàng này xuất hiện tràn lan ở chợ với giá vài trăm nghìn một ki-lô-gam", ông Đặng nhấn mạnh.
PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, nguyên giảng viên Viện Công nghệ Thực phẩm (ĐH Bách khoa Hà Nội), cho biết, trước sức hút từ thị trường, nhiều cơ sở đã tìm cách chế biến lòng thường thành lòng xe điếu bằng cách ngâm tẩm hóa chất.
Một số chất thường được sử dụng như oxy già, phèn chua để làm trắng và tăng độ giòn. Tuy nhiên, việc sử dụng với nồng độ cao hoặc ngâm trong thời gian dài có thể gây hại cho hệ tiêu hóa.
Đáng lo ngại hơn, nhiều nơi còn sử dụng formol - chất bị cấm tuyệt đối trong chế biến thực phẩm - để ngâm lòng với mục đích diệt khuẩn và kéo dài thời gian bảo quản.
Chuyên gia cảnh báo, ăn phải thực phẩm chứa formol có thể gây đau bụng dữ dội, viêm cấp dạ dày - ruột, nôn ói và làm tăng nguy cơ ung thư nếu tiếp xúc lâu dài.
Ông Thịnh khuyến cáo người tiêu dùng cần cảnh giác, tránh ham rẻ mà mua phải lòng giả, lòng đông lạnh kém chất lượng được "biến hình" thành đặc sản bằng thủ đoạn ngâm tẩm hóa chất độc hại.
