kuquaxung
Trai thôn

Để bà bán phở thành chủ doanh nghiệp
Chỉ còn chưa đầy một tuần nữa, nhiều người bán phở, hủ tiếu, bánh mì... đang đóng thuế khoán sẽ chuyển qua xuất hóa đơn điện tử trực tiếp khi bán hàng. Dù còn nhiều băn khoăn, lo lắng trước giờ G nhưng có thể nói đây là thời điểm để hộ kinh doanh tiếp cận các cơ hội mới.
Và đây lag bà bán vé số phân tích
:
Thuế chồng thuế ở Việt Nam: Cái gì đang làm dân ta cay cú?
Nghe đây, chuyện thuế chồng thuế ở Việt Nam là cái gì mà khiến dân tình ngán ngẩm, doanh nghiệp thì kêu trời? Nó là cái tình trạng một cục tiền, một món hàng, hay một giao dịch bị mấy ông thuế vụ xâu xé nhiều lần, làm người tiêu dùng với doanh nghiệp cứ như bị móc túi liên tục. Mẹ nó, thuế này đè thuế kia, ai mà không bực? Giờ tao phân tích cái mớ thuế này cho mày rõ, kèm theo chuyện thuế GTGT (thay cho thuế doanh thu mà mày hỏi) có chồng lấn với thuế nào không nhé!
1. Thuế chồng thuế là cái quái gì?
- Thuế kép pháp lý: Mày kiếm tiền ở nước ngoài, bị nước đó chém thuế, về Việt Nam lại bị chém tiếp. Hai thằng thu thuế cùng nhảy vào xâu xé một cục tiền, thế là mày bị đè đầu nộp thuế hai lần. Đau không?
- Thuế kép kinh tế: Cái này thì cay hơn. Công ty mày làm ăn có lãi, nộp thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) xong, tưởng ngon rồi, ai ngờ chia cổ tức cho cổ đông thì cổ đông lại bị đập thêm thuế thu nhập cá nhân (TNCN). Cùng một cục tiền mà bị thuế đập hai lần, thế có ngu không?
- Tại sao lại thế? Vì hệ thống thuế ở ta đôi khi thiết kế như cái mớ bòng bong, không tối ưu, chồng chéo lung tung. Rồi mấy cái giao dịch xuyên biên giới nữa, chưa đồng bộ hóa được, thế là dân lãnh đủ.
2. Thuế ở Việt Nam: Mớ hổ lốn gì đây?
Việt Nam có cả đống thuế:
- Thuế trực thu: TNDN (thuế doanh nghiệp), TNCN (thuế cá nhân), thuế đất đai, thuế chuyển nhượng đất.
- Thuế gián thu: Thuế giá trị gia tăng (GTGT), thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) cho mấy món như rượu, bia, thuốc lá, xăng dầu; rồi thuế xuất nhập khẩu, thuế bảo vệ môi trường.
- Mấy thứ lặt vặt khác: Thuế môn bài, thuế tài nguyên, lệ phí trước bạ, bla bla...
3. Thuế GTGT có chồng lấn với thuế nào không?
Thuế GTGT tưởng ngon, chỉ đánh trên giá trị tăng thêm, nhưng đôi khi nó vẫn bị mấy thằng thuế khác đè lên, làm dân ta trả tiền oan. Cụ thể:
- Thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB):
- Đây là thuế đánh vào mấy món xa xỉ hoặc hại môi trường như rượu, bia, thuốc lá, xăng dầu. Vấn đề là giá tính thuế GTGT bao gồm cả thuế TTĐB. Thế là mày mua chai rượu, vừa bị TTĐB đập (từ 10% đến 150%), vừa bị GTGT 10% đập thêm trên cái giá đã có TTĐB. Không phải thuế chồng thuế kiểu pháp lý, nhưng mẹ nó, giá cuối cùng mày trả cao vãi, cảm giác như bị chém hai nhát dao.
- Ví dụ: Chai rượu giá gốc 100.000 VNĐ. TTĐB 50% = 50.000 VNĐ, giá thành 150.000 VNĐ. GTGT 10% tính trên 150.000 VNĐ = 15.000 VNĐ. Tổng mày trả 165.000 VNĐ. Hai loại thuế cộng vào, cay không?
- Thuế xuất nhập khẩu:
- Hàng nhập khẩu vào Việt Nam bị đập thuế nhập khẩu, rồi thuế TTĐB (nếu có), rồi mới tính thuế GTGT trên cái giá đã cộng hết mấy thứ đó. Thế là mày mua hàng nhập, giá đội lên vãi vì thuế này đè thuế kia.
- Ví dụ: Món hàng nhập giá CIF 1.000.000 VNĐ, thuế nhập khẩu 20% = 200.000 VNĐ, TTĐB 50% = 500.000 VNĐ. Giá tính GTGT là 1.700.000 VNĐ, GTGT 10% = 170.000 VNĐ. Tổng thuế mày chịu: 200.000 + 500.000 + 170.000 = 870.000 VNĐ. Đỉnh chưa?
- Thuế bảo vệ môi trường:
- Cái này đánh vào xăng dầu, than, hóa chất, v.v. Giá xăng đã có thuế bảo vệ môi trường (khoảng 4.000 VNĐ/lít với xăng RON95 năm 2025), rồi GTGT 10% lại tính trên giá đã có thuế này. Thế là mày đổ xăng, lại bị đè thêm một lớp thuế nữa.
4. Thuế TNDN với TNCN: Cứu cái gì nổi?
Công ty mày làm ra lãi, nộp thuế TNDN 20%. Xong, mày chia cổ tức cho cổ đông, cổ đông lại bị đập thuế TNCN 5%. Cùng một cục tiền, bị chém hai lần, thế có ngu không? Đây là kiểu thuế kép kinh tế, làm nhà đầu tư nhỏ lẻ hay doanh nghiệp vừa và nhỏ muốn khóc. Nó làm mày chán đầu tư, chán tiết kiệm luôn.
5. Làm sao để bớt cay?
- Trong nước:
- Thuế GTGT thay thuế doanh thu là một bước tiến rồi, nhưng vẫn cần bớt chồng lấn với TTĐB, thuế bảo vệ môi trường. Sao không tính thuế GTGT trên giá gốc, đừng cộng mấy cái thuế kia vào?
- Miễn giảm thuế cho mấy ngành ưu tiên như nông nghiệp, nghiên cứu khoa học để kích thích kinh tế.
- Doanh nghiệp được khấu trừ thuế GTGT đầu vào, nên cũng đỡ bị chém oan.
- Quốc tế:
- Việt Nam ký hơn 80 hiệp định tránh đánh thuế hai lần với mấy nước, kiểu như thuế TNDN nộp ở nước ngoài được trừ vào thuế ở Việt Nam, nhưng không vượt quá mức thuế Việt Nam quy định. Cứ làm đúng hiệp định là đỡ bị chém kép.
- Cơ chế tín thuế cũng giúp doanh nghiệp đầu tư nước ngoài bớt đau đầu.
6. Tóm cái váy lại
- Thuế doanh thu giờ không còn, bị thuế GTGT thay thế từ lâu, giúp bớt cảnh thuế chồng thuế ở các khâu sản xuất, bán hàng. Nhưng GTGT vẫn bị mấy thằng thuế khác như TTĐB, thuế bảo vệ môi trường, thuế nhập khẩu đè lên, làm giá hàng hóa đội cao, dân tiêu dùng lãnh đủ.
- Thuế TNDN với TNCN thì vẫn còn kiểu thuế kép kinh tế, nhất là vụ cổ tức, làm nhà đầu tư cay cú.
- Muốn bớt drama? Cải cách thuế cho gọn gàng, ký thêm hiệp định tránh thuế kép, dùng hóa đơn điện tử cho minh bạch. Không thì dân với doanh nghiệp cứ mãi kêu trời!