Trump doạ, Canada nhanh trí gia nhập Liên hiệp châu Âu

newboi

Thanh niên Ngõ chợ
23/04/2025 - 11:16
Tổng thống Donald Trump muốn sáp nhập Canada thành bang thứ 51 của Hoa Kỳ, nhưng người dân xứ sở lá phong sẽ không dễ dàng chấp nhận điều đó. Vì vậy, việc Canada và Liên Hiệp Châu Âu (EU) xích lại gần nhau dường như là điều không thể tránh khỏi, trong bối cảnh Canada được gọi là "quốc gia châu Âu nhất trong số các nước nằm ngoài châu Âu"
SAQ to stop selling American products

Tổ chức rượu Québec (SAQ) và Cơ quan quản lý rượu Ontario (LCBO) là hai trong số những nhà nhập khẩu rượu và đồ uống có cồn lớn nhất thế giới. Tuy nhiên, kể từ đầu năm 2025, Canada đã quyết định đáp trả Hoa Kỳ sau khi chính quyền Trump tăng thuế quan đánh vào hàng hóa nước láng giềng. Rượu và đồ uống có cồn của Mỹ đã biến mất khỏi các kệ hàng tại nhiều tỉnh trong nước như Ontario, Québec hay Manitoba. Đồng thời, British Columbia cũng quyết định không nhập đồ uống có cồn từ các bang do đảng Cộng Hòa kiểm soát
LCBO Opens New Store in Cornwall - Choose Cornwall : Choose Cornwall


Ngoài các biện pháp kinh tế này, người dân Canada cũng đã có những hành động mang tính biểu tượng chống lại Hoa Kỳ. Điển hình là họ đã ngừng mua các xe ô tô điện của hãng Tesla do Elon Musk sáng lập, nhân vật gây tranh cãi trong chính quyền Trump. Số lượng người qua lại biên giới giữa hai nước đã giảm mạnh tới 70%.

giữa tháng 02 năm 2025 một trận đấu hockey giữa đội tuyển Canada và Hoa Kỳ tại Montréal đã trở thành nơi xảy ra ba cuộc ẩu đả lớn chỉ trong 9 giây đầu sau khi khán giả Montréal đồng loạt huýt sáo vào lúc cử hành quốc ca Hoa Kỳ.
-USA outraged as Canada fans boo US anthem at Canada vs USA hockey game


Kể từ khi Donald Trump trở lại Nhà Trắng, một cuộc cách mạng đã được hình thành ở đường biên giới dài nhất thế giới, vốn được kiểm soát rất lỏng lẻo. Các cử tri ủng hộ Donald Trump đã bày tỏ thái độ thù địch với Canada, cho rằng người dân nước này cần "đóng góp công bằng". Đồng thời, những lời đả kích liên tục nhắm vào Canada đi kèm với các mối đe dọa kinh tế đã thúc đẩy một làn sóng chủ nghĩa dân tộc gia tăng tại Canada. Do vậy, mối quan hệ kinh tế và chiến lược giữa Canada và Liên Âu trở nên khăng khít hơn dường như sẽ là điều hiển nhiên.

Thủ tướng Canada Justin Trudeau tuyên bố từ chức - Báo và Đài Phát thanh  Truyền hình Long An

Bầu cử liên bang

Canada chuẩn bị tổ chức bầu cử liên bang, dự kiến diễn ra vào ngày 28/04 tới. Sau hơn 9 năm cầm quyền của đảng Tự Do dưới sự lãnh đạo của thủ tướng Justin Trudeau (ảnh trên), ông đã tuyên bố từ chức hôm 06/01 do không còn được lòng dân. Tình hình chính trị thời điểm đó dường như rất thuận lợi cho đảng Bảo Thủ, dưới sự lãnh đạo của Pierre Poilievre (ảnh dưới).
Pierre Poilievre, Canada's rightwing leader, has a Donald Trump problem


Tuy nhiên, ngay sau cuộc họp báo của Donald Trump phác họa về chính sách tương lai của Hoa Kỳ ngày 07/01, mọi thứ đã thay đổi. Những lời đả kích của Donald Trump nhắm vào châu Âu và Canada đã đảo ngược bức tranh chính trị tại nước này. Mark Carney, một nhà kinh tế có uy tín và là cựu Thống đốc Ngân hàng Anh, đã trở thành lãnh đạo đảng Tự Do của Canada. Chỉ trong vài tháng, ông đã thu hẹp khoảng cách trong các cuộc thăm dò và vượt qua đảng Bảo Thủ. Mark Carney cam kết thực hiện một chính sách đối ngoại độc lập và không ngần ngại đối phó với những áp lực từ phía Hoa Kỳ. Trong cuộc họp báo tại Ottawa ngày 27/03, ông Carney tuyên bố rằng mối quan hệ truyền thống giữa Canada và Hoa Kỳ đã chấm dứt, và nếu Donald Trump tiếp tục đe dọa Canada, ông Carney cam kết sẽ đáp trả mạnh mẽ.

Canada : quốc gia châu Âu tại Bắc Mỹ

Là một tổ hợp các tỉnh với những bản sắc mạnh mẽ, nhưng Canada cũng có một sự đồng thuận quốc gia rộng rãi về việc bảo vệ sự thống nhất của đất nước trước các mối đe dọa từ bên ngoài. Các tỉnh Canada, dù có sự khác biệt về văn hóa và địa lý, đều chia sẻ một bản sắc Canada độc đáo, thường được coi là khác biệt với bản sắc Mỹ.

Một số vùng như Québec đã có xu hướng đòi độc lập trong quá khứ, trong khi Alberta, đôi khi được coi là "Texas của Canada", có những khát vọng chính trị riêng. Tuy nhiên, đa số người dân Canada coi đất nước của mình là một đối trọng với Hoa Kỳ, chia sẻ những giá trị châu Âu như bình đẳng, khoan dung và sự cam kết mạnh mẽ với môi trường.
Quebec Regions Were Ranked By Alcohol Use & Here's Who Drinks The Most -  MTL Blog

Bản sắc Canada đã phần nào được hình thành qua sự đối lập với ảnh hưởng của Mỹ. Người dân Canada có những giá trị riêng, chẳng hạn như tôn trọng mạnh mẽ hệ thống phúc lợi xã hội, công bằng xã hội và một hệ thống y tế phổ cập. Những giá trị này, được nhiều quốc gia châu Âu chia sẻ, khiến Canada mang hơi hướng của một quốc gia châu Âu.

Do đó, có thể coi Canada là một quốc gia châu Âu về bản chất, nhưng cũng hướng về châu Âu trên thực tế. Với phần lớn dân số là người nói tiếng Pháp và tiếng Anh, Canada chia sẻ các nguồn gốc văn hóa với châu Âu. Việc Mark Carney trở thành thủ tướng Canada có thể đánh dấu một bước ngoặt quan trọng, vì ông là người có mối quan hệ chặt chẽ với châu Âu và luôn ủng hộ sự hợp tác mạnh mẽ với lục địa già khi mô tả Canada là "quốc gia châu Âu nhất trong số các nước nằm ngoài châu Âu".
Photo: Canadian PM in Paris - PAR20250317108 - UPI.com

Liên minh Canada – Liên Âu?

Một cuộc khảo sát được tổ chức Abacus Data thực hiện vào tháng 03/2025 cho thấy khoảng 46% người dân Canada ủng hộ việc đất nước gia nhập Liên Hiệp Châu Âu, trong khi chỉ có 29% phản đối. Xu hướng này đặc biệt phổ biến đối với người dân miền Đông Canada và những người ủng hộ đảng Tự Do, thường có khuynh hướng gắn bó với châu Âu. Ngược lại, các thành viên đảng Bảo Thủ và người dân miền Tây Canada thường có mối quan hệ gần gũi hơn với Hoa Kỳ và Vương Quốc Anh, nhưng tư tưởng bài Mỹ đang ngày càng gia tăng có thể khiến họ thay đổi quan điểm.

Liên Hiệp Châu Âu hiện là đối tác thương mại lớn thứ hai của Canada, sau Hoa Kỳ. EU là một thị trường quan trọng, với 450 triệu dân, và đứng sau Trung Quốc và Ấn Độ về quy mô thị trường. Mặt khác, Canada là quốc gia lớn thứ hai thế giới, chỉ sau Nga, và sở hữu một kho tài nguyên thiên nhiên phong phú : dầu mỏ (Alberta còn được gọi là "Kuwait của Bắc Mỹ"), khí đốt, than cứng, năng lượng thủy điện (đủ để đáp ứng nhu cầu điện của Québec), khoáng sản quý, uranium, vàng... Canada cũng phát triển về nông nghiệp, với diện tích đất nông nghiệp lên đến 9 triệu hecta và 2 triệu hồ. Tóm lại, xứ sở lá phong có đủ đất đai để nuôi sống cả thế giới.

Ellesmere, Shropshire - Wikipedia

Ngoài ra, Canada cũng có chung một đường biên giới với Liên Hiệp Châu Âu. Đó là đảo Hans, một mảnh đất nhỏ nằm giữa đảo Ellesmere (phía bắc Canada ảnh trên) và tây bắc Groenland (vùng lãnh thổ tự trị của Đan Mạch ảnh dưới). Mặc dù nơi này hầu như không có dân cư, nhưng sự chia sẻ biên giới này đã phần nào củng cố mối quan hệ giữa Canada và Liên Âu.
Sondage : la majorité des Américains ne veulent pas annexer le Groenland

Vai trò chiến lược của Canada

Thế giới đang chứng kiến sự thay đổi lớn trong bối cảnh địa chính trị đầy biến động. Hoa Kỳ dưới sự lãnh của Donald Trump rất khó lường và EU đang đứng trước một lựa chọn quan trọng : hoặc là bị phụ thuộc, nếu không muốn nói là chịu lép vế trước các cường quốc như Trung Quốc và Nga, hoặc là tự tạo dựng một nền độc lập mạnh mẽ, đặc biệt là trong các lĩnh vực quốc phòng, năng lượng và công nghiệp.

Trong bối cảnh này, EU có thể sẽ chú trọng nhiều hơn vào khu vực Bắc Đại Tây Dương, và các nước Na Uy, Vương Quốc Anh hay Iceland sẽ hưởng lợi từ việc Canada và EU xích lại gần nhau. Vì vậy, Ottawa (ảnh dưới) là một mắt xích chiến lược quan trọng đối với EU, không chỉ về tài nguyên thiên nhiên mà còn về sự độc lập năng lượng. Việc Liên Âu và Canada xích lại gần nhau có thể giúp EU tự tin hơn trong việc đối phó với các thử thách toàn cầu.
Top 10 Điểm đến ở Ottawa - Tripadvisor


Mục tiêu là tạo ra một khối các nền dân chủ tự do, chia sẻ giá trị chung, kéo dài từ Canada đến Estonia. Trong bối cảnh Iceland tổ chức trưng cầu dân ý về việc gia nhập EU vào năm 2027, Vương Quốc Anh có thể quay trở lại khối và hợp tác chặt chẽ hơn, còn Groenland có thể độc lập, việc Canada nộp đơn gia nhập EU trở nên khả thi. Liên Âu đã thành công về kinh tế - xã hội, nhưng thất bại về chính trị - quân sự. Việc Liên Âu tăng cường quan hệ với Canada có thể đặt nền móng cho một khối Đại Tây Dương mới, mạnh mẽ và độc lập.
 

Có thể bạn quan tâm

Top