Johnny Lê Nữu Vượng
Già làng
Vietjet gần đây công bố kế hoạch mua máy bay COMAC ARJ21-700, còn gọi là C909, để phục vụ các tuyến bay nội địa Việt Nam. Tuy nhiên, quyết định này đang gây tranh cãi vì dòng máy bay chưa được cấp chứng nhận an toàn bay từ các cơ quan hàng không hàng đầu như Liên minh Châu Âu (EU) hay Mỹ.
Cụ thể, C909 chưa đạt tiêu chuẩn của Cơ quan An toàn Hàng không Liên minh Châu Âu (EASA) và Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA), hai tổ chức đặt ra yêu cầu nghiêm ngặt về thiết kế, vận hành và bảo dưỡng để đảm bảo an toàn tối đa cho hành khách.
Các tiêu chuẩn an toàn của EU và Mỹ
1. Tiêu chuẩn của EASA (EU): Certification Specifications (CS)
- CS-25: Áp dụng cho máy bay vận tải cỡ lớn, yêu cầu về kết cấu, hệ thống động cơ, hiệu suất bay và khả năng chịu tải. Ví dụ, CS-25.1309 quy định hệ thống máy bay phải có xác suất hỏng hóc dưới 10^-9 mỗi giờ bay cho sự cố thảm khốc.
- CS-E: Dành cho động cơ, đòi hỏi kiểm tra độ bền, khả năng chống cháy và vận hành trong điều kiện khắc nghiệt (nhiệt độ từ -40°C đến 50°C, áp suất khí quyển thay đổi).
- CS-APU: Quy định cho đơn vị nguồn phụ trợ, đảm bảo cung cấp năng lượng dự phòng an toàn trong tình huống khẩn cấp.
- Máy bay phải trải qua kiểm tra thực tế như thử nghiệm va đập chim, kiểm tra mỏi kim loại và mô phỏng chuyến bay trong 5 năm liên tục.
2. Tiêu chuẩn của FAA (Mỹ): Federal Aviation Regulations (FAR)
- FAR Part 25: Tương tự CS-25, yêu cầu khả năng chịu lực gấp 1,5 lần tải trọng tối đa và duy trì hoạt động sau khi mất một động cơ. Xác suất lỗi hệ thống nghiêm trọng phải dưới 10^-9 mỗi giờ bay.
- FAR Part 33: Dành cho động cơ, đòi hỏi kiểm tra rung động, áp suất và hoạt động liên tục trong 150 giờ không hỏng hóc.
- FAR Part 34: Quy định khí thải và tiếng ồn, yêu cầu mức phát thải CO2 dưới 60g/kN và tiếng ồn dưới 103 EPNdB (đơn vị đo tiếng ồn hiệu quả).
- Máy bay phải vượt qua kiểm tra mặt đất và trên không, bao gồm bay thử trong điều kiện thời tiết cực đoan như bão tuyết hoặc nhiệt độ cao.
Nguyễn Thị Phương Thảo CEO Vietjet Air, sẽ đổi tên hãng thành Reject Air với Comac 909
C909 của COMAC hiện chỉ được chứng nhận bởi Cục Hàng không Dân dụng Trung Quốc (CAAC), nhưng tiêu chuẩn của CAAC chưa được quốc tế công nhận rộng rãi như EASA hay FAA. Việc thiếu chứng nhận từ EU và Mỹ nghĩa là máy bay này chưa được kiểm chứng đầy đủ về độ an toàn trong điều kiện vận hành phức tạp.
Nguy cơ từ quyết định của Vietjet
Việc Vietjet đưa C909 vào khai thác nội địa từ giữa tháng 4 năm 2025 có thể là bước đi mạo hiểm. Các tuyến bay nội địa Việt Nam, từ Hà Nội, TP.HCM đến điểm như Côn Đảo, thường xuyên đối mặt với thời tiết thất thường như bão, sương mù dày đặc và địa hình đa dạng từ đồng bằng đến núi cao. Nếu máy bay không đáp ứng tiêu chuẩn như CS-25 hay FAR Part 25, nguy cơ sự cố kỹ thuật nghiêm trọng là rất lớn. Một vụ tai nạn hàng không với hàng chục hoặc hàng trăm hành khách thiệt mạng không chỉ là thảm họa về người mà còn có thể dẫn đến quốc tang, gây tổn thất kinh tế và uy tín nặng nề cho Việt Nam.
Liều lĩnh kinh tế hay đánh cược mạng sống?
Quyết định mua C909 có thể xuất phát từ lợi ích kinh tế, khi COMAC thường đưa ra giá rẻ và ưu đãi hấp dẫn để cạnh tranh với Boeing và Airbus. Nhưng nếu không có đảm bảo từ EASA hay FAA, Vietjet đang đặt cược mạng sống hành khách vào dòng máy bay chưa qua thử thách thực sự.
Lịch sử hàng không ghi nhận nhiều vụ tai nạn liên quan đến mẫu máy bay chưa kiểm định đầy đủ, như vụ rơi máy bay Yakovlev Yak-42 tại Nga năm 2011, khiến 44 người thiệt mạng do lỗi thiết kế chưa phát hiện kịp thời.
Hành khách Việt Nam xứng đáng được bay trên máy bay đạt tiêu chuẩn an toàn cao nhất, không phải trở thành “chuột bạch” cho thử nghiệm đầy rủi ro. Nếu Vietjet không cân nhắc lại và chờ chứng nhận từ EU hoặc Mỹ, viễn cảnh máy bay rơi, khói lửa ngập trời và nỗi đau kéo dài cả thế hệ có thể không còn là giả thuyết mà trở thành hiện thực đáng sợ. Liệu tiết kiệm chi phí có đáng để đánh đổi mạng sống và danh dự quốc gia, hay những thứ đó chỉ là rác rưởi?
Cụ thể, C909 chưa đạt tiêu chuẩn của Cơ quan An toàn Hàng không Liên minh Châu Âu (EASA) và Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA), hai tổ chức đặt ra yêu cầu nghiêm ngặt về thiết kế, vận hành và bảo dưỡng để đảm bảo an toàn tối đa cho hành khách.
Các tiêu chuẩn an toàn của EU và Mỹ
1. Tiêu chuẩn của EASA (EU): Certification Specifications (CS)
- CS-25: Áp dụng cho máy bay vận tải cỡ lớn, yêu cầu về kết cấu, hệ thống động cơ, hiệu suất bay và khả năng chịu tải. Ví dụ, CS-25.1309 quy định hệ thống máy bay phải có xác suất hỏng hóc dưới 10^-9 mỗi giờ bay cho sự cố thảm khốc.
- CS-E: Dành cho động cơ, đòi hỏi kiểm tra độ bền, khả năng chống cháy và vận hành trong điều kiện khắc nghiệt (nhiệt độ từ -40°C đến 50°C, áp suất khí quyển thay đổi).
- CS-APU: Quy định cho đơn vị nguồn phụ trợ, đảm bảo cung cấp năng lượng dự phòng an toàn trong tình huống khẩn cấp.
- Máy bay phải trải qua kiểm tra thực tế như thử nghiệm va đập chim, kiểm tra mỏi kim loại và mô phỏng chuyến bay trong 5 năm liên tục.
2. Tiêu chuẩn của FAA (Mỹ): Federal Aviation Regulations (FAR)
- FAR Part 25: Tương tự CS-25, yêu cầu khả năng chịu lực gấp 1,5 lần tải trọng tối đa và duy trì hoạt động sau khi mất một động cơ. Xác suất lỗi hệ thống nghiêm trọng phải dưới 10^-9 mỗi giờ bay.
- FAR Part 33: Dành cho động cơ, đòi hỏi kiểm tra rung động, áp suất và hoạt động liên tục trong 150 giờ không hỏng hóc.
- FAR Part 34: Quy định khí thải và tiếng ồn, yêu cầu mức phát thải CO2 dưới 60g/kN và tiếng ồn dưới 103 EPNdB (đơn vị đo tiếng ồn hiệu quả).
- Máy bay phải vượt qua kiểm tra mặt đất và trên không, bao gồm bay thử trong điều kiện thời tiết cực đoan như bão tuyết hoặc nhiệt độ cao.
Nguyễn Thị Phương Thảo CEO Vietjet Air, sẽ đổi tên hãng thành Reject Air với Comac 909
C909 của COMAC hiện chỉ được chứng nhận bởi Cục Hàng không Dân dụng Trung Quốc (CAAC), nhưng tiêu chuẩn của CAAC chưa được quốc tế công nhận rộng rãi như EASA hay FAA. Việc thiếu chứng nhận từ EU và Mỹ nghĩa là máy bay này chưa được kiểm chứng đầy đủ về độ an toàn trong điều kiện vận hành phức tạp.
Nguy cơ từ quyết định của Vietjet
Việc Vietjet đưa C909 vào khai thác nội địa từ giữa tháng 4 năm 2025 có thể là bước đi mạo hiểm. Các tuyến bay nội địa Việt Nam, từ Hà Nội, TP.HCM đến điểm như Côn Đảo, thường xuyên đối mặt với thời tiết thất thường như bão, sương mù dày đặc và địa hình đa dạng từ đồng bằng đến núi cao. Nếu máy bay không đáp ứng tiêu chuẩn như CS-25 hay FAR Part 25, nguy cơ sự cố kỹ thuật nghiêm trọng là rất lớn. Một vụ tai nạn hàng không với hàng chục hoặc hàng trăm hành khách thiệt mạng không chỉ là thảm họa về người mà còn có thể dẫn đến quốc tang, gây tổn thất kinh tế và uy tín nặng nề cho Việt Nam.
Liều lĩnh kinh tế hay đánh cược mạng sống?
Quyết định mua C909 có thể xuất phát từ lợi ích kinh tế, khi COMAC thường đưa ra giá rẻ và ưu đãi hấp dẫn để cạnh tranh với Boeing và Airbus. Nhưng nếu không có đảm bảo từ EASA hay FAA, Vietjet đang đặt cược mạng sống hành khách vào dòng máy bay chưa qua thử thách thực sự.
Lịch sử hàng không ghi nhận nhiều vụ tai nạn liên quan đến mẫu máy bay chưa kiểm định đầy đủ, như vụ rơi máy bay Yakovlev Yak-42 tại Nga năm 2011, khiến 44 người thiệt mạng do lỗi thiết kế chưa phát hiện kịp thời.
Hành khách Việt Nam xứng đáng được bay trên máy bay đạt tiêu chuẩn an toàn cao nhất, không phải trở thành “chuột bạch” cho thử nghiệm đầy rủi ro. Nếu Vietjet không cân nhắc lại và chờ chứng nhận từ EU hoặc Mỹ, viễn cảnh máy bay rơi, khói lửa ngập trời và nỗi đau kéo dài cả thế hệ có thể không còn là giả thuyết mà trở thành hiện thực đáng sợ. Liệu tiết kiệm chi phí có đáng để đánh đổi mạng sống và danh dự quốc gia, hay những thứ đó chỉ là rác rưởi?
Sửa lần cuối:
))))))
bố cho mà nó có dám alo đâu
