Trước khi vào chủ đề chính hãy nhìn qua mấy con nhà này để xem nó là phong cách kiến trúc gì?
Rồi sẽ có nhiều người chợt thốt lên: à đây là kiến trúc kiểu Mỹ, ngay cả những ai ko vào thớt này mà từng thấy những con nhà kiểu như thế trên truyền hình, internet..... Nhưng thực tế, thì đó là 1 sự nhầm lẫn khá cơ bản vì phong cách này ko phải của Mỹ.
-Tên gọi của phong cách này là kiến trúc Georgian và có xuất xứ đến từ nước Anh. Tuy nhiên, rất nhiều người ko biết tên và cũng rất hay nhầm lẫn nó là kiến trúc của người Mỹ vì kiểu kiến trúc này rất hay xuất hiện ở Mỹ và đc đăng tải rất nhiều hình ảnh trên truyền thông, sách báo, cũng như internet.
I-Nguồn gốc
-Sở dĩ có cái tên Georgian vì khoảng đầu thế kỉ 18 nước Anh và Ireland được cai trị bởi nhà Hanover. Có liên tiếp 4 vị vua lên ngôi trong giai đoạn 1714-1830 đều có vương hiệu là George, lần lượt đặt theo thứ tự George I-II-III-IV. Nói chung người ta gọi giai đoạn lịch sử này là thời kỳ Georgian. Và loại hình kiến trúc kể trên cũng đc đặt theo cái tên đó.
-Cũng trong giai đoạn này thì nước Mỹ là thuộc địa của Anh, chính vì vậy, người Anh cũng đem phong cách kiến trúc này sang nước Mỹ để xây dựng và được gọi với cái tên: kiến trúc Phục hưng thuộc địa (Colonial Revival architecture) phong cách này không chỉ phản ánh thị hiếu thẩm mỹ của một thời đại mà còn là biểu tượng cho sự thịnh vượng và quyền lực đang lên của đế quốc Anh. Ko chỉ có nước Mỹ mà người Anh cũng đem ngôn ngữ kiến trúc này đến rất nhiều thuộc địa khác của mình. Nếu chịu khó tìm hiểu 1 chút ko khó để có thể thấy những ngôi nhà mang phong cách kiến trúc này ở Canada, Australia...
-Sự ra đời của phong cách Georgian diễn ra trong bối cảnh xã hội và kinh tế đang có những biến đổi to lớn. Cuộc Cách mạng Công nghiệp đang diễn ra mạnh mẽ, tạo ra một tầng lớp trung lưu giàu có và đầy tham vọng. Những thương gia & chủ xưởng mới nổi, khao khát thể hiện địa vị xã hội của mình thông qua việc xây dựng những ngôi nhà đẹp và sang trọng. Đồng thời, sự mở rộng của đế quốc Anh cũng mang lại nguồn của cải dồi dào, tạo điều kiện cho sự phát triển của nghệ thuật và kiến trúc.
II-Đặc điểm chung
-Về mặt thẩm mỹ, phong cách Georgian chịu ảnh hưởng sâu sắc từ kiến trúc cổ điển của Hy Lạp và La Mã, thêm vào dó là phong cách Phục Hưng của Ý. Đặc biệt, các tác phẩm của kiến trúc sư Andrea Palladio đã có tác động mạnh mẽ, dẫn đến sự phát triển của phong cách Tân Palladio trong kiến trúc Georgian. Điều này thể hiện qua việc sử dụng các yếu tố kiến trúc cổ điển như cột trụ, mái vòm, và trang trí hoa văn tinh xảo -> Tất nhiên là vậy, kiến trúc cổ điển châu Âu nói chung dù là bất kỳ ngôn ngữ kiến trúc nào cũng đều lấy cảm hứng và phát triển từ cái gốc chính là kiến trúc Hy Lạp-La Mã cổ đại.
-Các đặc trưng nổi bật của phong cách Georgian bao gồm sự nhấn mạnh vào tính cân đối và đối xứng trong thiết kế. Mặt tiền của các tòa nhà thường được xây bằng gạch đỏ hoặc đá cát màu vàng nhạt, tạo nên vẻ đẹp trang nhã và bền vững. Cửa sổ lớn với nhiều ô kính nhỏ không chỉ mang lại ánh sáng tự nhiên cho không gian bên trong mà còn tạo ra một nhịp điệu thị giác hấp dẫn trên mặt tiền tòa nhà. Các tỷ lệ hình học đơn giản được sử dụng để xác định chiều cao của cửa sổ so với chiều rộng của nó hoặc hình dạng của một căn phòng như một khối lập phương đôi.
-Bên trong, các phòng thường có trần cao, tường được trang trí bằng các họa tiết phức tạp và đồ nội thất tinh xảo. Sự chú trọng đến chi tiết và chất lượng thể hiện qua việc sử dụng các vật liệu cao cấp như gỗ mahogany và đá cẩm thạch. Màu sắc trong thiết kế nội thất Georgian thường nhẹ nhàng và tinh tế, với các tông màu pastel như xanh nhạt, hồng nhạt và vàng nhạt được ưa chuộng.
-Phong cách Georgian không chỉ giới hạn trong kiến trúc và nội thất mà còn ảnh hưởng đến nghệ thuật vườn cảnh. Các khu vườn Georgian thường được thiết kế với sự cân đối và trật tự, bao gồm các thảm cỏ rộng, hàng cây cắt tỉa gọn gàng và các yếu tố trang trí như đài phun nước và tượng điêu khắc.
-Sự ảnh hưởng của phong cách Georgian vượt ra ngoài biên giới Anh quốc, lan tỏa đến các thuộc địa của đế quốc Anh, đặc biệt là ở Bắc Mỹ. Tại đây, nó phát triển thành phong cách Liên bang (Federal style) ở Hoa Kỳ, một biến thể có những đặc trưng riêng phù hợp với bối cảnh và nguyên vật liệu địa phương. Phong cách kiến trúc này vẫn đc coi là 1 phong cách cổ điển nhưng ngôn ngữ thiết kế đc đơn giản hóa đi khá nhiều, có 1 chút giống Tân cổ điển (tính đối xứng, thức cột Hy Lạp), 1 chút lại giống phong cách Địa trung Hải (cửa sổ, sân vườn và ko gian mở)
Ứng dụng không gian, nội thất, màu sắc và hiệu ứng thị giác
-Phong cách Georgian nhấn mạnh vào sự cân bằng và đối xứng. Để ứng dụng vào không gian sống hiện đại, nguyên tắc này được áp dụng một cách linh hoạt hơn. Thay vì tuân thủ sự đối xứng, thiết kế có thể tạo ra sự cân bằng thị giác thông qua việc bố trí nội thất và sắp xếp không gian chức năng. Ví dụ, một phòng khách có thể được thiết kế với hai ghế bành đặt đối diện nhau, tạo nên cảm giác đối xứng, trong khi các yếu tố khác như kệ sách hay bàn phụ được bố trí một cách không đều nhưng vẫn giữ được sự cân bằng tổng thể.
Bảng màu truyền thống của phong cách này thường bao gồm các tông màu nhẹ nhàng, quý phái như: xanh da trời nhạt, xám nhẹ và kem. Trong không gian hiện đại, những màu sắc này vẫn được sử dụng nhưng thường được kết hợp với các tông màu trung tính như trắng, be, hoặc xám đậm để tạo độ sâu và sự tương phản. Điểm nhấn màu sắc có thể được thêm vào thông qua các phụ kiện như rèm trang trí, tranh ảnh, hoặc thảm, sử dụng các màu đậm hơn như xanh lá cây sẫm hoặc đỏ rượu vang, tạo nên sự sống động mà vẫn giữ được vẻ thanh lịch đặc trưng.
Đồ nội thất có thể được đưa vào phong cách Georgian trong không gian hiện đại là sự kết hợp giữa cổ điển và đương đại. Các món đồ có đường nét cong mềm mại, đặc trưng của thời Georgian, được lựa chọn cẩn thận và kết hợp với các thiết kế hiện đại có đường nét sắc sảo hơn. Ví dụ, một chiếc ghế sofa truyền thống có thể được đặt cạnh một chiếc bàn cà phê hiện đại với chân kim loại mảnh mai, tạo nên sự tương phản thú vị. Chất liệu như gỗ mahogany, vốn phổ biến trong thời Georgian, có thể được sử dụng cho các món đồ nội thất chính, trong khi các vật liệu hiện đại như kính hoặc kim loại được dùng cho các chi tiết phụ.
Ánh sáng tự nhiên vẫn được ưu tiên trong thiết kế hiện đại. Cửa sổ lớn, đặc trưng của phong cách này, được giữ nguyên hoặc mô phỏng trong các công trình mới. Rèm cửa nhẹ nhàng được sử dụng để điều chỉnh ánh sáng mà vẫn giữ được vẻ thanh lịch. Trong trường hợp không thể có cửa sổ lớn, gương lớn được sử dụng khéo léo để phản chiếu ánh sáng và tạo ảo giác về không gian rộng mở.
Chi tiết trang trí tinh xảo, một đặc trưng không thể thiếu của phong cách Georgian, được thể hiện một cách tinh tế trong thiết kế hiện đại. Các yếu tố như gờ chân tường, đường viền trần và các chi tiết trang trí cửa ra vào được giữ lại nhưng thường được đơn giản hóa để phù hợp với thẩm mỹ đương đại. Thay vì sử dụng các hoa văn phức tạp, các nhà thiết kế hiện đại thường chọn các mẫu hình học đơn giản hoặc các đường nét sạch sẽ để tạo điểm nhấn.
-Việc sử dụng tranh ảnh và gương vẫn được duy trì nhưng với cách tiếp cận mới mẻ hơn. Thay vì những bức chân dung truyền thống, các tác phẩm nghệ thuật đương đại có thể được sử dụng để tạo điểm nhấn và mang lại cảm giác hiện đại cho không gian. Gương lớn, vốn là một phần quan trọng trong thiết kế Georgian, vẫn được sử dụng nhưng có thể có khung đơn giản hơn hoặc thậm chí không có khung, tạo nên vẻ đẹp tối giản.
-Đèn chùm, một yếu tố đặc trưng của phong cách Georgian, vẫn được sử dụng nhưng thường được lựa chọn các mẫu hiện đại hơn. Một chiếc đèn chùm pha lê truyền thống có thể được thay thế bằng một thiết kế đương đại lấy cảm hứng từ phong cách Georgian, tạo nên điểm nhấn ấn tượng mà vẫn giữ được tinh thần của phong cách này.
Rồi sẽ có nhiều người chợt thốt lên: à đây là kiến trúc kiểu Mỹ, ngay cả những ai ko vào thớt này mà từng thấy những con nhà kiểu như thế trên truyền hình, internet..... Nhưng thực tế, thì đó là 1 sự nhầm lẫn khá cơ bản vì phong cách này ko phải của Mỹ.
-Tên gọi của phong cách này là kiến trúc Georgian và có xuất xứ đến từ nước Anh. Tuy nhiên, rất nhiều người ko biết tên và cũng rất hay nhầm lẫn nó là kiến trúc của người Mỹ vì kiểu kiến trúc này rất hay xuất hiện ở Mỹ và đc đăng tải rất nhiều hình ảnh trên truyền thông, sách báo, cũng như internet.
I-Nguồn gốc
-Sở dĩ có cái tên Georgian vì khoảng đầu thế kỉ 18 nước Anh và Ireland được cai trị bởi nhà Hanover. Có liên tiếp 4 vị vua lên ngôi trong giai đoạn 1714-1830 đều có vương hiệu là George, lần lượt đặt theo thứ tự George I-II-III-IV. Nói chung người ta gọi giai đoạn lịch sử này là thời kỳ Georgian. Và loại hình kiến trúc kể trên cũng đc đặt theo cái tên đó.
-Cũng trong giai đoạn này thì nước Mỹ là thuộc địa của Anh, chính vì vậy, người Anh cũng đem phong cách kiến trúc này sang nước Mỹ để xây dựng và được gọi với cái tên: kiến trúc Phục hưng thuộc địa (Colonial Revival architecture) phong cách này không chỉ phản ánh thị hiếu thẩm mỹ của một thời đại mà còn là biểu tượng cho sự thịnh vượng và quyền lực đang lên của đế quốc Anh. Ko chỉ có nước Mỹ mà người Anh cũng đem ngôn ngữ kiến trúc này đến rất nhiều thuộc địa khác của mình. Nếu chịu khó tìm hiểu 1 chút ko khó để có thể thấy những ngôi nhà mang phong cách kiến trúc này ở Canada, Australia...
-Sự ra đời của phong cách Georgian diễn ra trong bối cảnh xã hội và kinh tế đang có những biến đổi to lớn. Cuộc Cách mạng Công nghiệp đang diễn ra mạnh mẽ, tạo ra một tầng lớp trung lưu giàu có và đầy tham vọng. Những thương gia & chủ xưởng mới nổi, khao khát thể hiện địa vị xã hội của mình thông qua việc xây dựng những ngôi nhà đẹp và sang trọng. Đồng thời, sự mở rộng của đế quốc Anh cũng mang lại nguồn của cải dồi dào, tạo điều kiện cho sự phát triển của nghệ thuật và kiến trúc.
II-Đặc điểm chung
-Về mặt thẩm mỹ, phong cách Georgian chịu ảnh hưởng sâu sắc từ kiến trúc cổ điển của Hy Lạp và La Mã, thêm vào dó là phong cách Phục Hưng của Ý. Đặc biệt, các tác phẩm của kiến trúc sư Andrea Palladio đã có tác động mạnh mẽ, dẫn đến sự phát triển của phong cách Tân Palladio trong kiến trúc Georgian. Điều này thể hiện qua việc sử dụng các yếu tố kiến trúc cổ điển như cột trụ, mái vòm, và trang trí hoa văn tinh xảo -> Tất nhiên là vậy, kiến trúc cổ điển châu Âu nói chung dù là bất kỳ ngôn ngữ kiến trúc nào cũng đều lấy cảm hứng và phát triển từ cái gốc chính là kiến trúc Hy Lạp-La Mã cổ đại.
-Các đặc trưng nổi bật của phong cách Georgian bao gồm sự nhấn mạnh vào tính cân đối và đối xứng trong thiết kế. Mặt tiền của các tòa nhà thường được xây bằng gạch đỏ hoặc đá cát màu vàng nhạt, tạo nên vẻ đẹp trang nhã và bền vững. Cửa sổ lớn với nhiều ô kính nhỏ không chỉ mang lại ánh sáng tự nhiên cho không gian bên trong mà còn tạo ra một nhịp điệu thị giác hấp dẫn trên mặt tiền tòa nhà. Các tỷ lệ hình học đơn giản được sử dụng để xác định chiều cao của cửa sổ so với chiều rộng của nó hoặc hình dạng của một căn phòng như một khối lập phương đôi.
-Bên trong, các phòng thường có trần cao, tường được trang trí bằng các họa tiết phức tạp và đồ nội thất tinh xảo. Sự chú trọng đến chi tiết và chất lượng thể hiện qua việc sử dụng các vật liệu cao cấp như gỗ mahogany và đá cẩm thạch. Màu sắc trong thiết kế nội thất Georgian thường nhẹ nhàng và tinh tế, với các tông màu pastel như xanh nhạt, hồng nhạt và vàng nhạt được ưa chuộng.
-Phong cách Georgian không chỉ giới hạn trong kiến trúc và nội thất mà còn ảnh hưởng đến nghệ thuật vườn cảnh. Các khu vườn Georgian thường được thiết kế với sự cân đối và trật tự, bao gồm các thảm cỏ rộng, hàng cây cắt tỉa gọn gàng và các yếu tố trang trí như đài phun nước và tượng điêu khắc.
-Sự ảnh hưởng của phong cách Georgian vượt ra ngoài biên giới Anh quốc, lan tỏa đến các thuộc địa của đế quốc Anh, đặc biệt là ở Bắc Mỹ. Tại đây, nó phát triển thành phong cách Liên bang (Federal style) ở Hoa Kỳ, một biến thể có những đặc trưng riêng phù hợp với bối cảnh và nguyên vật liệu địa phương. Phong cách kiến trúc này vẫn đc coi là 1 phong cách cổ điển nhưng ngôn ngữ thiết kế đc đơn giản hóa đi khá nhiều, có 1 chút giống Tân cổ điển (tính đối xứng, thức cột Hy Lạp), 1 chút lại giống phong cách Địa trung Hải (cửa sổ, sân vườn và ko gian mở)
Ứng dụng không gian, nội thất, màu sắc và hiệu ứng thị giác
-Phong cách Georgian nhấn mạnh vào sự cân bằng và đối xứng. Để ứng dụng vào không gian sống hiện đại, nguyên tắc này được áp dụng một cách linh hoạt hơn. Thay vì tuân thủ sự đối xứng, thiết kế có thể tạo ra sự cân bằng thị giác thông qua việc bố trí nội thất và sắp xếp không gian chức năng. Ví dụ, một phòng khách có thể được thiết kế với hai ghế bành đặt đối diện nhau, tạo nên cảm giác đối xứng, trong khi các yếu tố khác như kệ sách hay bàn phụ được bố trí một cách không đều nhưng vẫn giữ được sự cân bằng tổng thể.
Bảng màu truyền thống của phong cách này thường bao gồm các tông màu nhẹ nhàng, quý phái như: xanh da trời nhạt, xám nhẹ và kem. Trong không gian hiện đại, những màu sắc này vẫn được sử dụng nhưng thường được kết hợp với các tông màu trung tính như trắng, be, hoặc xám đậm để tạo độ sâu và sự tương phản. Điểm nhấn màu sắc có thể được thêm vào thông qua các phụ kiện như rèm trang trí, tranh ảnh, hoặc thảm, sử dụng các màu đậm hơn như xanh lá cây sẫm hoặc đỏ rượu vang, tạo nên sự sống động mà vẫn giữ được vẻ thanh lịch đặc trưng.
Đồ nội thất có thể được đưa vào phong cách Georgian trong không gian hiện đại là sự kết hợp giữa cổ điển và đương đại. Các món đồ có đường nét cong mềm mại, đặc trưng của thời Georgian, được lựa chọn cẩn thận và kết hợp với các thiết kế hiện đại có đường nét sắc sảo hơn. Ví dụ, một chiếc ghế sofa truyền thống có thể được đặt cạnh một chiếc bàn cà phê hiện đại với chân kim loại mảnh mai, tạo nên sự tương phản thú vị. Chất liệu như gỗ mahogany, vốn phổ biến trong thời Georgian, có thể được sử dụng cho các món đồ nội thất chính, trong khi các vật liệu hiện đại như kính hoặc kim loại được dùng cho các chi tiết phụ.
Ánh sáng tự nhiên vẫn được ưu tiên trong thiết kế hiện đại. Cửa sổ lớn, đặc trưng của phong cách này, được giữ nguyên hoặc mô phỏng trong các công trình mới. Rèm cửa nhẹ nhàng được sử dụng để điều chỉnh ánh sáng mà vẫn giữ được vẻ thanh lịch. Trong trường hợp không thể có cửa sổ lớn, gương lớn được sử dụng khéo léo để phản chiếu ánh sáng và tạo ảo giác về không gian rộng mở.
Chi tiết trang trí tinh xảo, một đặc trưng không thể thiếu của phong cách Georgian, được thể hiện một cách tinh tế trong thiết kế hiện đại. Các yếu tố như gờ chân tường, đường viền trần và các chi tiết trang trí cửa ra vào được giữ lại nhưng thường được đơn giản hóa để phù hợp với thẩm mỹ đương đại. Thay vì sử dụng các hoa văn phức tạp, các nhà thiết kế hiện đại thường chọn các mẫu hình học đơn giản hoặc các đường nét sạch sẽ để tạo điểm nhấn.
-Việc sử dụng tranh ảnh và gương vẫn được duy trì nhưng với cách tiếp cận mới mẻ hơn. Thay vì những bức chân dung truyền thống, các tác phẩm nghệ thuật đương đại có thể được sử dụng để tạo điểm nhấn và mang lại cảm giác hiện đại cho không gian. Gương lớn, vốn là một phần quan trọng trong thiết kế Georgian, vẫn được sử dụng nhưng có thể có khung đơn giản hơn hoặc thậm chí không có khung, tạo nên vẻ đẹp tối giản.
-Đèn chùm, một yếu tố đặc trưng của phong cách Georgian, vẫn được sử dụng nhưng thường được lựa chọn các mẫu hiện đại hơn. Một chiếc đèn chùm pha lê truyền thống có thể được thay thế bằng một thiết kế đương đại lấy cảm hứng từ phong cách Georgian, tạo nên điểm nhấn ấn tượng mà vẫn giữ được tinh thần của phong cách này.
